Ο Φραντς Βάιντενράιχ (7 Ιουνίου 1873 – 11 Ιουλίου 1948) ήταν Εβραίος Γερμανός ανατόμος και φυσικός ανθρωπολόγος που μελέτησε την εξέλιξη.
Ο Βάιντενράιχ ήταν μεταξύ των επιστημόνων που υποστήριξαν ότι ο άνθρωπος Piltdown ήταν μια «χίμαιρα», ένα σύνθετο μεταξύ δύο άσχετων ειδών, πολύ πριν οι αναλύσεις φθορίου αποδείξουν ότι το Piltdown Man ήταν μια φάρσα. Ο Βάιντενράιχ μετονόμασε επίσης τον Gigantopithecus blacki σε Giganthropus blacki, με βάση μια θεωρία ότι οι πρωτόγονες μορφές του ανθρώπου ήταν πολύ μεγαλύτερες από τις πιο πρόσφατες. Ωστόσο, καθώς αυτή η θεωρία είναι αντίθετη με τον κανόνα Cope-Depéret (ο οποίος δηλώνει ότι στις ευθείες γραμμές εξέλιξης των μη ιπτάμενων ζώων το μέγεθος των ειδών αυξάνεται και όχι το αντίστροφο), απορρίφθηκε από τον καθηγητή Dr. von Koenigswald όταν επέστρεψε από το ιαπωνικό στρατόπεδο συγκέντρωσης μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ως επίτιμος διευθυντής του Εργαστηρίου Καινοζωικής Έρευνας, μελέτησε επίσης απολιθώματα του Ανθρώπου του Πεκίνου, γνωστού τότε ως Sinanthropus pekinensis, που ανακαλύφθηκαν στο Zhoukoudian της Κίνας. Ο Βάιντενράιχ δημιούργησε τη «Θεωρία Weidenreich της ανθρώπινης εξέλιξης» με βάση την εξέτασή του για τον άνθρωπο του Πεκίνου. Όντας ανατόμος, ο Βάιντενράιχ παρατήρησε πολλά ανατομικά χαρακτηριστικά που ο άνθρωπος του Πεκίνου είχε κοινά με τους σύγχρονους Κινέζους, κάτι που οδήγησε στο Πολυκεντρικό εξελικτικό μοντέλο της ανθρώπινης προέλευσης.
Πολυκεντρική εξέλιξη
Ο Βάιντενράιχ πρωτοστάτησε στην πολυκεντρική (πολυπεριφερειακή) υπόθεση, η οποία πρότεινε ότι οι ανθρώπινοι πληθυσμοί έχουν εξελιχθεί ανεξάρτητα στον Παλαιό Κόσμο από τον Homo erectus στον Homo sapiens sapiens, ενώ ταυτόχρονα υπήρχε γονιδιακή ροή μεταξύ των διαφόρων πληθυσμών.
Ένας φωνητικός υποστηρικτής της Θεωρίας Weidenreich ήταν ο Carleton Coon. Ωστόσο, ο Coon τροποποίησε την Πολυκεντρική άποψη του Βάιντενράιχ για την εξέλιξη, αφού τόνισε πολύ λιγότερο στη ροή των γονιδίων.
