Ο Γιαν Μπαπτίστα φαν Χέλμοντ (12 Ιανουαρίου 1580 – 30 Δεκεμβρίου 1644) ήταν χημικός, φυσιολόγος και γιατρός από τις Βρυξέλλες. Εργάστηκε κατά τα χρόνια αμέσως μετά τον Παράκελσο και την άνοδο της ιατροχημείας, και μερικές φορές θεωρείται ως «ο ιδρυτής της πνευματικής χημείας». Το έργο του αποτέλεσε γέφυρα για τη μετάβαση από την αλχημεία στη χημεία. Αναγνώρισε την ύπαρξη διακριτών αερίων και προσδιόρισε το διοξείδιο του άνθρακα. Το 1664 εισήγαγε για τα αέρια τη λέξη gas (από την ελληνική λέξη chaos ή από τη γερμανική Geist – πνεύμα) στο λεξιλόγιο της επιστήμης.
Ο φαν Χέλμοντ έγραψε εκτενώς για το θέμα της πέψης. Στο Oriatrike or Physick Refined (1662, αγγλική μετάφραση του Ortus medicinae), ο φαν Χέλμοντ εξέτασε παλαιότερες ιδέες για το θέμα, όπως η πέψη των τροφίμων μέσω της εσωτερικής θερμότητας του σώματος. Αλλά αν ήταν έτσι, ρώτησε, πώς θα μπορούσαν να ζήσουν τα ψυχρόαιμα ζώα; Η δική του άποψη ήταν ότι η πέψη υποβοηθήθηκε από ένα χημικό αντιδραστήριο, ή «ζύμωση», μέσα στο σώμα, όπως μέσα στο στομάχι. Ο Harré προτείνει ότι η θεωρία του van Helmont ήταν «πολύ κοντά στη σύγχρονη αντίληψή μας για ένα ένζυμο».
Ο φαν Χέλμοντ πρότεινε και περιέγραψε έξι διαφορετικά στάδια της πέψης.
