Δεκατρείς ερωτήσεις και απαντήσεις για τη χοληστερόλη ή χοληστερίνη, όπως την αποκαλεί ο περισσότερος κόσμος:
1. Τι είναι η χοληστερόλη (“χοληστερίνη”);
Η χοληστερόλη είναι μία χημική ουσία (στερόλη), που αυξάνει στον οργανισμό με την κατανάλωση λιπαρών ουσιών. Στο κοινό είναι ευρύτερα γνωστή ως χοληστερίνη.
2. Ποιες ήταν οι παλιότερες αντιλήψεις για την χοληστερόλη;
Στην δεκαετία 1980-1990, όταν άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες λεπτομερείς έρευνες για την χοληστερόλη και την σχέση της με τις καρδιαγγειακές παθήσεις, οι ιατροί έθεταν ως στόχο την τιμή 200mg/dl και χορηγούσαν δίαιτες σε κάθε άνθρωπο, με τιμές χοληστερίνης μεγαλύτερες από το επίπεδο που προαναφέρθηκε. Κάθε άτομο με τιμές χοληστερίνης κάτω από 200mg/dl έσπευδαν να το καθησυχάσουν. Σήμερα όμως, η επιστήμη της ιατρικής απέδειξε ότι και αυτή η πρακτική, είναι λανθασμένη.
3. Τι έχει αποδείξει για τη χοληστερίνη η επιστήμη της ιατρικής σήμερα;
Σήμερα γνωρίζουμε ότι η χοληστερόλη είναι απαραίτητη για την λειτουργία των κυττάρων και του εγκεφάλου. Το τμήμα της χοληστερόλης που ονομάζεται HDL, προστατεύει μάλιστα την καρδιά από το έμφραγμα (¨καλή χοληστερίνη¨). Η καταστροφική χοληστερόλη είναι μόνο η LDL χοληστερόλη, η οποία προκαλεί βλάβες σε αγγεία όλου του σώματος και όχι μόνο σε καρδιακά αγγεία, όπως σε αγγεία του εγκεφάλου, των νεφρών, των άκρων(¨κακή χοληστερίνη¨).
4. Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές LDL χοληστερίνης που πρέπει να έχουμε με βάση τα σύγχρονα δεδομένα της Ιατρικής Επιστήμης, έτσι ώστε να αποφύγουμε τις βλαπτικές επιδράσεις της LDL χοληστερίνης ;
Εάν πάσχετε από ισχαιμία του μυοκαρδίου, ή έχετε περάσει έμφραγμα, ή ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, ή οι αρτηρίες των ποδιών και των καρωτίδων είναι στενωμένες, ακόμη και μικρή αύξηση της LDL χοληστερίνης μπορεί να καταστρέψει τελείως τα αγγεία σας. Σε εσάς, η Επιστήμη της Ιατρικής, είναι σήμερα πολύ αυστηρή.
Eάν δεν ανήκετε στην παραπάνω ομάδα, κατά την παθολογική εξέταση στο ιατρείο θα διερευνηθεί εάν τα αγγεία σας έχουν αυξημένη ευαισθησία. Στην περίπτωση αυτή, ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για τις παθήσεις που προαναφέρθηκαν και η Επιστήμη της Ιατρικής είναι πιο αυστηρή, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.
5. Γιατί τα μικροβιολογικά εργαστήρια δίδουν σε όλους τις ίδιες φυσιολογικές τιμές χοληστερίνης; Γιατί αξιολογούν την ολική χοληστερόλη;
Πολλά εργαστήρια δίδουν ενδεικτικά τιμές της χοληστερίνης, που αφορούν τον γενικό πληθυσμό χωρίς βλάβες στα αγγεία, ή ιδιαίτερη ευαισθησία. Μόνο ο μάχιμος κλινικός ιατρός, θα καθορίσει τον δικό σας εξατομικευμένο θεραπευτικό στόχο για τις τιμές της χοληστερίνης, με βάση τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα.
6. Υπάρχουν άλλοι παράγοντες που βλάπτουν το αγγείο εκτός της υψηλής χοληστερόλης;
Το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η παχυσαρκία, η κακή κληρονομικότητα, η ηλικία, το μεταβολικό σύνδρομο, είναι μερικοί από τους παράγοντες αυτούς. Όταν η υπερχοληστερολαιμία συνυπάρχει με ένα ή περισσότερους από τους παράγοντες αυτούς, ο κίνδυνος βλαβών αυξάνεται.
7. Κάθε πότε πρέπει να κάνουμε προληπτική εξέταση χοληστερόλης;
Κάθε χρόνο. Εάν πάσχετε από υπερχοληστερολαιμία, ενδέχεται να χρειάζεστε συχνότερους ελέγχους για τις τιμές της χοληστερίνης. Επιπροσθέτως ανάλογα με την κλινική εξέταση στο ιατρείο, καθώς και με το ατομικό και το κληρονομικό ιστορικό σας, ενδέχεται να χρειαστεί στα πλαίσια του εξατομικευμένου προληπτικού σας check up και έλεγχος των ζωτικών οργάνων, για αρχόμενες βλάβες από την τοξική επίδραση της χοληστερόλης.
