Σε μια καίρια στιγμή για την πορεία της πανδημίας και για τις συνολικές επιπτώσεις της στην δημόσια ζωή – προπάντων, στον χώρο της υγείας – πραγματοποιήθηκε από την CLEON Conferences and Communications το Health Legal and Compliance Forum – Digital Edition, στο οποίο ειδικοί του κλάδου της υγείας, συζήτησαν νομικά, ρυθμιστικά, κανονιστικά θέματα καθώς και θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Διεξήχθη την Τετάρτη 07 Ιουλίου 2021, υπό την αιγίδα του Πανελληνίου Συνδέσμου Στελεχών Διαχείρισης Κινδύνων (ΠΑ.ΣΥ.Σ.ΔΙ.Κ.), του Συνδέσμου Επαγγελματιών Κανονιστικής Συμμόρφωσης Ελλάδος (ΣΕΚΑΣΕ) και του Πανελλήνιου Δικτύου Επαγγελματιών Υπευθύνων Προστασίας Δεδομένων (DPO Network). Το συνέδριο συντόνισε ο δικηγόρος και δημοσιογράφος, Αντώνης Παπαγιαννίδης.
Σε εισαγωγική του παρέμβαση, ο Μιχάλης Χειμώνας, Γενικός Διευθυντής ΣΦΕΕ, (Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος) σημείωσε πως η πανδημία COVID-19 έφερε στο φως όλες τις αδυναμίες των συστημάτων υγείας παγκοσμίως. Η άνευ προηγουμένου πίεση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να επηρεάσει το μέλλον της υγειονομικής φροντίδας, την ισότητα πρόσβασης και την ώθηση της καινοτομίας. Ιδιαιτέρως στην Ελλάδα, αναδείχθηκε η υποχρηματοδότηση του συστήματος υγείας και ειδικά των νοσοκομείων. Επείγει να αυξηθεί η αποδοτικότητα του υγειονομικού μας συστήματος και να εξαλειφθούν οι σπατάλες. Είναι επιτακτική η ανάγκη ενίσχυσης της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας για την ανακούφιση των νοσοκομείων από την πίεση, αλλά και η κατ’ οίκον νοσηλεία.
O Δημήτρης Ζωγραφόπουλος, Δικηγόρος, (ΔΝ) – Ειδικός Επιστήμονας, Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων (DPO) του Υπουργείου Υγείας υπογράμμισε στην ομιλία του ότι το βασικό συμπέρασμα, που προκύπτει από τη συγκριτική επισκόπηση, είναι το ότι η πανδημία Covid-19 και οι ανάγκες διαχείρισής της ανέδειξαν πανηγυρικά τη δύναμη / σημασία των δεδομένων, ιδίως των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των Big Data. H κρίση που προκάλεσε η πανδημία Covid-19, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, οδήγησε αναμφίβολα στην κατοχύρωση σειράς έντονων προσβολών των ατομικών δικαιωμάτων και, ιδίως, του δικαιώματος προστασίας έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Παρατηρούμε ήδη μία γενικευμένη τάση, που αφορά μεγάλο αριθμό προσώπων, να αποδεχθούν επεξεργασίες δεδομένων τους προσωπικού χαρακτήρα προκειμένου να απολαύσουν «προνόμια». Η συνολική αποτίμηση του πλήγματος, που έχει επέλθει, δεν θα μπορέσει να αξιολογηθεί επαρκώς παρά μόνο μετά το τέλος της πανδημίας.
Ο Δημήτρης Αναστασόπουλος, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ε.Ε.Ν. e-Θέμις, Σύμβουλος ΔΣΑ, ΜΔ Ποινικών Επιστημών, ανέλυσε διεξοδικά τα θέματα ποινικής ιατρικής ευθύνης, με έμφαση στις προϋποθέσεις και τα όρια κατάγνωσής της. Παρουσίασε βασικές νομολογιακές αρχές, διερευνώντας την τωρινή προοπτική αναζήτησης ευθυνών υπό τις συνθήκες του Covid-19.
Για την Ματίνα Κρέστα, επικεφαλής Nομικών Yπηρεσιών και Kανονιστικής Συμμόρφωσης της Roche (Hellas) S.A. ο παραδοσιακός ρόλος των φαρμακευτικών εταιρειών, που εστιαζόταν στην παροχή θεραπειών, οφείλει να αλλάξει, προκειμένου να ανταποκρίνεται στην ανάγκη ασθενοκεντρικής προσέγγισης του οικοσυστήματος υγείας και στη συν-δημιουργία λύσεων με τους λοιπούς φορείς του, με απώτερο στόχο την πρόσδοση αξίας στους ασθενείς και στο σύστημα υγείας. Την ανάγκη αυτή οφείλει να αφουγκραστεί και ο νομικός κόσμος και να την μετουσιώσει σε κανονιστικά κείμενα με ασθενοκεντρική στόχευση.
