Για τις προσαρμογές που επιβάλλουν οι συνθήκες αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ελληνική και παγκόσμια φαρμακοβιομηχανία, την πρόκληση του φαρμακευτικού μάρκετινγκ να διαχειριστεί τη σύγχρονη γνώση με επιστημονική ακρίβεια και ανάλυση αλλά και τις «μαιευτικές» πρακτικές του 9ου Συνεδρίου Φαρμακευτικού Μάρκετινγκ μίλησε στο healthview.gr ο Γεώργιος Βασιλόπουλος, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής και γενικός διευθυντής της Galenica.
Ποιες είναι οι τάσεις και οι προοπτικές στην Ελληνική και παγκόσμια φαρμακευτική αγορά;
Ο φαρμακευτικός χώρος στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές και ιδιαίτερα στην χώρα μας υποχρεώνεται σε προσαρμογές που επιβάλουν οι συνθήκες αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας που αναπόφευκτα μειώνουν τη δημόσια κοινωνική δαπάνη – στην χώρα μας σε πρωτοφανή επίπεδα κατά 50% τα τελευταία 4 μόλις χρόνια – και δεν αναμένεται να υποστραφούν όσο βαδίζουμε προς το 2020! Παρ’ότι η λογιστικοποιημένη αντίληψη της υγείας στη σύγχρονη πολιτισμική μας εκδοχή, με αμφίβολης αξίας στατιστικές και δείκτες, δεν είναι ελληνικό μόνο φαινόμενο, στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες παραμένει αυξητική έως σταθερή η ζήτηση για φάρμακα και εν γένει τεχνολογίες υγείας. Η παγκόσμια αγορά φαρμάκων και βιοτεχνολογικών προϊόντων υγείας έχοντας μέγεθος που ξεπερνάει τα $1,1 τρις, διατηρεί την τελευταία πενταετία ανοδικούς ρυθμούς ανάπτυξης, της τάξεως του 6,5% ετησίως. Αυτή η ανάπτυξη είναι αποτέλεσμα πραγματικών αναγκών, αφού οδηγείται από τον αυξημένο επιπολασμό χρονίων ιδίως νοσημάτων, λόγω και της επιταχυνόμενης γήρανσης του πληθυσμού – ο ρυθμός αύξησης της ηλικιακής ομάδας 65+ θα ξεπεράσει αυτόν της ομάδας 0 έως 4 έως το 2020. Οδηγείται ακόμα από την αύξηση αγορών όπως των ΗΠΑ (που είναι το 46% της παγκόσμιας) όπου επιπλέον διευρύνονται οι καλύψεις ανασφαλίστων, αλλά και αναδυόμενων αγορών (πχ BRICS) που ήδη αντιπροσωπεύουν το 20% της παγκόσμιας αγοράς. Η πίεση βέβαια που ασκεί διεθνώς η μείωση τιμών φαρμάκων που δεν απολαμβάνουν προστασίας και η συνακόλουθη ανάπτυξη γενοσήμων (που προϋπολογιστικά συμποσούνται σε μείωση κύκλου εργασιών πάνω από $100δις ετησίως), σε συνδυασμό με την δραματική αύξηση των Διοικητικών και Λογιστικών εξόδων, των Κανονιστικών εξόδων, των εξόδων Φαρμακοεπαγρύπνησης και φυσικά των πάσης φύσεως rebates & clawbacks, έχουν ως αρνητική επίπτωση την μείωση των επενδύσεων σε Έρευνα & Ανάπτυξη κατά 5,7% το 2012, αλλά και την στροφή σε niche αγορές λόγω ταχύτερων και ευνοϊκότερων διαδικασιών έγκρισης, απονομής τιμών και κυκλοφορίας.
Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η περίοδος που βιώνουμε έχει επηρεάσει αρνητικά το σύνολο της οικονομίας και ιδιαίτερα τον φαρμακευτικό κλάδο. Πιστεύετε ότι το φαρμακευτικό marketing μπορεί να συμβάλλει στην ανατροπή αυτής της κατάστασης; Και αν ναι με ποιο τρόπο και υπό ποιες προϋποθέσεις;
Είναι γεγονός πως οι δυσμενείς μακροοικονομικές και κανονιστικές συνθήκες στη χώρα μας, κάθε άλλο παρά ευνοούν τον φαρμακευτικό κλάδο και ιδίως την εγχώρια ανάπτυξη και παραγωγή φαρμάκων, παρά τους μοναδικούς πολλαπλασιαστές που κάτι τέτοιο αποδεδειγμένα, από τις μελέτες IOBE & McKinsey, θα είχε για την εθνική οικονομία και την Δημόσια Υγεία.
