Τα γυαλιά ηλίου θέλουν ιδιαίτερη προσοχή τόσο στην επιλογή όσο και στην φροντίδα τους. Οι ειδικοί τονίζουν πως πρέπει να τηρούνται βασικοί κανόνες ασφαλείας, ώστε να αποφευχθούν οι κίνδυνοι και εξηγούν με επιμονή τι να προσέξετε για την προστασία των ματιών όχι μόνο από το έντονο φως, που κουράζει τα μάτια και μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο, και από τη βλαβερή ακτινοβολία του ήλιου.
Απαραίτητα στους ενήλικες, αλλά και στα παιδιά, τα γυαλιά ηλίου επιβάλλεται να έχουν οπτικά κατεργασμένους φακούς, που εξασφαλίζουν την ομογένεια και την απουσία παραμορφώσεων. Σημαντική είναι και η επιλογή του χρώματος των φακών τους, που πρέπει να γίνεται με κριτήριο τη χρήση τους, αφού άλλα γυαλιά ηλίου είναι κατάλληλα για οδήγηση και άλλα για την παραλία.
Αν δεν τηρούν τις προδιαγραφές που ορίζει η Πανελλήνια Ενωση Οπτικών και Οπτικομετρών, τότε τα γυαλιά ηλίου όσο σκούρα και να είναι δεν παρέχουν προστασία ούτε από το έντονο φως, που συνδέεται με την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας του ματιού, ούτε από την ακτινοβολία UV, που μεταξύ άλλων συνδέεται και με τον καταρράκτη. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι η υπεριώδης ακτινοβολία απειλεί περισσότερο τα μάτια των παιδιών, που δεν ανέχονται τα πολύ σκούρα ή τα πολύ βαριά γυαλιά ηλίου, γι αυτό πρέπει να ακολουθήσετε πιστά τις συμβουλές του οπτικού, που θα σας συστήσει το κατάλληλο και ανθεκτικό ζευγάρι.
Στα άρθρα που ακολουθούν οι ειδικοί παραθέτουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για να διαλέξετε τα σωστά γυαλιά ηλίου, αλλά και τις χρήσιμες οδηγίες ώστε να τα διατηρήσετε σε καλή κατάσταση και να τα προστατεύσετε από φθορές.
Γυαλιά Ηλίου: Προσέξτε τα όπως τα μάτια σας
Ο Στέλιος Μυλόβας, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ενωσης Οπτικών και Οπτομετρών, δίνει οδηγίες για τη σωστή επιλογή και αγορά γυαλιών καθώς το καλοκαίρι μπήκε πια και τυπικά
Τα γυαλιά ηλίου είναι πια απαραίτητο καθημερινό αξεσουάρ. Η μείωση της προστατευτικής στοιβάδας του όζοντος αυξάνει την βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία που φτάνει μέχρι την επιφάνεια της γης. Στην Ελλάδα με την ηλιοφάνεια που έχει είναι απαραίτητο να προσέξουμε ιδιαίτερα τα μάτια μας αλλά και το ευαίσθητο δέρμα γύρω από αυτά.
Γι’ αυτό:
- Τα γυαλιά ηλίου που επιλέγουμε πρέπει να είναι 100% απορροφητικά στην υπεριώδη ακτινοβολία, ανεξαρτήτως χρώματος.
- Ο σκελετός πρέπει να έχει τις προδιαγραφές προστασίας που έχουν θεσπιστεί από την Ε.Ε. με τον κανονισμό EEC 89/686 και αναγνωρίζεται από το σήμα CE το οποίο υπάρχει τυπωμένο πάνω στο σκελετό.
Αν τα γυαλιά δεν πληρούν τις παραπάνω προδιαγραφές:
- Δεν θα μας προστατεύσουν από την υπεριώδη ακτινοβολία με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν τα μάτια μας με την γρήγορη εμφάνιση καταρράκτη με εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας, φωτοκερατίτιδα, λειτουργώντας ως επιβαρυντικός παράγοντας για την εμφάνιση αρκετών ακόμα παθήσεων των ματιών μας.
- Αν ο σκελετός των γυαλιών μας δεν είναι κατασκευασμένος με τις προδιαγραφές που προβλέπονται τότε κινδυνεύουμε με δερματοπάθειες έως και καρκίνο του δέρματος αν στο κράμα του μετάλλου χρησιμοποιείτε νικέλιο σε ανεξέλεγκτα ποσοστά.
