Η παράδοση λέει πως κατά τη διάρκεια της νηστείας των 40 ημερών που προηγούνται του Πάσχα απαγορεύεται η κατανάλωση κρέατος και κάθε άλλου προϊόντος ζωϊκής προέλευσης. Γιατί λοιπόν τα καλαμαράκια, το χταπόδι και τα λοιπά μαλάκια κατέχουν εξέχουσα θέση στο Σαρακοστιανό τραπέζι; Ιδού η απορία! Η απάντηση κρύβεται πολλούς αιώνες πριν, στα Βυζαντινά χρόνια, όταν αποφασίστηκε πως στα απαγορευμένα φαγητά της νηστείας συμπεριλαμβάνεται ό,τι έχει αίμα. Ενώ λοιπόν στα ψάρια κυλάει αίμα στο σώμα τους, η σουπιά, το χταπόδι, τα καλαμαράκια και οι λοιποί ζωντανοί οργανισμοί που ανήκουν στην οικογένεια των κεφαλόποδων δεν έχουν αίμα και ευτυχώς για εμάς είναι νηστίσιμα!
Τι είναι καλύτερο όμως να προτιμήσετε το χταπόδι ή το καλαμάρι; Ο παρακάτω πίνακας θα σας βοηθήσει να κάνετε τη σύγκριση, παρουσιάζοντας τη θρεπτική αξία των δύο τροφών ανά μερίδα των 85 γραμμαρίων (1 παλάμη):
|
Χταπόδι |
Καλαμάρι |
Θερμίδες |
70 |
78 |
Περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη |
13 γραμμάρια πρωτεΐνης, που περιέχουν όλα τα απαραίτητα για τον οργανισμό αμινοξέα. |
13 γραμμάρια πρωτεΐνης, που περιέχουν όλα τα απαραίτητα για τον οργανισμό αμινοξέα. |
Περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες |
Σχεδόν αμελητέα ποσότητα, 2 γραμμαρίων. |
Σχεδόν αμελητέα ποσότητα, 3 γραμμαρίων. |
Περιεκτικότητα σε λιπαρά |
Δεν περιέχει «βλαβερά» κορεσμένα λιπαρά, εάν φυσικά δεν καταναλωθεί τηγανητό. |
Δεν περιέχουν «βλαβερά» κορεσμένα λιπαρά, εάν φυσικά δεν καταναλωθούν τηγανητά. |
– Χοληστερόλη |
41mg. Φτωχότερο σε χοληστερόλη από τα καλαμάρια. |
198mg. Εάν προσέχετε τη χοληστερίνη σας δεν χρειάζεται να ανησυχήσετε. Μπορείτε να περιορίσετε άλλα λιγότερο θρεπτικά τρόφιμα που επηρεάζουν την υγεία των αγγείων και τα επίπεδα της χοληστερίνης στο ααίμα (τηγανητά, σάλτσες, γλυκά, ζωϊκά λίπη). Διαβάστε περισσότερα εδώ. |
– Ωμέγα 3 λιπαρά |
139mg. Τα εξασφαλίζουμε κανονικά από τα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, ο γαύρος και η πέστροφα. Είναι απαραίτητα στο σώμα για την υγεία των αγγείων, της καρδιάς, του εγκεφάλου και των ματιών. |
422mg. Πολύ πλούσια πηγή καλών λιπαρών. Οι ειδικοί προτείνουν την ημερήσια κατανάλωση τουλάχιστον 1.000mg ωμέγα 3 τα οποία βρίσκονται σε μικρότερες ποσότητες στους ξηρούς καρπούς και ορισμένα πράσινα σκούρα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι. |
Αλάτι (νάτριο) |
196mg. Σας δίνει περίπου το 8% των αναγκών σας σε αλάτι. Εάν προσέχετε την πίεσή σας, μην θορυβηθείτε αλλά προτιμήστε να νοστιμεύσετε το χταπόδι με άλλα μπαχαρικά όπως η ρίγανη ή το θυμάρι αντί για αλάτι. |
97mg. Φτωχότερο σε αλάτι από το χταπόδι. |
Βιταμίνες |
Πολύ πλούσιο σε βιταμίνη Β12 η οποία είναι απαραίτητη για τη λειτουργία του νευρικού συστήματος, την παραγωγή ενέργειας και ερυθρών αιμοσφαιρίων. Στο χταπόδι θα βρείτε και άλλες βιταμίνες της οικογένειας Β, βιταμίνες C, E και Α. |
Καλή πηγή όλων των βιταμινών της οικογένειας Β για τη λειτουργία του μεταβολισμού, την ικανότητα συγκέντρωσης και την υγεία των μαλλιών. Περιέχει μικρότερες ποσότητες βιταμινών Α και Ε. |
Ιχνοστοιχεία |
Καλή πηγή του απαραίτητου για τη νηστεία σιδήρου, φωσφόρου για ενέργεια, ψευδαργύρου για το ανοσοποιητικό και σεληνίου για το οξειδωτικό στρες. |
Εξαιρετική πηγή χαλκού του συστατικού που μειώνει το γκριζάρισμα των μαλλιών και ενεργοποιεί το μεταβολισμό. Όπως και στο χταπόδι, έτσι και στα καλαμάρια περιέχονται φώσφορος, ψευδάργυρος, σελήνιο και άλλα ιχνοστοιχεία. |
Όπως ίσως έχετε ήδη συμπεράνει στη «μονομαχία» μεταξύ χταποδιού και καλαμαριού δεν υπάρχει νικητής! Αυτό που τελικά έχει σημασία είναι να εντάξετε στο διαιτολόγιό σας τις πολύ θρεπτικές τροφές, αυξάνοντας την ποικιλία των νηστίσιμων φαγητών. Τέλος, θα πρέπει πάντα να θυμάστε πως ο τρόπος μαγειρέματος ενός φαγητού μπορεί να κάνει τη διαφορά. Αποφύγετε να τηγανίσετε τα καλαμαράκια ή να καταναλώσετε χταπόδι με μακαρονάκι κοφτό, όπου η αναλογία του γεύματος θα γέρνει σαφώς υπέρ του υδατάνθρακα. Αγαπήστε τις τροφές αυτές στη σχάρα, προσθέστε τις σε σαλάτες, ή ανακατέψτε τις με όσπρια, ρύζι ή μακαρόνια ολικής άλεσης. Μην διστάσετε να δοκιμάσετε τολμηρούς συνδυασμούς, με καλαμαράκια σε σπιτική πίτσα με κόκκινη σάλτσα, ή χταπόδι σε αραβική πίτα με πράσινη σαλάτα και σος.
Η νηστεία είναι περίοδος μαγειρικής δημιουργίας και διατροφικής ισορροπίας, εξαρτάται από το εάν εσείς θα επιλέξετε να δείτε το ποτήρι μισο- άδειο ή μισο- γεμάτο! Διαβάστε περισσότερα για τη νηστεία εδώ.
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN
Διαιτολόγος, Διατροφολόγος
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
Βιβλιογραφία:
USDA Nutrient Database for Standard Reference