Ο ιός HPV είναι από τους πιο συχνούς και μεταδοτικούς ιούς και μεταδίδεται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής.
Το προφυλακτικό δεν μπορεί να προστατεύσει πλήρως γιατί ο ιός μεταδίδεται και μέσω του δέρματος. Υπολογίζεται ότι 8 στις 10 γυναίκες θα εκτεθούν σε κάποιο από τα στελέχη μέχρι την ηλικία των 50 ετών.
Μέχρι σήμερα πάνω από 118 τύποι έχουν ταυτοποιηθεί. Οι παθογόνοι για τον άνθρωπο τύποι διαχωρίζονται στους «χαμηλού κινδύνου» και στους «υψηλού κινδύνου», με βάση τη δυνατότητα τους να προκαλούν νεοπλασίες.
Οι «χαμηλού κινδύνου» τύποι είναι υπεύθυνοι κυρίως για τα γεννητικά κονδυλώματα και οι «υψηλού κινδύνου» τύποι για τους καρκίνους στον τράχηλο της μήτρας, στο κόλπο, στο αιδοίο, στο πρωκτό, στο πέος και στη στοματοφαρυγγική κοιλότητα.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, ο οποίος σήμερα αποτελεί τον 2ο πιο συχνό καρκίνο σε γυναίκες ηλικίας 20-44 ετών στην Ευρώπη και την Ελλάδα, οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στον ιό HPV.
Ο συστηματικός εμβολιασμός έναντι του HPV, ειδικά στις ηλικίες που δεν έχουν ξεκινήσει ακόμα οι ερωτικές επαφές, μπορεί να οδηγήσει στην εξάλειψη των σχετιζόμενων με τον ιό καρκίνων.
Ασφάλεια και Αποτελεσματικότητα
Τα πρώτα εμβόλια έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας κυκλοφόρησαν το 2006 με έγκριση όλων των Διεθνών Οργανισμών και από τότε έχουν χορηγηθεί πάνω από 270 εκατομμύρια δόσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην Ελλάδα έχουν χορηγηθεί περισσότερα από 1.500.000 εμβόλια.
Το καλό προφίλ ασφαλείας των εμβολίων έναντι του HPV και η υψηλή αποτελεσματικότητά τους επιβεβαιώνεται από τις διεθνείς ρυθμιστικές αρχές και από τις αρμόδιες υπηρεσίες της κάθε χώρας, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προκρίνει τον εμβολιασμό και συστήνει την ενίσχυση των εμβολιαστικών προγραμμάτων.
Τι είναι το 9δύναμο εμβόλιο HPV
Από το 2017 είναι διαθέσιμο στην Ελλάδα το νέο εννεαδύναμο εμβόλιο έναντι του HPV. Οι συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού αφορούν κυρίως κορίτσια και νεαρές γυναίκες.
Το εμβόλιο έχει όμως ένδειξη και για αγόρια / άνδρες με σκοπό την προστασία τους από τα γεννητικά κονδυλώματα, τις προκαρκινικές και καρκινικές αλλοιώσεις του πρωκτού.
Το 9δύναμο εμβόλιο για τον HPV προστατεύει από τους 7 πλέον επικίνδυνους για ανάπτυξη καρκίνου τύπους (τύποι 16,18,31,33,45,52,58) και τους 2 τύπους (6,11) που προκαλούν τη μεγάλη πλειοψηφία των γεννητικών κονδυλωμάτων.
Μπορεί να προστατεύσει από το 90% των περιστατικών καρκίνου τραχήλου της μήτρας, γεννητικών κονδυλωμάτων και από το 89% των προκαρκινικών αλλοιώσεων της πρωκτογεννητικής περιοχής, που σχετίζονται με τον ιό HPV.
Το 9δύναμο εμβόλιο HPV έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και χορηγείται δωρεάν σε 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών για ηλικίες 11 έως 15 ετών.
Σε περίπτωση που οι 2 δόσεις γίνουν σε μεσοδιάστημα μικρότερο των 5 μηνών απαιτείται και 3η δόση, 6 μήνες μετά την 1η δόση και τουλάχιστον 3 μήνες μετά τη 2η δόση. Εφόσον η έναρξη του εμβολιασμού γίνει μετά τη συμπλήρωση του 15ου έτους, χορηγούνται 3 δόσεις εμβολίου (1, 2, 6 μήνες).
Το κόστος του εμβολίου καλύπτεται εξ ολοκλήρου από τα ασφαλιστικά Ταμεία για τα κορίτσια ηλικίας 11- 18 ετών, αλλά και για Ειδικούς πληθυσμούς ηλικίας 18 έως 26 ετών:
- γυναίκες με ανοσοκαταστολή / υποκείμενα νοσήματα
- ιατρονοσηλευτικό προσωπικό (γυναίκες)
- άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες.
