To Σεπτέμβριο του 2006 πήρε το πτυχίο του από την Ιατρική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Τότε οι περισσότεροι έφευγαν για Σουηδία ή Γερμανία. Αυτός χωρίς να ξέρει λέξη γερμανικά προτίμησε να πάει στη Αυστρία. Οι πρώτοι μήνες ήταν δύσκολοι, αφού έπρεπε να μάθει και τη γλώσσα… Ένα χρόνο μετά, βρίσκει δουλειά και ξεκινάει να εργάζεται στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Βιέννης το AKH (Allgemeines Krankenhaus). Στις αρχές του 2009 ξεκινάει την ειδικότητα. Το πλάνο του ήταν μόλις τέλειωνε την ειδικότητα να επιστρέψει στην Ελλάδα. Τα πράγματα όμως ήρθαν αλλιώς…
Σήμερα ο Γιώργος Μυλωνάς κατέχει θέση επιμελητή οφθαλμολογίας στο νοσοκομείο «Barmherzige Brüder» και κάνει διαλέξεις στο ιδιωτικό Πανεπιστήμιο Ιατρικής «Sigmund Freud Universität». «Εδώ εάν θέλεις να εξελιχθείς υπάρχουν ευκαιρίες» μου λέει όταν τον συνάντησα σε ένα καφέ στo Schwedenplatz σε ένα από τα κεντρικά σημεία της Βιέννης. Μπορεί να μην ήπιαμε τον κλασικό ελληνικό …φραπέ αλλά η κουβέντα μας άρχισε κλασικά όπως συμβαίνει πάντα, όταν δύο έλληνες συναντιούνται σε ένα ξένο τόπο. Από πού είσαι; Από την Αθήνα απαντώ. Εσείς; Από τα Τρίκαλα, μου απαντά εκείνος, προσθέτοντας εγκάρδια, “Μίλα μου στον ενικό!” Και έτσι ξεκινήσαμε…
Ήταν μεγάλη απόφαση να φύγεις από την Ελλάδα;
«Δεν ήταν θέμα απόφασης, αλλά ανάγκη. Όταν ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στην Ελλάδα, η αναμονή για μία θέση ειδικότητας οφθαλμολογίας σε πανεπιστημιακό νοσοκομείο ήταν δέκα χρόνια. Απαγορευτική για να παραμείνω, θα έλεγα».
Έφευγαν πολλοί τότε;
«Τότε όχι πολλοί, ακόμη δεν υπήρχει η οικονομική κρίση και αυτοί που έφευγαν ήταν λόγω της μεγάλης αναμονής για την ειδικότητα. Όσοι έπαιρναν την απόφαση να φύγουν τότε, πήγαιναν κυρίως Γερμανία ή Σουηδία. Τώρα η αναμονή δεν είναι τόσο μεγάλη όπως παλιά, αφού πολλοί φεύγουν έτσι και αλλιώς και υπάρχουν ήδη πολλές κενές θέσεις σε κάποιες ειδικότητες. Γνωρίζω άτομα που ξεκίνησαν ειδικότητα ένα ή και δύο χρόνια μετά τη λήψη του πτυχίου».
Γιατί επέλεξες τη Βιέννη;
«Εδώ ήρθα γιατί έτυχε να έχω κάποιους συγγενείς. Να φανταστείς δεν ήξερα τίποτε από γερμανικά. Οι άνθρωποι ήρθαν και με πήραν από το αεροδρόμιο και τον πρώτο καιρό με βοήθησαν με τη γλώσσα, με το σπίτι και με όλα. Είναι πολύ καλό να έχεις έναν άνθρωπο να σε καθοδηγήσει, ειδικά στην αρχή. Ο αρχικός μου στόχος ήταν να κάνω την ειδικότητα και να επιστρέψω στην Ελλάδα».
Βρήκες γρήγορα εργασία?
«Όχι δεν ήταν εύκολο. Στην αρχή έπρεπε να μάθω την γλώσσα. Το 2007 ξεκίνησα να εργάζομαι στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βιέννης (ΑΚΗ) ως επιστημονικός συνεργάτης. Εν συνεχεία, έλαβα θέση ειδικευομένου στην Οφθαλμολογική Κλινική του ιδίου νοσοκομείου, όπου και ολοκλήρωσα την ειδικότητά μου. Τα τελευταία δύο χρόνια εργάζομαι ως επιμελητής στο νοσοκομείο Barmherzige Brüder».
Είσαι ευχαριστημένος από την ζωή εδώ;
«Από πλευράς εργασίας είμαι, σίγουρα. Τέτοιες συνθήκες εργασίας δεν μπορούσα – ειλικρινά – να τις φανταστώ, ανθρώπινες και αξιοπρεπείς. Όσον αφορά στην πόλη, είναι από τις ομορφότερες της Ευρώπης, με οργάνωση και δομές. Υπάρχουν βέβαια διαφορές στον τρόπο διασκέδασης σε σύγκριση με την Ελλάδα».
