Εάν διαβάζετε τις γραμμές αυτές, το πιθανότερο είναι πως ανήκετε σε εκείνη την ομάδα ανθρώπων που «ορκίζονται» πως μόλις σταματήσουν την κατανάλωση ψωμιού ή άλλων αμυλούχων τροφίμων χάνουν αμέσως βάρος. Η πεποίθηση πως «το ψωμί και τα μακαρόνια παχαίνουν», και συνεπώς θα πρέπει να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος για την απώλεια βάρους, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους διατροφικούς μύθους.
Ποιά η σημασία των υδατανθράκων στη διατροφή;
Το άμυλο που περιέχεται στο ψωμί, στα μακαρόνια, στο ρύζι, στα δημητριακά και σε πολλές άλλες τροφές αποτελεί μία από τις κυριότερες πηγές ενέργειας για τον οργανισμό. Ακριβέστερα πρόκειται για την πλέον αξιοποιήσιμη και αποτελεσματική μορφή της. Σκεφθείτε πως όταν καταναλώνετε μία φέτα ψωμί ολικής άλεσης το σώμα συμπεριφέρεται όπως όταν βάζετε στο αυτοκίνητό βενζίνη με περισσότερα οκτάνια! Επιπλέον, οι τροφές που αναφέρθηκαν παραπάνω περιέχουν ένα σύνολο από πολύτιμα θρεπτικά συστατικά όπως φυτικές ίνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β για το μεταβολισμό, βιταμίνη Ε για το δέρμα, φώσφορο ή μαγνήσιο για τα οστά και πολλά άλλα! Συνεπώς, ο αποκλεισμός τους από τη διατροφή όχι μόνο δεν ωφελεί, αλλά ενδέχεται να προκαλέσει σημαντικές ελλείψεις στον οργανισμό.
Πόσο αποτελεσματικές είναι οι δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες;
Πριν από μερικές δεκαετίες η δίαιτα Atkins είχε μονοπωλήσει το ενδιαφέρον των αστέρων του Hollywood και των απανταχού ενδιαφερομένων για απώλεια βάρους! Το μυστικό της επιτυχίας της δεν ήταν άλλο από τη δραματική μείωση της κατανάλωσης υδατανθράκων μέσα στην ημέρα. Σήμερα, γνωρίζουμε πως η πρακτική αυτή είναι αρκετά «παλαιομοδίτικη», και όχι περισσότερο ή λιγότερο αποτελεσματική από κάθε άλλη δίαιτα. Συγκεκριμένα, η Αμερικανική Ακαδημία Διατροφής τονίζει πως οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων οδηγούν σε μειωμένη πρόσληψη θερμίδων και αποτελεσματική απώλεια βάρους και λίπους, μόνο τους έξι πρώτους μήνες εφαρμογής τους. Μετά το διάστημα αυτό η απώλεια βάρους φαίνεται να είναι συγκρίσιμη ανάμεσα στις διαφορετικές διατροφικές πρακτικές. Μην ξεχνάτε πως η καλύτερη δίαιτα είναι εκείνη που ταιριάζει στις δικές σας ανάγκες, διατροφικές προτιμήσεις και καθημερινές συνήθειες.
Γιατί χάνετε βάρος όταν «κόψετε» το ψωμί;
Διαβάζοντας τις παραπάνω γραμμές ίσως αναρωτιέστε γιατί χάνετε βάρος όταν μειώνετε την πρόσληψη υδατανθράκων. Οι εικασίες είναι πολλές, με πιθανότερη εξ αυτών τη χαμένη έννοια της μερίδας που πολλοί ξεχνούν στις μέρες μας. Με πιο απλά λόγια, μία μερίδα υδατανθράκων είναι μία λεπτή φέτα ψωμί και όχι τρεις χοντροκομμένες όπως συχνά συνηθίζουμε να καταναλώνουμε. Τα υπερμεγέθη πιάτα των εστιατορίων, οι συνεχείς πειρασμοί των σνακ μέσα στην ημέρα, ακόμη και τα συντηρητικά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή των αμυλούχων τροφίμων, αποτελούν τους παράγοντες που τελικά«ενοχοποιούν» τους υδατάνθρακες. Επιπλέον, αρκετοί περιγράφουν πως αποκλείοντας για παράδειγμα τα μακαρόνια από τη διατροφή τους αισθάνονται πως «ξεφουσκώνουν». Στις περιπτώσεις αυτές δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει την πιθανότητα ύπαρξης σπαστικής κολίτιδας, που πλέον αγγίζει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους.
Συνεπώς, επιλέξτε το διατροφικό πρόγραμμα που σας ταιριάζει χωρίς να αποκλείετε καμία ομάδα τροφίμων. Ζητείστε τη βοήθεια ενός διαιτολόγου για να σας καθοδηγήσει στην κατανάλωση αμυλούχων προϊόντων, έτσι ώστε να ισορροπήσετε ανάμεσα στο βάρος και την πρόσληψη όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.
Ήβη Παπαϊωάννου, RDN, MS, MBA Διαιτολόγος, Διατροφολόγος Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ ivipapai@gmail.com
Βιβλιογραφία Wylie-Rosett J, Aebersold K, Conlon B, Isasi CR, Ostrovsky NW. Health effects of low-carbohydrate diets: where should new research go?. Curr Diab Rep. 2013;13(2):271-8. Eat Right. Evidence Analysis Library. Adult Weight Management (AWM) Low Carbohydrate Diet. Accessed 16/1/2019. https://www.andeal.org/template.cfm?key=634
