Η περιπέτεια των εφημεριών των νοσοκομειακών γιατρών, τι λέει η Ευρώπη, τι κάνει το ελληνικό υπουργείο Υγείας.
«Παροχές» σε γιατρούς, για εφημερίες πάνω από τα όρια…
Οι «παροχές» και η «περιπέτεια» με τις αναβολές, τροπολογίες και παρατάσεις… μη εφαρμογής(!) του Π.Δ. 76/ 2005, για το 48ωρο των νοσοκομειακών γιατρών. Κίνδυνος για κυρώσεις από ΕΕ.
Του Γιάννη Κρητικού
Σε… «εκκρεμότητα» εξακολουθεί να είναι, παρά την υπογραφή της κλαδικής συμφωνίας μεταξύ των νοσοκομειακών γιατρών και του υπουργείου Υγείας, η εφαρμογή του Νόμου για τις εφημερίες των νοσοκομειακών γιατρών, που ορίζει ανώτατο όριο 48 ωρών για ειδικευμένους και 58 για ειδικευόμενους την εβδομάδα.
Δηλαδή υπάρχει ένας Νόμος, το ΠΔ 76/2005, που εναρμονίζει το εθνικό δίκαιο, με την κοινοτική οδηγία 2000/34/EK, για τα όρια στην εργασία των νοσοκομειακών γιατρών, που κανένας δεν τον εφαρμόζει!
Ως τώρα, αποτέλεσαν «νομικές ακροβασίες», τόσο οι παρατάσεις μη εφαρμογής του Νόμου, με τροπολογίες αναστολής εφαρμογής του 48ώρου, όσο και οι αποφάσεις των Διοικήσεων των νοσοκομείων, να συντάσουν πίνακες εφημεριών, που ξεπερνούσαν τα όρια του Νόμου.
Από τον Αύγουστο του 2005 αλλά και νωρίτερα, οι νοσοκομειακοί γιατροί με συνεχείς κινητοποιήσεις πιέζουν για την εφαρμογή του 48ώρου, που σημαίνει ότι θα έπρεπε ήδη από χρόνια να έχουν καλυφθεί τα κενά σε προσωπικό, με την πρόσληψη 4.500 ακόμα γιατρών και 30.000 νοσηλευτών!
Αλλιώς οι υπάρχοντες λίγοι γιατροί, θα εξακολουθούν να εργάζονται πολύ περισσότερο, έως και διπλάσιο χρόνο από τον κανονικό, για να καλύψουν τα κενά, κάτι που έχει κριθεί ως επικίνδυνο τόσο για τους ίδιους τους γιατρούς που ξεπερνούν τις ανθρώπινες δυνάμεις, όσο και για τους ασθενείς, που ενδέχεται να μην έχουν, λόγω κόπωσης, τη σωστή αντιμετώπιση.
Συγχρόνως, αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο να υπάρξουν σημαντικές κυρώσεις για τη χώρα μας από την ΕΕ, κάτι που αργά ή γρήγορα, αναμένεται να συμβεί, εφόσον ήδη υπάρχουν σχετικές καταγγελίες.
Η εφαρμογή του Νόμου «σέρνεται» με αναβολές και αμφίβολης νομιμότητας «παρατάσεις», από την 1ηΑυγούστου 2005 και στο διάστημα αυτό συντηρείται το καθεστώς, που αναγκάζει τους γιατρούς να κάνουν εξαντλητικές εφημερίες. Σε πολλά μάλιστα, επαρχιακά νοσοκομεία, οι γιατροί εφημερεύουν συνεχώς!
Λίγο πριν την έκδοση του Π.Δ. ήταν σε εξέλιξη διαδικασία κατά της χώρας μας από την ΕΕ, επειδή καθυστερούσε την ενσωμάτωση της οδηγίας και μόλις εκδόθηκε το Π.Δ. σταμάτησε η διαδικασία δίωξης.
