Ανησυχία στους ειδικούς επιστήμονες προκαλούν τρία νέα υποστελέχη του SARS-CoV-2. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών: Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ροδάνθη Ελένη Συρίγου, Γιάννης Ντάνασης, και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα δεδομένα της πρόσφατης δημοσίευσης του Damian McNamara στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση WebMD με θέμα τα νέα υποστελέχη του SARS-CoV-2 και αναλύουν πόσο ανησυχητικά είναι τα νέα δεδομένα.
Τα τρία νέα υποστελέχη που ανησυχούν τους ειδικούς στις ΗΠΑ είναι τα BQ.1, BQ1.1 και XBB, καθώς υπάρχει η πιθανότητα ένα ή περισσότερα υποστελέχη να παρακάμπτουν την ανοσολογική μας προστασία. Μάλιστα, τα τελευταία δεδομένα του αμερικάνικου Κέντρου Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) παρουσιάζουν ότι τα υποστελέχη BQ.1 και BQ1.1 έχουν αυξηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά 12% διπλασιάζοντάς το ποσοστό τους την τελευταία εβδομάδα. Η υπομετάλλαξη XBB κυριαρχεί αυτή την στιγμή στην Σιγκαπούρη, με το ποσοστό επαναλοίμωξης να υπολογίζεται στο 17% ενώ μόλις τον προηγούμενο μήνα ήταν στο 5%.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η επιδημιολογική αύξηση των συγκεκριμένων υποστελεχών δεν είναι ανεξήγητη, καθώς ο ιός Sars-Cov-2 θα συνεχίζει να μεταλλάσσεται και να γίνεται ακόμα πιο μεταδοτικός, οπότε οι υπομεταλλάξεις BQ.1, BQ1.1 και XBB ήταν αναμενόμενες.
Όσον αφορά στο νέο ενισχυμένο εμβόλιο, είναι πιο αποτελεσματικό από το προηγούμενο αλλά δεν γνωρίζουμε πόσο αποτελεσματικό θα είναι έναντι των καινούργιων υποστελεχών, σημειώνουν οι ειδκοί. Σχετικά με τις αντιικές θεραπείες, οι ειδκοί εκτιμούν πως το αντιικό φάρμακο Paxlovid θα συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη πιο σοβαρής νόσησης καθώς δρα σε μία εντελώς διαφορετική περιοχή του ιού, διαφορετική από αυτές που αφορούν μεταλλάξεις που περιβάλλουν την ανοσία. Αντίθετα, τα μέχρι τώρα δεδομένα για τις θεραπείες με μονοκλωνικά αντισώματα αναφέρουν ότι δεν θα είναι αποτελεσματικά για τις νέες μεταλλάξεις: εάν τα στελέχη είναι σε θέση να ξεφύγουν από την ανοσία των αντισωμάτων, ξεφεύγουν και από τα μονοκλωνικά αντισώματα.
Οι ειδκοί υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα του εμβολιασμού με την ενισχυμένη δόση του εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2, όχι μόνο λόγω των νέων υποστελεχών που εμφανίζονται, αλλά και λόγω της χαλάρωσης των μέτρων πρόληψης της μετάδοσης του ιού.
ECDC: Ανησυχία για το νέο στέλεχος της Όμικρον
Σημειώνεται ότιτο νέο στέλεχος της μετάλλαξης όμικρον, BQ.1, έχει ήδη εντοπιστεί σε τουλάχιστον πέντε χώρες στην Ευρώπη (Γαλλία, Βέλγιο, Ιρλανδία, Ολλανδία και η Ιταλία) και είναι πιθανό να κυριαρχήσει τις επόμενες εβδομάδες, σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της ΕΕ (ECDC).
«Οι χώρες θα πρέπει να παραμείνουν σε επαγρύπνηση για την εμφάνιση και εξάπλωση του στελέχους BQ.1 και να διατηρήσουν τον ευαίσθητο και αντιπροσωπευτικό διαγνωστικό έλεγχο», προέτρεψε ο διευθυντής του ECDC Andrea Ammon.
Προκαταρκτικές εργαστηριακές μελέτες στην Ασία δείχνουν ότι η παραλλαγή BQ.1 της Όμικρον έχει την ικανότητα να αποφεύγει σημαντικά την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος. Προς το παρόν, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι το στέλεχος οδηγεί σε βαρύτερη νόσηση σε σύγκριση με τις άλλες παραλλαγές της Όμικρον που υπάρχουν ήδη.
Αναμένεται ότι θα χρειαστούν πρόσθετες αναμνηστικές δόσεις για τις ομάδες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσησης, όπως ενήλικες άνω των 60 ετών, ανοσοκατεσταλμένα άτομα, άτομα με υποκείμενες ιατρικές παθήσεις και έγκυες γυναίκες, σύμφωνα με το ECDC.