Όσον αφορά το σύστημα υγείας στην Αυστρία πως θα το συνέκρινες με αυτό της Ελλάδας;
«Στην Ελλάδα υπάρχει πρόβλημα, δυστυχώς το σύστημα Υγείας στη χώρα μας υστερεί, κυρίως όσον αφορά στην οργάνωση και τον τεχνολογικό εξοπλισμό».
Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στο δικό μας σύστημα; τον ρωτάω καθώς με κοιτάζει στα μάτια και χαμογελάει με νόημα.
«Οι χαμηλές αποδοχές των ιατρών, που συχνά οδηγούν σε οικονομική συναναστροφή με τον ασθενή στα δημόσια νοσοκομεία, θεωρώ ότι είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα. Το ελληνικό κρατός υποτιμά την εργασία και τον κόπο των ιατρών οι οποίοι προσπαθούν και καταφέρνουν, παρά τις αντίξοες συνθήκες, να συντηρούν το σύστημα υγείας. Στην Αυστρία αντιθέτως δεν υπάρχει καμία οικονομική συναλλαγή με τον ασθενή σε ένα δημόσιο νοσοκομείο, ούτε και οι συνέπειες αυτής. Επίσης εδώ, ο εκάστοτε διευθυντής κλινικής-σε αντίθεση με την Ελλάδα- έχει τη δυνατότητα επιλογής του προσωπικού που θα στελεχώσει το τμήμα του. Αυτό αποτελεί κίνητρο για τους γιατρούς.
Αυτό που με θλίβει είναι ότι δεν βλέπω σημάδια και διάθεση βελτίωσης της κατάστασης».
Σε έχουν ρωτήσει ποτέ για το ελληνικό φακελάκι αυστριακοί συνάδελφοί σου; Είναι κάτι που το γνωρίζουν;
«Δεν μ’ έχουν ρωτήσει κάτι. Ξέρω όμως ότι γνωρίζουν το “φακελάκι” αλλά όχι σε όλη του την έκταση».
Υπάρχει κάποιο περιστατικό που έχεις να μου διηγηθείς από την εμπειρία σου στα αυστριακά νοσοκομεία; Κάτι που να δείχνει πόσο διαφορετικό είναι το σύστημα;»
Ένα περιστατικό μου έρχεται στο μυαλό, όταν είχα πρωτοξεκινήσει. Δεν μίλαγα ακόμη πολύ καλά γερμανικά αλλά κανένας δεν μου έλεγε κάτι σχετικά με αυτό. Υπήρχε απόλυτη εμπιστοσύνη από τους ασθενείς προς το αυστριακό σύστημα υγείας. Ήξεραν ότι για να βρίσκομαι στη συγκεκριμένη θέση είχα προηγουμένως αξιολογηθεί γι’αυτή.
Κάποια στιγμή εξέτασα έναν Έλληνα ασθενή. Μετά το πέρας της εξέτασης, με ρώτησε αν θα έπρεπε να φωνάξω κάποιον ειδικευμένο αυστριακό γιατρό, αμφισβητώντας ουσιαστικά το ρόλο μου. Αυτό το περιστατικό καταδεικνύει την καχυποψία του έλληνα ασθενή, που πηγάζει από τις αδυναμίες του ελληνικού συστήματος υγείας».
Τι είναι αυτό που κυρίως διαφοροποιεί τους έλληνες ασθενείς ως προς τη πρόσβαση και την παροχή ιατρικών υπηρεσιών;
«Δεν έχω δουλέψει στην Ελλάδα για να κάνω σε βάθος συγκρίσεις, αλλά μπορώ να σου πω πως λειτουργεί εδώ το σύστημα. Στην Αυστρία ξέρουν όλοι τι σημαίνει πρωτοβάθμια, τι δευτεροβάθμια και τι τριτοβάθμια φροντίδα Υγείας. Δεν πρόκειται ο ασθενής, για παράδειγμα, να προσέλθει στο νοσοκομείο για ένα πρόβλημα από διμήνου-εφόσον δηλαδή δεν αποτελεί οξύ περιστατικό. Ακόμη όμως και στην περίπτωση που αυτό συμβεί, θα του εξηγήσεις ότι πρέπει να πάει να τον εξετάσει ο συμβεβλημένος με το ταμείο του ιατρός – που δε θα χρειαστεί να τον πληρώσει – και μόνο εάν δε λυθεί το πρόβλημα, παραπέμπεται στο νοσοκομείο. Έτσι το νοσοκομείο λειτουργεί εύρυθμα διότι γίνεται διαλογή περιστατικών σε πρωτοβάθμιο επίπεδο και τελικά οι ασθενείς εξυπηρετούνται καλύτερα.
Στην Ελλάδα παρατηρούνται ελλείψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, οι οποίες τα τελευταία χρόνια επιδεινώθηκαν εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, καθώς και σοβαρά ελλείμματα μηχανοργάνωσης και τεχνολογικού εξοπλισμού. Αυτά τα προβλήματα δυσχεραίνουν την εργασία των γιατρών και κατ’επέκταση την εξυπηρέτηση των ασθενών».
