«Ελπίζουμε σε μείωση της μεταδοτικότητας του κορονοϊού όταν ανέβει η θερμοκρασία»

29-03-2020

Συνέντευξη του καθηγητή – πνευμονολόγου Θεόδωρου Βασιλακόπουλου στο Healthview

Πόσο επηρεάζουν οι καιρικές συνθήκες το ρυθμό των κρουσμάτων του κορονοϊού; Mπορεί να νοσήσει εκ νέου κάποιος που έχει αναρρώσει από τον νέο ιό;

Ο καθηγητής – πνευμονολόγος Θεόδωρος Βασιλακόπουλος μάς ενημερώνει για τη βλάβη που προκαλεί στους πνεύμονες και πόσο ευάλωτοι είναι οι καπνιστές απέναντι στον κορονοϊό.

– Ο αναπληρωτής διευθυντής και αρχίατρος του Τμήματος Λοιμωδών Νοσημάτων του Union Medical College Hospital του Πεκίνου, Τσάο Ουέι, δήλωσε ότι η επίδραση των καιρικών συνθηκών στον ρυθμό των κρουσμάτων του κορονοϊού δεν έχει επιβεβαιωθεί. Ποια είναι η άποψη σας;

«Όλες οι επιδημίες που έχουν συσχετισθεί με κορονοϊούς έχουν μια εποχικότητα. Η ελπίδα μας είναι ότι η ίδια εποχικότητα θα παρατηρηθεί και σε αυτήν την επιδημία. Υπάρχει μια πρόδρομη μελέτη που έγινε στην Κίνα που συνέκρινε τη μεταδοτικότητα του ιού, πριν υπάρξουν τα περιοριστικά μέτρα στη χώρα.

Η Κίνα είναι μια μεγάλη χώρα, όπου επικρατούν διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες, Φάνηκε λοιπόν ότι στις περιοχές που έχει ζέστη και υψηλή υγρασία, η μεταδοτικότητα του ιού ήταν πολύ μικρότερη από ότι στις περιοχές που είναι πιο ψυχρές και λιγότερο υγρές.

Ελπίζουμε είναι ότι εαν αυτά τα επιδημιολογικά δεδομένα επιβεβαιωθούν, όταν θα ανέβει η θερμοκρασία και με την εξάτμιση των νερών, θα ανέβει και η υγρασία, αυτό θα οδηγήσει σε μείωση της μεταδοτικότητας του ιού.

Προφανώς, δεν ξέρουμε με λεπτομέρειες πώς συμπεριφέρεται αυτός ο ιός γιατί είναι 2,5 μηνών».

– Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να νοσήσει εκ νέου κάποιος που έχει αναρρώσει από τον νέο ιό;

«Αυτό που έχει γίνει είναι ότι σε ελάχιστους, σε δύο συγκεκριμένα ανθρώπους που ανήκαν στο υγειονομικό προσωπικό των νοσοκομείων της Κίνας και οι οποίοι νόσησαν και τους παρακολούθησαν εκ των υστέρων, είχαν καλή έκβαση.

Επανέλαβαν την εξέταση με PCR στη φάση της ανάρρωσης και ενώ η εξέταση ήταν αρνητική, αργότερα θετικοποιήθηκε ξανά.

Παρόλα αυτά, δεν ανέπτυξαν κανένα σύμπτωμα, δεν νόσησαν ξανά. Η συγκεκριμένη εξέταση με PCR, το μόνο που μας λέει είναι ότι υπάρχει στο δείγμα που εξετάζεται, γενετικό υλικό του ιού, δεν μας λέει αν αυτός ο ιός είναι σε φάση πολλαπλασιασμού, αν αυτός ο ιός είναι συσκευασμένος μαζί με την πρωτείνη και τα λιπίδια που είναι απαραίτητα, προκειμένου ο ιός να είναι μολυσματικός.

Θα μπορούσε δηλαδή να είναι ακόμα και ιός από την προηγούμενη λοίμωξη, γενετικό υλικό δηλαδή το οποίο είχε απομείνει αλλά δεν είναι καθόλου μολυσματικό.

Προς το παρόν, ελπίζουμε ότι αυτοί που έχουν νοσήσει δεν θα ξανανοσήσουν εύκολα διότι όντως αναπτύσσουν αντισώματα. Το για πόσο χρόνο θα είναι αυτά τα αντισώματα προστατευτικά και αν από μόνα τους αρκούν, δεν το γνωρίζουμε. Δεν γνωρίζουμε επίσης αν εκτός από αντισώματα αναπτύσσουν και κύτταρα μνήμης, τα οποία είναι απαραίτητα για να συντηρήσουν την ανοσολογική απόκριση, την ανοσία.

Θα ήθελα εδώ να τονίσω ότι όλα τα εμβόλια που κάνουμε δεν μας καθιστούν άνοσους με μία μόνο δόση, αυτό γίνεται σε μερικά μόνο εμβόλια. Σε άλλα εμβόλια χρειάζεται να επαναλάβουμε τη δόση προκειμένου να συντηρείται η ανοσία. Με άλλα λόγια, δεν ξέρουμε ακριβώς τι γίνεται.Υπάρχουν τα παραδείγματα από λοιμώξεις από κορονοϊό, που έχουν παρατηρηθεί τα προηγούμενα χρόνια, που βεβαίως είναι λίγο διαφορετικοί από αυτόν τον κορονοϊό.