Θεωρώντας καλοποροαίρετα πως προϋπόθεση για την λήψη αποφάσεων, όχι μόνο σε επίπεδο Αρχών αλλά και σε επιστημόνων υγείας, είναι αναπόδραστα πλέον η επιβεβαίωση της προστιθέμενης θεραπευτικής αξίας για το προσδόκιμο ποιότητας και επιβίωσης, καθώς και του φαρμακοοικονομικού «value for money», το Φαρμακευτικό Μάρκετινγκ βρίσκεται αντιμέτωπο με την μοναδική αυτή πρόκληση να διαχειριστεί τη σύγχρονη γνώση με επιστημονική ακρίβεια και ανάλυση! Η ανάδειξη του πρωτογενούς αλλά και δευτερογενούς ερευνητικού έργου -ιδίως αυτού που συντελείται στη χώρα μας σε εργαστηριακό ή κλινικό επίπεδο, η δυνατότητα εξατομίκευσης της πολυπαραγοντικής γνώσης γύρω από την φαρμακοδυναμική- φαρμακοκινητική- τις αρχές διαχείρισης της νόσου με «real world evidence» ή και «evidence based medicine», η διαχείριση των risk/reward arrangements, η αξιοποίηση της τεχνολογίας στην επικοινωνία με τα εξαιρετικά εποπτικά μέσα, είναι κάτι πια απόλυτα εφικτό. Ευνοείται άλλωστε από την παρουσία ενός εξαιρετικού έμψυχου επιστημονικού δυναμικού που κατά τεκμήριο στελεχώνει το Φαρμακευτικό Μάρκετινγκ στην χώρα μας και εξειδικεύεται διαρκώς επιμορφούμενο τόσο γύρω απο τις επιστήμες υγείας, τις κλινικοοικονομικές αξιολογήσεις (ΗΤΑ) φορέων όπως ο NICE ή ο AMNOC όσο και τις νεότερες διοικητικές εκφορές (CRM, KAM, Market Access κλπ). Ένα δυναμικό που του ταιριάζει να ασκεί την επαγγελματική του πρακτική πάντα με την αξιοπρέπεια και την ενδιάθετη ηθική που υπαγορεύει ο πολιτισμός της στρατευμένης αποκλειστικά και μόνο στα συμφέροντα του πάσχοντα επιστήμης.
Εκτιμάται ότι οι υπηρεσίες φαρμακευτικού marketing στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρώπη είναι ανταγωνιστικές; Πιστεύετε ότι ο θεσμός των Αριστείων, που διεξάγεται παράλληλα με το Συνέδριο, δίνει ένα παραπάνω κίνητρο στις εταιρείες να υλοποιούν πιο αποτελεσματικές και δημιουργικές δράσεις;
Ασφαλώς και είναι! Κι αυτό όχι ως εκδήλωση οιηματικής αλαζονείας ή επαγγελματικής αγερωχίας αλλά ως τεκμήριο πολιτείας με περγαμηνές, αφού υπάρχει παμπλήθια καινοτόμων ελληνικών πρακτικών που έχουν αναγνωριστεί μετά πολλών επαίνων ή και έχουν υιοθετηθεί διεθνώς, ενώ ευάριθμα στελέχη του χώρου κάνουν λαμπρή διεθνή καριέρα. Έτσι εκτός από τα βραβεία, η ελληνική αριστεία αναγνωρίζεται και έχει να προσφέρει πολλά, αρκεί να μην υποκύπτει στον εύκολο δρόμο του «ανέξοδου πιθηκισμού» και να εμπιστεύεται τον μοναδικό ελληνικό (και όχι ελληνόνυμο) τρόπο που από τον Θουκυδίδη μας κληροδοτήθηκε μοναδικά στην φράση πως «Χρώμεθα γάρ πολιτεία ου ζηλούση τούς τών πέλας νόμους, παράδειγμα δέ μάλλον αυτοί όντες τισίν ή μιμούμενοι ετέρους…»
Ποιος ο στόχος του φετινού συνεδρίου και τι είναι αυτό που το χαρακτηρίζει;
Επιδιώξαμε το Συνέδριο μας να φιλοξενήσει τις μαιευτικές εκείνες πρακτικές που θα φέρουν στο φώς χαρακτηριστικά και προοπτικές της φαρμακευτικής μας πραγματικότητας, μοχλεύοντας με διδάγματα κοινής πείρας αναγνωρισμένων εισηγητών. Να γίνει θερμοκοιτίδα επιμόρφωσης για επικαιροποίηση γνώσης και εμπειρίας, να αναδειχθεί σε θέση περίοπτου παρατηρητή για αναμόρφωση δομών και αντιλήψεων. Να αναδείξει την ανάγκη μιας άλκιμης μεταμόρφωσης σε όλους τους κλάδους της Υγείας άρα και της φαρμακοβιομηχανίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε φυσικά στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και στην καινοτομία όχι μόνο του προϊόντος αλλά κυρίως της δεξιότητας για ανάδειξη προστιθέμενης θεραπευτικής αξίας όπου αποδεδειγμένα υπάρχει.