Ανεξέλεγκτες εισαγωγές
Δυστυχώς στην χώρα μας εισάγονται κατά κόρον ακατάλληλα γυαλιά ηλίου χωρίς κανένα έλεγχο και με παραποιημένο όχι μόνο το εμπορικό σήμα αλλά και το σήμα ασφαλείας και συμμόρφωσης με τις προδιαγραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Είναι λοιπόν εύκολο να ξεγελαστεί ο καταναλωτής και να αγοράσει ένα τέτοιο ακατάλληλο προϊόν. Ο καλύτερος τρόπος για τη σωστή επιλογή την γυαλιών ηλίου είναι τα Οπτικά καταστήματα, όπου με τη βοήθεια του Οπτικού θα επιλέξουμε το καλύτερο προϊόν για τις δικές μας ανάγκες, μιας και όλα τα γυαλιά δεν είναι ίδια. Στον κανονισμό της ΕΕ τα γυαλιά ηλίου έχουν χαρακτηριστεί ως Προϊόντα Προσωπικής Προστασίας (ΠΠΠ), και έχουν χωριστεί σε πέντε κατηγορίες ανάλογα με την απορροφητικότητά τους σε σχέση με το ορατό φως, ενώ όλα ανεξαρτήτως χρώματος είναι απορροφητικά στην υπεριώδη ακτινοβολία (έως 400ΝΜ). Ο καταναλωτής θα πρέπει να προμηθεύεται τα γυαλιά ηλίου από τα Οπτικά καταστήματα αλλά και οι αρχές θα πρέπει να ελέγχουν τα εισαγόμενα προϊόντα και να μην επιτρέπουν την εισαγωγή τέτοιων επικίνδυνων κατασκευών κάτω από ψευδείς κωδικούς προϊόντων τάχα ανταλλακτικών η παιχνιδιών.
- Τα γυαλιά ηλίου επιβαρύνουν εξ ολοκλήρου τον καταναλωτή, παρότι υπάρχουν κατηγορίες εργαζομένων, όπως κηπουροί και οι οδοκαθαριστές στους δήμους, που εκτίθενται σε όλη τη διάρκεια της μέρας στην ακτινοβολία. Οι τιμές ποικίλουν, ανάλογα με τις φίρμες. Σύμφωνα με τους οπτικούς ο καταναλωτής μπορεί να προμηθευτεί γυαλιά με όλες τις προδιαγραφές προστασίας, ακόμα και με 20 ευρώ απ’ τα καταστήματά τους.
Γυαλιά ηλίου: 10 σημεία που πρέπει να ελέγξετε
Για να επιλέξετε ποιοτικά γυαλιά ηλίου, επιμείνετε σε δέκα βασικά σημεία:
- Τα γυαλιά ηλίου θα πρέπει να συνοδεύονται από ειδικό πιστοποιητικό σήμα και CE.
- Προσέξτε την ποιότητα. Τα πραγματικά προστατευτικά γυαλιά ηλίου διακρίνονται για την ομοιομορφία και την ομοιογένεια της επιφάνειας των φακών τους.
- Τα γυαλιά ηλίου δεν πρέπει να προκαλούν αλλοιώσεις ή παραμορφώσεις στην όραση.
- Ο σκελετός των γυαλιών ηλίου δεν είναι δευτερεύουσας σημασίας, αφού δεν πρέπει να περιέχει υλικά υπεύθυνα για δερματοπάθειες. Κράματα μετάλλων όπως το νικέλιο και συνθετικά υλικά ευθύνονται για ποικίλες παθήσεις
- Tο σχήμα και το μέγεθος του γυαλιού είναι επίσης «δείκτες» της απορροφητικότητας των UV. Για παράδειγμα, μικροί φακοί που στέκονται μακρυά από τα μάτια θα αφήσουν περίπου το 20% της ακτινοβολίας να φτάσει στα μάτια, ακόμη κι αν το γυαλί είναι 100% απορροφητικό.
- Τα γυαλιά ηλίου δεν πρέπει να σας πιέζουν ή να σας «βαραίνουν» στα αυτιά ή τη μύτη. Ο ειδικός έχει τον τρόπο και την γνώση να προσαρμόσει το σκελετό ακριβώς στο δικό σας πρόσωπο, γι αυτό μην φύγετε από το κατάστημα που θα τα αγοράσετε, αν δεν γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις
- Τα χρώματα του φακού στα γυαλιά ηλίου δεν είναι υπεύθυνα για την απορρόφηση της υπεριώδους ακτινοβολίας.
- Στην απορροφητικότητα του φακού στα γυαλιά ηλίου σημασία έχει η φύση του υλικού και η επεξεργασία την οποία έχει υποστεί για οφθαλμική χρήση.