8. Πώς θα “φτιάξω την αυξημένη χοληστερίνη”;
Σημαντικό είναι να ακολουθείτε ειδική διατροφή για την χοληστερόλη σας. Σημαντικό είναι επίσης να διατηρείτε το βάρος σας σε φυσιολογικά πλαίσια και να τεθείτε σε πρόγραμμα άσκησης. Τα μέτρα που προαναφέρουμε είναι μερικές φορές ανεπαρκή και επιβάλλεται η χορήγηση φαρμάκου.
9. Τι διατροφή πρέπει να κάνουν τα άτομα που έχουν υψηλές τιμές χοληστερόλης;
Όσοι έχουν υψηλές τιμές χοληστερίνης, είναι σημαντικό να διατρέφονται με τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λιπαρά. Πρέπει να αποφεύγουν την κρέμα γάλακτος, το πρόβιο γιαούρτι, το γάλα και το γιαούρτι με λιπαρά άνω του 2%,τα σκληρά κίτρινα τυριά και το τυρί κρέμα, τα προϊόντα με βούτυρο ή μαργαρίνη, τα αλλαντικά, τα εντόσθια, τις σοκολάτες, τις πέτσες από πουλερικά, το οινόπνευμα, το αρνί, την υπερκατανάλωση κόκκινου κρέατος, τα τυποποιημένα βιομηχανοποιημένα προϊόντα, τα τηγανητά. Ανάλογα με τα ευρήματα της εξειδικευμένης ιατρικής εξετάσεως, σχεδιάζονται εξατομικευμένα διατροφικά πρότυπα.
10. Πόσο σημαντική είναι η τακτική άσκηση για την πρόληψη και θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας;
Πολύ σημαντική. Μισή ώρα γρήγορο βάδισμα την ημέρα ή αερόβια άσκηση, είναι πολλές φορές αρκετά, για να ομαλοποιήσουν τον μεταβολισμό.
11. Πόσο σημαντικό είναι να διατηρούμε φυσιολογικό βάρος, όταν πάσχουμε από υπερχοληστερολαιμία;
Πολύ σημαντικό. Σε μια εποχή που παράλληλα με την έκρηξη της παχυσαρκίας, αυξάνονται και τα κρούσματα της ψυχογενούς ανορεξίας,(άρνηση λήψης τροφής από άτομα φυσιολογικού βάρους ή ισχνά άτομα), λόγω των αισθητικών προτύπων που προβάλλονται, είναι σημαντική η τοποθέτηση της ιατρικής επιστήμης σχετικά με το θέμα αυτό. Η επιστήμη χρησιμοποιεί ένα ειδικό δείκτη, το ΒΜΙ, ο οποίος είναι το πηλίκο του βάρους δια του τετράγωνου του ύψους. Κάτω του 18,5 είναι χαμηλός, χαρακτηρίζει τα πολύ αδύνατα άτομα και συνοδεύεται από αυξημένη νοσηρότητα. Όταν έχετε ΒΜΙ=18,5-24,9, είστε γενικά φυσιολογικοί, ΒΜΙ=25-29,9 υπέρβαροι και πάνω από τριάντα παχύσαρκοι. Aναλόγως των ευρημάτων της κλινικοεργαστηριακής ιατρικής εξετάσεως, καθορίζονται εξατομικευμένοι στόχοι ΒΜΙ, για το κάθε άτομο. Ιδιαιτέρως σημαντικός είναι ο τύπος της κατανομής του λίπους, εάν πρόκειται δηλαδή για ανδρικού ή γυναικείου τύπου κατανομή βάρους. Η διατήρηση φυσιολογικού βάρους αποτελεί, στην περίπτωση της χοληστερόλης εκτός από θεραπευτικό και σημαντικό προληπτικό μέτρο.
12. Ποιες βασικές αρχές πρέπει να τηρούνται κατά την απώλεια περιττού βάρους;
Ο ιδανικός ρυθμός απώλειας, δεν πρέπει να υπερβαίνει τα τέσσερα κιλά τον μήνα. Πρέπει επίσης να αποφεύγετε τις μονομερείς δίαιτες και να είστε υπό ιατρική παρακολούθηση.
13. Πόσο σημαντική είναι η λήψη φαρμάκου που ελέγχει τα επίπεδα της χοληστερόλης;
Σε ορισμένα άτομα η συνεχής λήψη φαρμάκου για τη μείωση της χοληστερίνης είναι απαραίτητη, για τον έλεγχο των επιπέδων της χοληστερόλης και την αποφυγή σοβαρών βλαβών. Η ομαλή συμβίωση του οργανισμού με το φάρμακο αυτό, αξιολογείται περιοδικά με εξετάσεις. Υπάρχουν περιπτώσεις, στις οποίες η φαρμακευτική αγωγή καθίσταται αναγκαία, ήδη από την παιδική ηλικία. Υπάρχουν περιπτώσεις που η αύξηση της χοληστερόλης οφείλεται σε ιατρικά νοσήματα που επηρεάζουν τον οργανισμό, η θεραπεία των οποίων είναι απαραίτητη προς αποκατάσταση.
Dr. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά:2106252770
E mail: [email protected]
