Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής: Στο «τραπέζι» η απόκτηση τέκνου από διεμφυλικά πρόσωπα – Κατατέθηκαν τα πρώτα αιτήματα

16-12-2022

Αιτήματα από διεμφυλικά άτομα, που ζητούν την άδεια της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής να υποβληθούν σε μέθοδο ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, για την απόκτηση τέκνου, έχουν καταταθεί στην Αρχή. Το θέμα αναμένεται να εξεταστεί στην επικείμενη επιστημονική συνάντηση της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, που θα πραγματοποιηθεί στους Δελφούς το Σαββατοκύριακο 17-18 Δεκεμβρίου 2022.

Όπως ενημέρωσε ο Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, Καθηγητής κ. Νικόλαος Βραχνής «έχουν κατατεθεί στην Αρχή αιτήματα από διεμφυλικά άτομα, που ζητούν την άδεια της Αρχής να υποβληθούν σε μέθοδο ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Το Εποπτικό συμβούλιο της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής σύμφωνα με το άρθρο 20 Ν. 3305/2005, έχει αρμοδιότητα να ασχολείται και με κάθε άλλο μη ρητώς αναφερόμενο στο νόμο, το οποίο εντάσσεται στο πεδίο της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Στο πλαίσιο αυτό, για πρώτη φορά στο Εποπτικό Συμβούλιο της ΕΑΙΥΑ στους Δελφούς θα εξεταστούν τα αιτήματα αυτά και θα συζητηθεί το θέμα της δυνατότητας ή μη υποβολής διεμφυλικών προσώπων σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με σκοπό την απόκτηση τέκνου, ενός θέματος που δεν ορίζεται ρητά στη νομοθεσία».

Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ευρώπη ζουν 1.500.00 διεμφυλικά άτομα. Σε 20 Ευρωπαϊκές χώρες όπως και στην Αγγλία έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα των διεμφυλικών ατόμων να υποβάλλονται σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ενώ σε 6 χώρες απαγορεύεται. Στη Γερμανία και την Γαλλία δεν υπάρχει ακόμα σαφές νομοθετικό πλαίσιο, ενώ στην Ιταλία πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η φυλομετάβαση. Το 2021 στην Ισπανία ανακοινώθηκε επίσημα η κρατική επιχορήγηση των διεμφυλικών ατόμων προκειμένου να μπορούν σε υποβληθούν χωρίς καμμία εξαίρεση σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

To Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ενέκρινε πρόσφατα ψήφισμα σχετικό με το δικαίωμα των διεμφυλικών ατόμων στην τεκνοποίηση και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, επιβεβαιώνοντας την ανάγκη υπεράσπισης και αύξησης της πρόσβασής τους σε υπηρεσίες και δικαιώματα τα οποία θα πρέπει να είναι ευρέως διαθέσιμα. Τονίστηκε ότι κανείς δεν πρέπει να υφίσταται διακρίσεις λόγω της ταυτότητας φύλου του όταν προσπαθεί να έχει πρόσβαση σε γενικούς αλλά και σε συγκεκριμένους τομείς της υγειονομικής περίθαλψης.

Σε άλλο σημείο, ο Πρόεδρος της Αρχής, καθ. Ν. Βραχνής, αναφερόμενος στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, επεσήμανε ότι η σημαντικότερη αλλαγή που επέφερε ο νέος νόμος Ν.4958/2022, τον οποίο εισηγήθηκε στο Υπουργείο Υγείας η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, είναι η αλλαγή του χαρακτήρα της από επικουρική μέθοδο σε εναλλακτική μέθοδο απόκτησης τέκνου.

«Μέχρι την ημέρα που τέθηκε σε ισχύ ο Ν.4958/2022, ο χαρακτήρας της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ήταν επικουρικός της φυσικής αναπαραγωγής, της ένωσης άνδρα και γυναίκας. Με την τροποποίηση του άρθρου 1455 του Αστικού Κώδικα επιτρέπεται ρητώς η ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και για τη διατήρηση της γονιμότητας του υποβοηθούμενου προσώπου, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ιατρικής αναγκαιότητας. Όπως αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, η Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή αποτελεί σε µεγάλο βαθμό πλέον εναλλακτική μέθοδο αναπαραγωγής, καταργώντας τον επικουρικό χαρακτήρα της».

Ο Πρόεδρος της Αρχής αναφέρθηκε και στην ίδρυση Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και Τράπεζας Κρυοσυντήρησης στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση προσώπων οροθετικών στον ιό της ανθρώπινης ανοσοποιητικής ανεπαρκείας. Ήδη έχουν υποβληθεί στην Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής τέσσερα αιτήματα προσώπων οροθετικών στον ιό της ανθρώπινης ανοσοποιητικής ανεπαρκείας για χορήγηση άδειας υποβολής σε μέθοδο ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Χάρη στην πρόοδο της επιστήμης, τα άτομα που ζουν με HIV μπορούν πλέον να απολαμβάνουν ένα φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής. Το πιο σημαντικό στοιχείο που πρέπει να διευκρινιστεί είναι ότι η σύλληψη είτε με φυσική διαδικασία είτε με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή δεν ενέχει κίνδυνο μετάδοσης του HIV εφόσον το άτομο λαμβάνει αποτελεσματική φαρμακευτική αγωγή.