- Η σκουρότητα του φακού στα γυαλιά ηλίου δεν ενισχύει την απορρόφηση, αλλά μειώνει το θάμβος της ηλιοφάνειας που εμποδίζει την διαύγεια της όρασης κάνοντας την πιο άνετη.
- Οι φακοί των γυαλιών ηλίου, ανάλογα με το υλικό κατασκευής τους και την χρήση τους έχουν χρόνο ζωής. Μετά την πάροδο αυτού του διαστήματος οι φακοί δεν αποδίδουν το 100% των δυνατοτήτων τους και χρειάζονται αλλαγή.
Πηγή: Πανελλήνια Ενωση Οπτικών και Οπτικομετρών
Γυαλιά ηλίου: Επιλέξτε τα κατάλληλα για σας
Για να διαλέξετε τα κατάλληλα γυαλιά ηλίου πρέπει να λάβετε υπόψη σας το περιβάλλον, τον τρόπο ζωή σας, το επάγγελμα σας, ακόμη και τα χόμπι σας ενώ σοβαρό ρόλο στην επιλογή έχουν και τα πιθανά προβλήματα όρασης.
΄Ετσι, αν το επάγγελμα σας, το χόμπι σας ή τα σπορ που προτιμάτε έχουν σχέση με τη θάλασσα τα γυαλιά ηλίου θα πρέπει οπωσδήποτε να έχουν πολωτικά φίλτρα (polarized), τα οποία εξαλείφουν το θάμβος που προκαλεί το ανακλώμενο φως. Γυαλιά ηλίου με πολωτικά φίλτρα πρέπει να φορούν και όσοι ο τρόπος ζωής τους ή το επάγγελμα τους επιβάλλει πολύωρη παραμονή στο τιμόνι του αυτοκινήτου ή της μοτοσικλέτας. Οι ίδιοι πρέπει μάλιστα να προσέχουν ώστε τα γυαλιά ηλίου που επιλέγουν να τηρούν τις προδιαγραφές απαραίτητης φωτεινότητας (όχι πολύ σκούροι φακοί) και χρωματικής απόδοσης (όχι φακοί που τα κάνουν όλα μπλε κλπ). Με τον τρόπο αυτό θα έχουν ασφαλή οπτική αντίληψη του περιβάλλοντος.
Οι κάτοικοι των αστικών περιοχών χρειάζονται γυαλιά ηλίου με 100% απορροφητικότητα UV. Ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή των γυαλιών ηλίου, εξάλλου, χρειάζεται για τα άτομα που έχουν ευαίσθητο, αλλεργικό δέρμα. Για να αποφύγουν τις αλλεργικές αντιδράσεις πρέπει ο σκελετός να είναι από κράμα που δεν προκαλεί ερεθισμούς.
Γυαλιά ηλίου και προβλήματα όρασης
Τα γυαλιά ηλίου για τα άτομα που έχουν πρόβλημα μυωπίας, υπερμετροπίας ή πρεσβυωπίας πρέπει να είναι διορθωτικά και να προσφέρουν απόλυτη προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία. Ενδείκνυται η χρήση φωτοχρωμικών φακών που σκουραίνουν στους εξωτερικούς χώρους, ανάλογα με την έκθεση στη UV.
Αν υπάρχει πολλαπλό πρόβλημα όρασης, τα γυαλιά ηλίου πρέπει να έχουν πολυεστιακούς φακούς ηλίου ή φωτοχρωμικούς φακούς. Από την άλλη, για όσους έχουν υποβληθεί σε επέμβαση καταρράκτη επιβάλλεται τα γυαλιά ηλίου να είναι απόλυτα απορροφητικά και σχετικά σκουρόχρωμα, ενώ η προστασία από τον ήλιο πρέπει να απαραίτητα να συμπληρώνεται και με καπέλο.
Οι υπερήλικες που πάσχουν από παθήσεις, οι οποίες απαιτούν ιδιαίτερη οπτική φροντίδα χρειάζονται γυαλιά ηλίου με φακούς βαθμιαίας σκουρότητας, καθώς και έγχρωμα φίλτρα για την βελτίωση της αίσθησης αντίθεσης. Πρέπει επίσης τα γυαλιά ηλίου που θα επιλέξουν να έχουν ειδικά φίλτρα αποκοπής συγκεκριμένων φασμάτων και προστασία 100% από τις επικίνδυνες ακτινοβολίες. Οσοι φορούν φακούς επαφής πρέπει να διαλέγουν γυαλιά ηλίου που απορροφούν 100% την ακτινοβολία, αφού το φίλτρο των φακών δεν προστατεύει τα μάτια.