Κάποιες διοικήσεις νοσοκομείων, μέσα στη γενικότερη σύγχυση, έφτασαν στο σημείο να επιβάλλουν ως «αναπόφευκτες» τις υπερωρίες, πάνω από τα όρια(!), που ορίζει το Π.Δ., αλλά στη συνέχεια, να μην κινούν τη διαδικασία για να πληρωθούν, επικαλούμενες το Π.Δ. που το απαγορεύει!
Μια σημαντική απόφαση του Mαϊου 2006, από το 1ο τμήμα του Eλεγκτικού Συνεδρίου, κατά κάποιο τρόπο… «συγχωρούσε» ως τότε τη μη εφαρμογή του Π.Δ. και επέτρεπε μόνο ως το τέλος του 2006 την κανονική πληρωμή των ενταλμάτων για τις εφημερίες.
Ανέφερε ότι μέχρι τέλος του χρόνου πληρώνονται όλα τα ανάλογα εντάλματα, αναγνωρίζοντας ότι δεν γίνεται από πρόθεση η καταστρατήγηση των διατάξεων, αλλά από συγγνωστή πλάνη και οριστικά από 1/1/2007 θα εφαρμόζεται πλέον απαρέγκλιτα το Προεδρικό Διάταγμα.
H απόφαση δικαίωνε 20 ειδικευόμενους γιατρούς από το Nοσοκομείο Πύργου Hλείας, επειδή ο Eπίτροπος δεν ενέκρινε τα εντάλματα για την πληρωμή εφημεριών τους πάνω από τα όρια των 58 ωρών.
΄Ηδη υπάρχουν καταγγελίες στα αρμόδια όργανα της ΕΕ, ότι η Ελλάδα παρά την έκδοση του Π.Δ. αρνείται να εφαρμόσει το 48ωρο, κάτι που έστω και με καθυστέρηση, αναμένεται να εξετασθεί. Και δεν διαφαίνεται προοπτική να το εφαρμόσει όσο καθυστερούν οι προσλήψεις, που, παρά τις κατά καιρούς «δεσμεύσεις» των αρμόδιων υπουργών, μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει.
Υπερβάσεις, έναντι «παροχών»
Οι γιατροί έχοντας, πριν μερικούς μήνες, την πρόταση του υπουργείου να γίνουν ρυθμίσεις που θα αυξήσουν άμεσα το εισόδημά τους, επειδή κάτι τέτοιο φυσιολογικά όλα έδειχναν ότι δεν θα γίνονταν ούτε σε βάθος χρόνου, λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας, δέχθηκαν να συνεχίσουν προσωρινά το καθεστώς των υπερβάσεων στις εφημερίες, ώσπου να ρυθμιστεί με ομαλό τρόπο η εκκρεμότητα, με πρόσληψη, μέσα στη 2ετία 4.500 νέων γιατρών.
Δέχθηκαν να αναπληρωθούν οι μισθολογικές απώλειες και να δρομολογηθεί η ριζική αναθεώρηση του εφημεριακού καθεστώτος με τη δημιουργία αυτόνομων TEΠ και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Yγείας, καθώς και ενιαίου πλαισίου εφημέρευσης σε συνδυασμό με προσλήψεις και εφαρμογή νέου ιατρικού μισθολογίου.
Τους αιφνιδίασε δυσάρεστα, όμως, το υπουργείο, αφού η συμφωνία που υπέγραψαν προ 4μήνου, όταν έφτασε στο Βουλή για να γίνει Νόμος, άλλαξε σε πολλά σημεία!
Αντί για 4.500 γιατρούς θα προσλάβει τελικά μόνο 2.000! Οι «αφορολόγητες» υπερωρίες, πέραν των 4, θα φορολογούνται, ενώ τα 100 ευρώ αύξηση, επί του βασικού μισθού, που συμφωνήθηκαν, τελικά μειώθηκε στα 50!
Η υπαναχώρηση πυροδότησε, μια σειρά αντιδράσεις από την πλευρά των γιατρών, που επανέρχονται στην ιδέα των κινητοποιήσεων, αυτή τη φορά για τήρηση όλων των συμφωνηθέντων.
Η «εργασιακή ειρήνη», που τους απέσπασε το υπουργείο, με ανταλλάγματα τις ρυθμίσεις για αύξηση των εισοδημάτων τους, φαίνεται τελικά, να είναι εύθραυστη.
