Ευερέθιστο έντερο: Προσφέρει «ελπίδα» η βιταμίνη D;

08-03-2018

Υπολογίζεται πως 8 στους 10 ασθενείς με ευερέθιστο έντερο, ή σπαστική κολίτιδα, εμφανίζει έλλειψη στη βιταμίνη D. Εδώ όμως έρχεται το ερώτημα εάν τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D αυξάνουν τον κίνδυνο για εμφάνιση των συμπτωμάτων, ή εάν η ίδια η πάθηση οδηγεί σε έλλειψη του συστατικού. Το δίλημμα αυτό μοιάζει αρκετά με τη λαϊκή ρύση με το «αυγό και την κότα».

Γίνεται η βιταμίνη D να επηρεάζει το έντερο;

Είναι γνωστή για την υγεία των οστών, εάν και τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει μεγάλη δημοσιότητα για το ρόλο που παίζει στη λειτουργία σχεδόν κάθε ανθρώπινου κυττάρου. Δεν πρόκειται για άλλη από τη βιταμίνη D, ή καλύτερα τη βιταμίνη του ήλιου! Δεν θα τη βρείτε σε πολλά τρόφιμα (συκώτι, γαλακτοκομικά, εμπλουτισμένες τροφές), και η σύνθεση μέσω της ηλιακής ακτινοβολίας δυστυχώς δεν επαρκεί. Η δυσκολία στην πρόσληψή της, δεν εμποδίζει τον οργανισμό από την αξιοποίησή της σε πολλές λειτουργίες. Ανάμεσα σε αυτές είναι και ο έλεγχος των φλεγμονών και της παραγωγής «σημάτων κινδύνου»  (IL-1beta, IL-2, IL-6, interferon c, and TNF-alpha). Ταυτόχρονα οι χρόνιες φλεγμονές στο έντερο, φαίνεται πως βρίσκονται στη ρίζα του προβλήματος τους ευερέθιστου εντέρου. Με πιο απλά λόγια, επάρκεια στη βιταμίνη D φαίνεται να σχετίζεται με μειωμένα επίπεδα φλεγμονών στον οργανισμό, και μείωση της πιθανότητας εμφάνισης σπαστικής κολίτιδας.

Μπορεί η βιταμίνη D να ανακουφίσει το ευερέθιστο έντερο;

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει γνωστή φαρμακευτική θεραπεία για την αντιμετώπιση του ευερέθιστου εντέρου. Οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες αποτελούν το σημαντικότερο πυλώνα ανακούφισης των συμπτωμάτων. Συνεπώς, η είδηση πως η πρόσληψη βιταμίνης D μπορεί να δράσει «θεραπευτικά», έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον τόσο της ιατρικής κοινότητας όσο και των ασθενών. Τι θα πρέπει όμως να θυμάστε πριν εναποθέσετε τις ελπίδες σας στη βιταμίνη D:

  • Η ημερήσια δόση που δείχνει να έχει θετικές επιδράσεις ανέρχεται σε 50.000 βιταμίνης μονάδες (IU) D. Μία μερίδα μοσχαρίσιο συκώτι περιέχει 4,5 μονάδες (IU) του συστατικού.
  • H βιταμίνη D είναι ένα από τα λίγα διατροφικά συστατικά που αποθηκεύονται στον οργανισμό. Η χρήση υπερ- δόσεων συμπληρωμάτων διατροφής δεν προτείνεται.
  • Δεν είναι γνωστό εάν η βιταμίνη D «ανακουφίζει» τα συμπτώματα σε άτομα με επαρκή επίπεδα αυτής στο αίμα.
  • Κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός, και μία «λύση» δεν ταιριάζει σε όλους.
  • Η λήψη βιταμίνης D, χωρίς ταυτόχρονη αλλαγή των διατροφικών συνηθειών είναι μάταιη.

Μέχρι σήμερα η επιστημονική κοινότητα μπορεί με ασφάλεια να παροτρύνει άτομα με ευερέθιστο έντερο, να ελέγξουν τα επίπεδα της βιταμίνης D στο αίμα. Δυστυχώς όμως, κανείς δεν είναι σε θέση να υποσχεθεί ανακούφιση ή ακόμα και θεραπεία. Την ασφαλέστερη οδό στη διαχείριση των συμπτωμάτων αποτελεί η διατροφική προσέγγιση, για την οποία μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα πατώντας εδώ. 

Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN

Διαιτολόγος, Διατροφολόγος

Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ

ivipapai@gmail.com
Βιβλιογραφία

Williams CE, Williams, Corfe BM. Vitamin D status in irritable bowel syndrome and the impact of supplementation on symptoms: what do we know and what do we need to know? Eur J Clin Nutr. 2018 Jan 25.

Tazzyman S, Richards N, Trueman AR, et al. Vitamin D associates with improved quality of life in participants with irritable bowel syndrome: outcomes from a pilot trialBMJ Open Gastroenterology. Published online December 21 2015