Γυαλιά ηλίου και παιδιά
Αν το παιδί σας είναι από έξι μηνών και πάνω ή νήπιο, εκείνο που πρέπει να φροντίσετε είναι τα γυαλιά ηλίου να μπουν στην καθημερινότητα τους. Πρόκειται για ομάδα υψηλού κινδύνου, αφού το οφθαλμικό τους σύστημα επιτρέπει τη διέλευση μεγαλύτερου ποσοστού ακτινοβολίας. Για το λόγο αυτό τα γυαλιά ηλίου πρέπει να είναι απόλυτα απορροφητικά τόσο στην UVA όσο και στην UVB, Προσέξτε επίσης να είναι από ελαφριά ανθεκτικά υλικά, ενώ κατάλληλα για τα παιδιά είναι και τα σκουρόχρωμα γυαλιά ηλίου. Τέλος, για τους έφηβους, την ηλικιακή ομάδα που αγοράζει περισσότερο ιμιτασιόν γυαλιά ηλίου, προσέξτε ώστε να έχουν πιστοποιητικά αυθεντικότητας. Το χρώμα δεν παίζει ρόλο, κατάλληλοι είναι ακόμη και οι λευκοί φακοί, αρκεί να είναι απορροφητικοί.
Γυαλιά ηλίου: Η επιλογή και η φροντίδα των γυαλιών ηλίου το καλοκαίρι
Τα γυαλιά ηλίου είναι απαραίτητα για την προστασία των ματιών μας, όσο και το αντηλιακό για το δέρμα μας. Και όταν μιλάμε για γυαλιά ηλίου, εννοούμε τα ποιοτικά γυαλιά ηλίου, εκείνα που ανακόπτουν το 100% της U.V., που φέρουν οπτικά κατεργασμένους φακούς (ομοιογενές υλικό κ.λπ.) και που διαθέτουν το κατάλληλο χρώμα φακών, ανάλογα με τη χρήση για την οποία προορίζονται.
Ένα ζευγάρι γυαλιών ηλίου πόλης, κατάλληλο για οδήγηση και για προστασία των ματιών κάτω από συνθήκες μέσης έντασης του φωτός, δεν μπορεί να καλύψει και τις ανάγκες μας όταν εκτειθέμεθα παρατεταμένα σε συνθήκες αυξημένης έντασης του φωτός, όπως, για παράδειγμα, στο βουνό, στη θάλασσα κ.λπ.
Γυαλιά ηλίου και παιδί
Γυαλιά ηλίου χρειάζονται και τα παιδιά καθώς τα μάτια των παιδιών, που είναι πιο ευαίσθητα από των ενηλίκων στην υπεριώδη ακτινοβολία, πρέπει να προστατεύονται με εξαιρετικής ποιότητας γυαλιά ηλίου, όταν εκτίθενται στον ήλιο. Απαγορεύεται να κυκλοφορεί ένα παιδί στη θάλασσα χωρίς γυαλιά ηλίου, δεδομένου ότι η επίδραση της βλαπτικής ηλιακής ακτινοβολίας είναι αθροιστική.
Είναι λυπηρό, ακόμη και σήμερα, ύστερα από τόση ενημέρωση που γίνεται, να βλέπουμε κατακαλόκαιρο στη θάλασσα παιδάκια της προσχολικής και σχολικής ηλικίας χωρίς γυαλιά ηλίου και καπέλο, όταν γνωρίζουμε ότι δεν χωρούν επιπολαιότητες με τον ήλιο.
Ακριβότερα γυαλιά ηλίου σημαίνει και καλύτερη προστασία;
Αν μιλάμε για τους φακούς των γυαλιών ηλίου, τότε, ναι, η τιμή των φακών εξαρτάται άμεσα από την ποιότητα των φακών. Σήμερα, στην αγορά των οπτικών διατίθενται γυαλιά ηλίου με φακούς προστασίας τόσο από την υπεριώδη όσο και από την υπέρυθρη ακτινοβολία, φακούς με αντιανακλαστικές επιστρώσεις για ανακοπή των αντανακλάσεων του φωτός, άρα υψηλότατης διαύγειας, φακούς με επιστρώσεις καθρέφτη για απόλυτη ανακοπή των βλαπτικών ακτινοβολιών, φακούς άθραυστους για αποφυγή τραυματισμού, σε περίπτωση θραύσης κατά τη χρήση, ακόμη και γυαλιά με φακούς αλεξίσφαιρους.