Σκέφτεσαι να γυρίσεις στην Ελλάδα?
«Κάποια στιγμή στο μέλλον θα ήθελα να επιστρέψω στη χώρα μου, αλλά φυσικά να μπορώ να εξασφαλίσω αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και εργασίας».
Οι αμοιβές των γιατρών εδώ είναι καλύτερες σε σχέση με την Ελλάδα?
«Δεν γνωρίζω ακριβώς πόσο είναι ο μισθός στην Ελλάδα, αλλά είναι σίγουρα μικρότερος απ’ ότι εδώ. Το μισθολογικό σύστημα εδώ είναι αρκετά σταθερό, γεγονός που σου δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας και σου επιτρέπει να προγραμματίζεις το μέλλον σου. Δεν υπάρχουν καθυστερήσεις στην καταβολή των δεδουλευμένων, όπως με ενημερώνουν ότι συμβαίνει συχνά στην Ελλάδα, αρκετοί φίλοι-συνάδελφοι που εργάζονται εκεί».
Πως σε αντιμετωπίζουν ξέροντας ότι είσαι Έλληνας οι συνάδελφοί σου γιατροί και πως οι αυστριακοί ασθενείς;
«Δεν έχω αντιληφθεί κάποια διαφορά στον τρόπο αντιμετώπισης, ούτε τώρα ούτε ως ειδικευόμενος.»
Ισχύει αυτό που πιστεύουμε στην Ελλάδα ότι στο εξωτερικό χαίρουν μεγάλης εκτίμησης οι έλληνες γιατροί;
«Δεν πιστεύω ότι έχει σχέση με την εθνικότητα. Στο εξωτερικό δίνονται αρκετές ευκαιρίες στους γιατρούς. Οι γιατροί που τις εκμεταλλεύονται σωστά και με σοφία τυγχάνουν μεγάλης εκτίμησης και οι κόποι τους ανταμείβονται. Ο τρόπος λειτουργίας του συστήματος αξιολόγησης και ανταποδοτικότητας είναι διαφορετικός»
Τι εννοείς; Πως ακριβώς λειτουργεί εδώ;
«Είναι πιο αξιοκρατικό. Παρέχονται ίσες ευκαιρίες για όλους, αρκεί να μπορείς να τις διακρίνεις και να είσαι διατεθειμένος να κοπιάσεις για να πετύχεις τους στόχους σου. Αργά ή γρήγορα το σύστημα σε ανταμείβει. Για παράδειγμα, πριν από ένα χρόνο έλαβα τον ακαδημαϊκό τίτλο του Υφηγητή Καθηγητή της οφθαλμολογίας (Privatdozent), από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Γνώριζα εξ’αρχής τα αντικειμενικά κριτήρια που έπρεπε να εκπληρώσω (π.χ. αριθμός διεθνών δημοσιεύσεων, διαλέξεις) για την επίτευξη αυτού του στόχου μου.
Εντύπωση μου προκάλεσε επίσης το γεγονός ότι στην Αυστρία οι γιατροί ανέρχονται στην ιεραρχία σε νεαρότερες ηλικίες, κι έτσι έχουν στη διάθεσή τους μεγαλύτερα χρονικά περιθώρια ώστε να αναπτύξουν το κλινικό και επιστημονικό τους έργο».
Γενικώς είσαι ευχαριστημένος από την απόφαση σου να φύγεις από την Ελλάδα?
«Ναι σίγουρα είμαι ευχαριστημένος… Ευκαιρίες που μου δόθηκαν εδώ, δεν πιστεύω ότι θα τις είχα στην Ελλάδα»
Έχει μεσημεριάσει πια για τα καλά και το καφέ έχει γεμίσει. Προχωρημένος Μάης, αλλά η μέρα δεν ήταν αυτή που εμείς έχουμε στο μυαλό μας στην Ελλάδα, ως ανοιξιάτικη, στο ελληνικό μυαλό εξάλλου, έχει αρχίσει να «μυρίζει» καλοκαίρι.
Όταν επιστρέφεις στην Ελλάδα για διακοπές, ποιο είναι το πρώτο πράγμα που κάνεις;
«Πάω στη θάλασσα» μου απαντάει γελώντας και όπως κλασικά ελληνικά ξεκινήσαμε, έτσι κλασικά ελληνικά, κλείσαμε! Θέλαμε και οι δύο να πληρώσαμε το λογαριασμό. Τόσο ασυνήθιστο για αυτούς που κάθονταν γύρω μας, όσο δύσκολο να τους μεταφράσεις στα γερμανικά το “φακελάκι”. Τελικά πλήρωσε εκείνος («εσύ είσαι ακόμη φοιτητής» μου είπε). Ευχαρίστησα τον κο Μυλωνά και είπαμε ότι την επόμενη φορά που θα βρεθούμε, θα το κάνουμε για να παίξουμε …ποδόσφαιρο!
Άρης Σιφονιός