΄Ηδη σε επαρχιακά νοσοκομεία , υπάρχουν αποφάσεις μην δέχονται από κανένα περιστατικό, πλην των κατεπειγόντων, εφόσον ήδη έχουν συμπληρώσει τον ανώτατο προβλεπόμενο αριθμό εφημεριών τους μέσα στο μήνα, με ότι αυτό συνεπάγεται σε ταλαιπωρία των ασθενών και των οικογενειών τους.
Κύριο αίτημα, παραμένει η εφαρμογή του Προεδρικού Διατάγματος, που προϋποθέτει τις προσλήψεις, κάτι που το υπουργείο, ενώ αρχικά συμφώνησε, τώρα προσπαθεί να αποφύγει. Η «περιπέτεια» αυτού του Νόμου για το 48ωρο, όπως και οι «ανοιχτές πληγές», με τη δυσλειτουργία των νοσοκομείων που προκαλούν ταλαιπωρία και… εκνευρισμό σε γιατρούς και ασθενείς, φαίνεται πως θα συνεχισθούν…
Η «συμφωνία»
(που τελικά… δεν τηρήθηκε)
Η γραπτή συμφωνία, μεταξύ υπουργείου Υγείας και ΟΕΝΓΕ (νοσοκομειακοί γιατροί), προέβλεπε τα εξής:
Προσλαμβάνονται 4.500 νέοι γιατροί πέραν των σήμερα υπηρετούντων στα επόμενα δύο χρόνια (1.200 ειδικευόμενοι, 3.300 Επιμελητές Β΄ σε οργανικές θέσεις). Μέσα στο 2009 θα γίνουν 2.000 προσλήψεις, κατά τρόπο ώστε το δεύτερο εξάμηνο του 2009 να μην χρειάζονται οι γιατροί να κάνουν περισσότερες από επτά έως οκτώ ενεργείς εφημερίες τον μήνα. Ο καθορισμός των αναγκών των προσλήψεων θα γίνεται από κοινή Επιτροπή του Υπουργείου Υγείας και της ΟΕΝΓΕ, ώστε να στοχεύουν υποστελεχωμένα τμήματα.
Το επίσημο ωράριο των νοσοκομειακών γιατρών είναι επτάωρο, συνεχές, πρωινό και πενθήμερο, από Δευτέρα έως Παρασκευή.
Έπειτα από κάθε ενεργό εφημερία, παρέχεται σε εργάσιμη μέρα 24ωρη ανάπαυση, η οποία δεν μεταφέρεται πέραν της μίας εβδομάδας.
Το επίδομα βιβλιοθήκης δεν υπόκειται σε φορολόγηση. Οι τέσσερις πρώτες εφημερίες για τους ειδικευμένους και οι έξι πρώτες για τους ειδικευόμενους φορολογούνται με ειδικό συντελεστή 20% ή με το εισόδημα. Οι πέραν των τεσσάρων ή των έξι εφημεριών δεν υπόκεινται σε φορολόγηση.
Το 50% του επιδόματος εφημερίας των διευθυντών γιατρών της πρώτης ζώνης δεν υπόκειται σε φορολόγηση.
Το μέτρο αυτό θα ισχύει μετά την 1η Ιανουαρίου 2009 για τους συντονιστές διευθυντές της πρώτης ζώνης. Για τις ανάγκες ερμηνείας εξομοιώνεται με συντονιστή διευθυντή κάθε διευθυντής που είναι μοναδικός στο τμήμα του.
Από την 1η Ιανουαρίου 2009, οι οργανικές θέσεις των γιατρών κλάδου ΕΣΥ μετονομάζονται σε θέσεις ειδικευμένων γιατρών και οι υπηρετούντες σήμερα γιατροί διατηρούν τον βαθμό τους.
Η ένταξη και εξέλιξη των γιατρών στο ΕΣΥ θα γίνεται ως εξής:
Κάθε ειδικευμένος γιατρός εξελίσσεται μέχρι τον βαθμό του διευθυντή, υπό προϋποθέσεις χρόνου, προϋπηρεσίας στον κάθε βαθμό. Η αξιολόγηση είναι ατομική και γίνεται έπειτα από αίτηση του ενδιαφερόμενου.
