Στις 11 Μαρτίου 2020, ο ΠΟΥ κήρυξε την COVID-19 παγκόσμια πανδημία. Τρία και πλέον χρόνια μετά (στις 5 Μαΐου 2023) κήρυξε το τέλος της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης για την πανδημία Covid-19.
«Με ελπίδα, κηρύσσω το τέλος της παγκόσμιας κατάστασης εκτάκτου ανάγκης για την Covid-19» δήλωσε ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγέσους.
Σήμερα τέσσερα χρόνια μετά και το healthview.gr απευθύνεται σε επιστήμονες που είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο με τον ένα ή άλλο τρόπο τα προηγούμενα χρόνια, για να ακούσει τις απόψεις τους αναφορικά με την πανδημία.
Ο Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής ΕΚΠΑ, αλλά και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, Δημήτρης Παρασκευής, προσέφερε σημαντικό επιστημονικό έργο καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς επίσης και από τη θέση του αντιπροέδρου του ΕΟΔΥ στη συνέχεια.
Ο κ. Παρασκευής με συνεντεύξεις του στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και απλές οδηγίες προς το κοινό, συνέβαλλε επίσης σημαντικά στην κατεύθυνση της σωστής και έγκυρης ενημέρωσης των πολιτών.
Ας δούμε τι μας είπε αναφορικά με την πανδημία COVID-19.
Κύριε Καθηγητά, τι άφησε ως εμπειρία η συγκεκριμένη πανδημία;
H συγκεκριμένη πανδημία μας άφησε αρκετές χρήσιμες εμπειρίες, όπως ότι απαιτείται η συνέργεια πολλών φορέων, καθώς και η συμμετοχή της κοινότητας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση μιας τόσο εκτεταμένης και σοβαρής απειλής.
Επίσης ότι για το χρονικό διάστημα που δεν είχαμε στη διάθεσή μας εμβόλια, η εφαρμογή περιοριστικών μέτρων ήταν απαραίτητη για τον περιορισμό της διασποράς του ιού.
Παράλληλα σε μια μελλοντική απειλή θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις ψευδείς ειδήσεις που μεταδίδονται ακόμα και με μεγαλύτερη ταχύτητα από τον ιό. Η ενημέρωση της κοινότητας θα πρέπει να είναι απλή, κατανοητή και με μηνύματα που δεν προκαλούν σύγχυση των συνανθρώπων μας.
Τι θα αλλάζατε στις αποφάσεις που λήφθηκαν, αν είχατε τη δυνατότητα;
Αυτή είναι μια ερώτηση που την έχω κάνει πολλές φορές στον εαυτό μου, και έχω ανατρέξει πολλές φορές για να αναλογιστώ και να αξιολογήσω τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί στο παρελθόν. Προκειμένου να μπορέσουμε να αξιολογήσουμε μια απόφαση, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τις συνθήκες κάτω από τις οποίες είχε ληφθεί καθώς και τις εναλλακτικές που ήταν διαθέσιμες τότε. Με αυτό το πρίσμα δεν θα άλλαζα καμία απόφαση λόγω ότι ήταν οι καλύτερες δυνατές στη στιγμή που είχαν ληφθεί.
Αυτό δεν θα πρέπει να δώσει την εντύπωση ότι τα περιοριστικά μέτρα δεν είχαν και αρνητικές επιπτώσεις ή ότι δεν προκάλεσαν δυσάρεστες συνέπειες στην κοινωνία.
Οι αποφάσεις κατά τη διάρκεια μια πανδημίας, απουσία εμβολίου ή αντιικών φαρμάκων, δυστυχώς εστιάζονται σε περιοριστικά μέτρα προκειμένου να μειωθεί η επίδραση στο σύστημα υγείας, και η θνησιμότητα που οφείλεται στον ιό. Τα μέτρα αυτά έχουν και δυσάρεστες συνέπειες, αλλά είναι αναγκαία κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες.
Πόσο έχουμε «τελειώσει» με το θέμα πανδημία;
Αναφορικά με τον SARS-CoV-2 η έκφραση ότι έχουμε τελειώσει αφορά τη σοβαρότητα της νόσου που βαίνει όλο και μειούμενη, χωρίς αυτό να μεταφράζεται ότι ο κίνδυνος έχει μηδενιστεί.
Ο ιός, όπως διαπιστώσαμε και με το τελευταίο κύμα, συνεχίζει και θα συνεχίζει να κυκλοφορεί ανάμεσα μας αλλά ο κίνδυνος σοβαρής νόσου έχει περιοριστεί σοβαρά.
Αν θυμάστε μια ανθρώπινη ιστορία που θα θέλατε να μοιραστείτε…
Η ιστορία που θέλω να μοιραστώ είναι οι προσπάθειες όλης της κοινότητας, τόσο των υγειονομικών και όσων ήταν στην πρώτη γραμμή, όσο και του υπόλοιπου κόσμου που βίωσε την πρόσφατη πανδημία.
Το άγχος, ο φόβος, ο πανικός, η μοναξιά και η αδυναμία επικοινωνίας με τα οικεία πρόσωπα όσων χρειάστηκε να νοσηλευθούν, η εξάντληση των υγειονομικών, το άγχος των επαγγελματιών όσο οι δουλειές τους είχαν περιοριστεί λόγω της πανδημίας, ο περιορισμός κατά τις περιόδους των lockdown, και γενικότερα τα συναισθήματά όλων μας που βιώσαμε την πανδημία.
Ως επίλογο, θα αφιέρωνα τις λίγες αυτές γραμμές στη μνήμη όλων των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους από covid-19. Αυτή είναι πιο ανθρώπινη ιστορία που πρέπει να αποτελεί φάρο για το μέλλον και την αποτροπή, στο βαθμό του εφικτού, μια παρόμοιας πανδημίας που θα μπορούσε να απειλήσει τη δημόσια υγεία.