Ο SARS-CoV-1 μας έκανε το σύνδρομο SARS το 2002 έως 2003 στην Ασία βασικώς. Η επιδημία έσβησε, είχε υψηλή θνητότητα και χαμηλή μεταδοτικότητα.

Οι κοινοί κορονοϊοί που μας κάνουν κάθε χρόνο κοινά κρυολογήματα απολείπουν μια ανοσία, η οποία κρατά 5-6 μήνες για αυτό και το καλοκαίρι τα κοινά κρυολογήματα σχεδόν εξαφανίζονται. Όμως καθώς δεν κρατά όλο το έτος αυτή η ανοσολογική απόκριση, επανεμφανίζονται τα κρυολογήματα την επόμενη χρονιά.

Ο τρίτος κορονοιός που έχει εμφανιστεί είναι ο MERS, αυτός που έχει κάνει το Middle East respiratory syndrome, το 2012 στη Μέση Ανατολή. Αυτός ο ιός παρότι απέλειπε μόνιμη ανοσία θεωρητικώς, η λοίμωξη εκεί έχει περιοριστεί παρά πολύ η επιδημία, αλλά δεν έχει σβήσει τελείως, σποραδικά περιστατικά υπάρχουν. Άρα πρακτικώς το ποια θα είναι η ανοσολογική απόκριση σε αυτόν τον κορονοιό δεν το ξέρουμε».

– Τι είδους βλάβη προκαλεί στους πνεύμονες ο ιός σύμφωνα με τα όσα γνωρίζουμε έως τώρα;

«Οι συνήθεις βλάβες που προκαλεί είναι μια πνευμονία, που συνήθως είναι αμφοτερόπλευρη, είναι και στις δύο πλευρές. Όταν η πνευμονία αυτή γίνει πολύ βαριά μπορεί να οδηγήσει σε μια επιπλοκή της πνευμονίας, που ονομάζεται σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας του ενήλικα.

Με άλλα λόγια, εκτός από την περιοχή που υπάρχει φλεγμονή, χαλάει η διαβατότητα των αγγείων του πνεύμονα και σε άλλες περιοχές, και αυτή η άρση της διαβατότητας οδηγεί σε πνευμονικό οίδημα και σε αυτές τις περιοχές που δεν έχουν τον ιό.  Το πνευμονικό οίδημα δεν οφείλεται σε δυσπραγία της καρδιάς, αλλά αμιγώς στην άρση της διαβατότητας του πνεύμονα.

Η ιδιαιτερότητα που έχει αυτός ο ιός είναι ότι ενώ συνήθως όλα αυτά που σας περιγράφω κάνουν ένα πνεύμονα σκληρό, δύσκαμπτο, σε πολλούς ασθενείς με τον κορονοιό, ο πνεύμονας δεν είναι σχετικά δύσκαπτος, γεγονός που μας προκαλεί εντύπωση.

Ταυτόχρονα, υπάρχει και ένα μικρό ποσοστό ασθενών που φαίνεται να αναπτύσσουν μια άλλη επιπλοκή, η οποία λέγεται θρόμβωση του αγγειακού δικτύου του πνεύμονα και από αυτό δημιουργείται πνευμονική υπέρταση, υψηλές πιέσεις στην καρδιά με αποτέλεσμα οι άνθρωποι αυτοί να έχουν μεγάλο πρόβλημα από την κυκλοφορία του αίματος.

Επομένως, δεν είναι μονοσήμαντο το σύνδρομο που προκαλείται από τον κορονοιό και προφανώς δεν μπορεί να υπάρχει ενιαία θεραπεία για όλα αυτά τα διαφορετικά σύνδρομα, η οποία το τονίζω προς το παρόν είναι μόνο υποστηρικτική».

– Πόσο ευάλωτοι είναι οι καπνιστές απέναντι στον κορονοϊό;

«Μηχανιστικές μελέτες δεν έχουμε. Αυτό που έχουμε είναι επιδημιολογικού τύπου μελέτες που λένε ότι, αυτοί που καπνίζουν είναι και πιο πιθανό να νοσήσουν, διότι η συνήθεια μας φέρνει πολύ συχνά τα χέρια στο πρόσωπο και πολλές φορές μάλιστα γλύφουμε τα στριφτά τσιγάρα αυξάνοντας τον κίνδυνο να μολυνθούμε.

Αλλά το σημαντικότερο, αν νοσήσω από κορονοιό και καπνίζω έχω μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσω σοβαρά.

Άρα αν έχω να δώσω μια συνταγή στους συμπολίτες μας είναι να κόψουν το κάπνισμα, είναι μια πολύ καλή ευκαιρία. Ούτως ή άλλως κάνει τόσα πολλά κακά το κάπνισμα στην υγεία που θα κάνουν κάτι πολύ καλό για τον εαυτό τους».