Κάθε θέση που αδειάζει προκηρύσσεται από το νοσοκομείο μέσα σε ένα μήνα.
Η διαδικασία κάλυψης είναι ανοικτή. Ο επιλεγόμενος γιατρός προσλαμβάνεται στον εισαγωγικό βαθμό του επιμελητή β και εξελίσσεται βαθμολογικά μέχρι τον βαθμό του διευθυντή, δηλαδή το πολυδιευθυντικό σύστημα.
΄Οταν σε ένα τμήμα υπηρετούν περισσότεροι από ένας διευθυντές, εκλέγεται ένας ως συντονιστής διευθυντής με τετραετή θητεία. Σε περίπτωση που δεν εκδηλώνεται ενδιαφέρον, ορίζεται ο συντονιστής από τον διοικητή του νοσοκομείου.
Οι γιατροί μπορούν να εξελιχθούν στον επόμενο βαθμό έπειτα από αίτηση και αξιολόγησή τους.
Αν η αξιολόγηση είναι αρνητική, δικαιούνται να ζητήσουν επαναξιολόγηση ύστερα από δύο χρόνια. Αν και αυτή είναι αρνητική, τους απονέμονται οι αποδοχές του επόμενου βαθμού, παραμένουν όμως στον ίδιο και μπορούν να αξιολογηθούν εκ νέου ύστερα από πέντε χρόνια.
Καταγγελία στην ΕΕ
Μια από τις καταγγελίες, στα αρμόδια όργανα της ΕΕ, για παραβίαση από την Ελλάδα του Νόμου, ήδη έχει κάνει από τις 31-12-2007, για λογαριασμό νοσοκομειακών γιατρών, ο πληρεξούσιος δικηγόρος δρ Μιχαήλ Δ. Μιχαήλ.
Απευθύνεται στον Προϊστάμενο Διοικητικής Μονάδας, στην
Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΓΔ Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, στις Βρυξέλλες, με αντικείμενο:
«ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2007/4275-2007/4272-2007/4211-2007/4265-2007/4360-2007/4276-2007/4273-2007/4428 – ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2003/88/ΕΚ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ».
Στην καταγγελία του ο κ. Μιχαήλ, αναφέρει:
Αξιότιμε κύριε Silva,
1.Σε συνέχεια της από 18-10-2007/15431 [EMPL F2 MR/bp D(2007) 21001] επιστολής σας, βρίσκομαι στην εξαιρετικά δυσάρεστη θέση να σας ενημερώσω, όπως άλλωστε προκύπτει από το συνημμένο έγγραφο, ότι το Ελληνικό Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εξακολουθεί κατά τρόπο προκλητικό και απροκάλυπτο την παραβίαση του ισχύοντος Κοινοτικού Δικαίου (Οδηγίες 93/104/ΕΚ, 2000/34/ΕΚ και 2003/88/ΕΚ).
Στο συνημμένο κείμενο γνωστοποιείται, ότι το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προτίθεται να καταθέσει τροπολογία σε επικείμενο σχέδιο νόμου, με το οποίο θα παρατείνεται η αναστολή της ισχύος των διατάξεων του άρθρου 6 του Π.Δ.88/1999 και του άρθρου 5 του Π.Δ.76/2005. Επισημαίνω, ότι τα ως άνω Προεδρικά Διατάγματα έχουν μεταφέρει στο εσωτερικό δίκαιο τις ως άνω Κοινοτικές Οδηγίες και συνεπώς, εμπεριέχουν κανόνες αυξημένης τυπικής ισχύος, σύμφωνα με το άρθρο 28 παρ.1 του Συντάγματος, που υπερισχύουν οποιασδήποτε άλλης αντίθετης διάταξης Νόμου. Όμως, τα ως άνω δύο Προεδρικά Διατάγματα δεν εφαρμόζονται(!!!)
