ΓΚΕΟΡΓΚ ΦΟΝ ΜΠΕΚΕΣΙ

Georg von Békésy
02-06-2021

Ο Γκέοργκ φον Μπέκεσι (3 Ιουνίου 1899 – 13 Ιουνίου 1972) ήταν Ούγγρος βιοφυσικός που τιμήθηκε το 1961 με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής για τις έρευνές του επί της λειτουργίας του κοχλία στα ακουστικά όργανα του ανθρώπου και των ζώων.

Ο Γκέοργκ πήγε σχολείο στη Βουδαπέστη, στο Μόναχο, στην Κωνσταντινούπολη και στη Ζυρίχη. Σπούδασε χημεία στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης και πήρε το διδακτορικό του στη φυσική με θέμα της διατριβής του «Ταχεία μέθοδος προσδιορισμού μοριακού βάρους» από το Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης το 1926. Στη συνέχεια πέρασε ένα έτος εργαζόμενος σε μηχανική εταιρεία. Δημοσίευσε την πρώτη ερευνητική εργασία του επί του συστήματος των δονήσεων του εσωτερικού αυτιού το 1928. Του προσφέρθηκε μία θέση στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα από τον Ρόμπερτ Μπαράνυ, την οποία απέρριψε εξαιτίας των κρύων χειμώνων της Σουηδίας.

Πριν και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο φον Μπέκεσι εργάσθηκε στα Ουγγρικά Ταχυδρομεία (από το 1923 μέχρι το 1946), όπου πραγματοποίησε έρευνες πάνω στην ποιότητα του σήματος στις τηλεπικοινωνίες. Η έρευνα αυτή τον οδήγησε στο να ενδιαφερθεί για τη λειτουργία του αυτιού. Το 1946 έφυγε τελικώς από την Ουγγαρία για να συνεχίσει έρευνες σε αυτό το αντικείμενο στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα.

Οι έρευνές του

Ο φον Μπέκεσι ανέπτυξε μία μέθοδο για να ανατέμνει το εσωτερικό αυτί ανθρώπινων πτωμάτων αφήνοντας μερικώς άθικτο τον κοχλία. Χρησιμοποιώντας στροβοσκοπική φωτογράφηση και νιφάδες αργύρου ως σημάδια, μπόρεσε να παρατηρήσει ότι η βασική μεμβράνη μέσα στον κοχλία ταλαντώνεται όπως ένα επιφανειακό κύμα όταν διεγείρεται από ηχητικά κύματα. Εξαιτίας της δομής του κοχλία και της μεμβράνης, διαφορετικές συχνότητες ήχου προκαλούν τα μέγιστα πλάτη των κυμάτων να συμβαίνουν σε διαφορετικές θέσεις πάνω στη βασική μεμβράνη κατά μήκος του έλικα του κοχλία: Οι υψηλές συχνότητες δονούν περισσότερο τη βάση του κοχλία, ενώ οι χαμηλές δονούν περισσότερο την κορυφή του.

Ο φον Μπέκεσι συμπέρανε ότι οι παρατηρήσεις του έδειχναν το πώς διαφορετικές συχνότητες ηχητικών κυμάτων διασπείρονται τοπικά προτού διεγείρουν διαφορετικές νευρικές ίνες που ενώνουν τον κοχλία με τον εγκέφαλο. Υπέθεσε ότι η ακριβής θέση κάθε αισθητηριακού κυττάρου (τριχοειδές κύτταρο) κατά μήκος του έλικα του κοχλία αντιστοιχεί σε μία συγκεκριμένη συχνότητα ήχου (η λεγόμενη τονοτοπία). Αργότερα ο φον Μπέκεσι ανέπτυξε ένα μηχανικό πρότυπο του κοχλία, το οποίο επιβεβαίωσε την έννοια της διασποράς συχνοτήτων από τη βασική μεμβράνη στον κοχλία των θηλαστικών. Ωστόσο, αυτό το πρότυπο δεν μπορούσε να πληροφορήσει για τη λειτουργία αυτής της διασποράς συχνοτήτων στη διαδικασία της ακοής.

Σε ένα άρθρο του που δημοσιεύθηκε μετά τον θάνατό του, σχολίασε: «Με τον καιρό, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι οι αφυδατωμένες γάτες και η εφαρμογή της αναλύσεως Φουριέ στα προβλήματα της ακοής γίνονταν όλο και περισσότερο ένα εμπόδιο για την έρευνα της ακοής», αναφερόμενος στις δυσκολίες στην απόκτηση ζωικών δειγμάτων που να συμπεριφέρονται όπως όταν ήταν ζωντανά, καθώς και στις παραπλανητικές συνήθεις ερμηνείες των αναλύσεων Φουριέ στην έρευνα της ακοής.