Γυαλιά ηλίου με υλικό της NASA
Για τους αλεξίσφαιρους φακούς έχει χρησιμοποιηθεί το υλικό ΝΧΤ της NASA. Καταλαβαίνετε ότι αν ένας φακός ηλίου έχει όλες αυτές τις ιδιότητες, παύει να είναι ένας απλός φακός ηλίου και, φυσικά, η τιμή του παύει να είναι χαμηλή.
Γυαλιά ηλίου από τα οπτικά καταστήματα
Αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε αποτελεσματική προστασία των ματιών μας, τότε θα πρέπει να απευθυνθούμε μόνο στους ειδικούς, άρα στα οπτικά καταστήματα. Είναι αστείο το επιχείρημα ότι τα οπτικά πωλούν ακριβά γυαλιά. Ποιοτικά γυαλιά μπορείτε να βρείτε στα οπτικά ακόμη και στην τιμή των 50 ευρώ.
Μερικές φορές είναι δύσκολο να γίνει έλεγχος της ποιότητας των φακών ενός ζεύγους γυαλιών ηλίου ακόμη και από έναν ειδικό. Πολύ συχνά ο κόσμος πιστεύει ότι «φακός ηλίου» ονομάζεται, απλώς και μόνον, ένας σκουρόχρωμος φακός. Και εκεί ακριβώς είναι η παγίδα: αν ένας φακός είναι σκουρόχρωμος, αλλά το υλικό του δεν απορροφά την UV, τότε είναι καταστρεπτικός για την υγεία των ματιών μας. Το υλικό του φακού είναι εκείνο που τον καθιστά απορροφητικό.
Το μέγεθος των γυαλιών ηλίου
Επίσης, σχετικά με το μέγεθος των γυαλιών ηλίου, οι δερματολόγοι τονίζουν ότι η περιοχή γύρω από τα μάτια είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη και φυσικά, όταν ένα ζευγάρι γυαλιών ηλίου είναι μεγάλο, είναι αυτονόητο ότι προστατεύει αποτελεσματικότερα τόσο τα μάτια όσο και τη γύρω περιοχή.
Πώς φροντίζουμε τα γυαλιά ηλίου
Ένα καλοδιατηρημένο ζευγάρι φακών έχει απεριόριστο χρόνο ζωής. Η φθορά των φακών προέρχεται κυρίως από τις γραμμώσεις (γδαρσίματα), με αποτέλεσμα την απώλεια της διαφάνειας του φακού, η οποία και δημιουργεί, με τη σειρά της, προβλήματα στην όραση. Συνήθως, το πρόβλημα αυτό το συναντάμε στα παιδικά γυαλιά ηλίου και οι γονείς θα πρέπει να τα ελέγχουν, ώστε σε περίπτωση που είναι φθαρμένοι, να αντικαθίστανται άμεσα.
Για να διατηρήσουμε σε καλή κατάσταση τα γυαλιά ηλίου αρκούν τα παρακάτω:
- Κρύο νερό και σαπούνι είναι η καλύτερη φροντίδα για τον καθαρισμό κάθε είδους γυαλιών. Δεδομένου, όμως, ότι αυτό δεν είναι πάντα εύκολο, υπάρχουν ειδικά καθαριστικά υγρά, καθώς και microfiber πανάκια, τα οποία αποσπούν αποτελεσματικά ακόμη και λιπαρά στοιχεία.
- Απαγορεύεται η έκθεσή των γυαλιών ηλίου σε υψηλές θερμοκρασίες. Η μεγαλύτερη φθορά που υφίστανται, τόσο οι σκελετοί όσο και οι φακοί, οφείλεται στην έκθεσή τους στον ήλιο, στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου, στο καλοριφέρ κ.λπ.
- Να μη χρησιμοποιείται ασετόν, οινόπνευμα και διάφορα άλλα ισχυρά υλικά καθαρισμού, γιατί καταστρέφουν εξαιρετικά γρήγορα τόσο τους φακούς όσο και το σκελετό των γυαλιών ηλίου.
- Να φυλάσσονται πάντοτε τα γυαλιά ηλίου μέσα σε σκληρή θήκη και να μην τοποθετούνται επάνω σε ανώμαλες επιφάνειες, αναποδογυρισμένα. Η φθορά των φακών που προκύπτει, είναι άμεση.
Ελένη Τσαμπάση Ζήκου
Πτυχιούχος οπτικός, μέλος Επιστημονικής Επιτροπής της «ΑΜΑ» Hellas