Περαιτέρω, στο ως άνω συνημμένο έγγραφο εντέλλονται τα Νοσοκομεία να εγκρίνουν για το έτος 2008 προγράμματα εφημεριών με τον παλαιό τρόπο(!!!), δηλαδή σε πλήρη παραβίαση του ανώτατου επιτρεπόμενου εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας των 48 ωρών συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών (για τους ειδικευμένους γιατρούς) και των 56 ωρών συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών (για τους ειδικευόμενους γιατρούς).
2.Όπως είναι γνωστό, μετά το πέρας των διήμερων εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες (5 και 6 Δεκεμβρίου 2007) και στο οποίο συμμετείχαν ταυτόχρονα οι Υπουργοί Εργασίας και Υγείας των Κρατών μελών, δεν υπήρξε τελικά συμφωνία στο πλαίσιο της πιθανής τροποποίησης της Κωδικοποιητικής Οδηγίας 2003/88/ΕΚ.
Εν όψει της ανωτέρω εξέλιξης, θέλω να υπενθυμίσω, ότι μέχρι την οριστική τροποποίηση της Οδηγίας 2003/88/ΕΚ, αυτή εξακολουθεί να αποτελεί ενεργή νομοθετική πράξη, εφαρμοζόμενη έναντι πάντων.
Θέλω επίσης να υπενθυμίσω με έμφαση, ότι σε σχετικό Δελτίο Τύπου (ΜΕΜΟ/07/539) της 04 Δεκεμβρίου 2007, τονιζόταν, ότι εάν τα Κράτη μέλη δεν καταλήξουν σε συμφωνία κατά το διήμερο (5 και 6-12-2007) των εργασιών του Συμβουλίου των Υπουργών Εργασίας και Υγείας, είναι καθήκον της Επιτροπής να ξεκινήσει τις διαδικασίες παραπομπής εκείνων των Κρατών μελών (στα οποία περιλαμβάνεται και η Ελλάδα), που παραβιάζουν την ως άνω Κωδικοποιητική Οδηγία, ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (“If Member States do not come to an agreement, it is the duty of the Commission to open infringement proceedings”).
3.Ενόψει των ανωτέρω, θεωρώ, ότι η Επιτροπή θα πρέπει στο πλαίσιο του θεσμικού της ρόλου, να κινήσει άμεσα τις διαδικασίες παραπομπής της Ελλάδας ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, ικανοποιώντας αφενός το κοινό περί δικαίου αίσθημα των Καταγγελλόντων, αλλά εφαρμόζοντας αφετέρου πλήρως και την αρχή της χρηστής διοίκησης.
Οι «αλλαγές» που έγιναν στο Νόμο
Από την κλαδική συμφωνία υπουργείου Υγείας – ΟΕΝΓΕ, ως το νομοσχέδιο και το κείμενο που εγκρίθηκε από τη Βουλή, υπήρξαν οι εξής διαφοροποιήσεις:
- Αφαιρέθηκαν οι 2500 νέες θέσεις γιατρών Ε.Σ.Υ. για το 2010.
- Δεν ρυθμίστηκε η κατάργηση του πλαφόν, κάτι που συνεπάγεται προς το παρόν μηδενικές αυξήσεις στις συνολικές αποδοχές των γιατρών που υπηρετούν σε υποστελεχωμένα Τμήματα και υποχρεούνται σε αυξημένο αριθμό εφημεριών.
- Δεν καθιερώθηκε το αφορολόγητο των εφημεριών που υπερβαίνουν τις 4 και 6 για ειδικούς και ειδικευόμενους γιατρούς .
- Εγκαταλείφθηκε ο στόχος της σταδιακής προσέγγισης στην αμοιβή της υπερωριακής απασχόλησης που ισχύει στο Δημόσιο Τομέα.
- Επιχειρείται η συγκρότηση «ελεγχόμενων» Συμβουλίων Κρίσης.
- Παρέχεται στις Διοικήσεις των Νοσοκομείων η δυνατότητα προκήρυξης, με ασαφή (αδιαφανή;) κριτήρια, του 20% των κενούμενων αλλά και των νέων ιατρικών θέσεων, στους βαθμούς του Διευθυντή και Επιμελητή Α΄.