Για τις επιχειρηματικές προκλήσεις και τα ηθικά διλήμματα της Φαρμακοβιομηχανίας μέσα στην πανδημία Covid-19, μίλησε ο Αντώνης Ευαγγελίδης, Διευθυντής Εταιρικής Συμμόρφωσης και Προστασίας Δεδομένων του Ομίλου ΒΙΑΝΕΞ. Παρουσίασε τις καταλυτικές «μέγα-τάσεις» που επηρεάζουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Υγείας και ως συνέπεια της Φαρμακοβιομηχανίας και αναφέρθηκε στις σημαντικές επιτεύξεις της μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα: Εμβόλια, μονοκλωνικά αντισώματα, μάσκες, ασπίδες, ρομποτική, προσωποποιημένη ιατρική, εξ αποστάσεως ιατρική κ.α. Όσον αφορά τα ηθικά διλήμματα και τις προκλήσεις αναφέρθηκε στην ανάγκη αλγοριθμικής διαφάνειας της τεχνητής νοημοσύνης με σκοπό την αποφυγή εγγενών προκαταλήψεων και μεροληψιών φυλετικών, ρατσιστικών και σεξιστικών. Τέλος επισήμανε την ανάγκη επαρκούς και ισχυρού νομοθετικού πλαισίου που να διασφαλίζει τη λογοδοσία, την ελαχιστοποίηση των δεδομένων, την άσκηση δικαιωμάτων εκ μέρους των ασθενών , την ιδιωτικότητα από τη φάση του σχεδιασμού και τη διενέργεια εκτίμησης αντικτύπου κινδύνου πριν την υλοποίηση κάθε έργου.
Ο Γενικός Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών Ν/Α Ευρώπης στην Παπαστράτος ΑΒΕΣ, εταιρείας της Philip Morris International (PMI) Λεωνίδας Τόλης αναφέρθηκε στο πως η Παπαστράτος και η μητρική της PMI προχωρούν τα τελευταία χρόνια σε ένα πρωτόγνωρο μετασχηματισμό από εταιρεία παραγωγής καπνικών προϊόντων σε εταιρεία τεχνολογίας. Επικεντρώθηκε στο πως η εταιρεία, με σύμμαχο πλέον την τεχνολογία και την επιστήμη, δημιουργεί νέα καινοτόμα προϊόντα που θερμαίνουν και δεν καίνε τον καπνό, τα οποία αποτελούν καλύτερες εναλλακτικές για τους καπνιστές που δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να διακόψουν το κάπνισμα.
Η Νεφέλη Χαραλαμποπούλου, Εταίρος, επικεφαλής του τμήματος Healthcare & Life Sciences στην δικηγορική εταιρεία Zepos & Yannopoulos μίλησε για την χρήση ψηφιακών μέσων από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις παρουσιάζοντας το νομικό και κανονιστικό πλαίσιο για τη διαφήμιση φαρμάκων καθώς και τις κατευθυντήριες οδηγίες για την χρήση των social media. Επίσης, εστίασε στη σημασία της αυξανόμενης ενασχόλησης των επαγγελματιών υγείας με τα ψηφιακά μέσα για τις φαρμακευτικές εταιρείες.
Ο Γιάννης Γορανίτης, δημοσιογράφος και συγγραφέας περιέγραψε πώς η παραπληροφόρηση στα social media κατά τη διάρκεια της πανδημίας αποτελεί πλέον ζήτημα δημόσιας υγείας. Στάθηκε στο ποιοι διακινούν, ποιοι υιοθετούν και ποιοι κερδίζουν από τη διασπορά ψευδών ειδήσεων και θεωριών συνωμοσίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και παράλληλα αναζήτησε ορθές πρακτικές προκειμένου να ανακοπεί.
Ο Στέφανος Βιτωράτος, Δικηγόρος και συνιδρυτής της Homo Digitalis, αναζήτησε το πώς λειτούργησαν τα social media, αλλά και πώς δυσλειτούργησαν στην διάρκεια της πανδημίας. Περιέγραψε πώς η Homo Digitalis επιχείρησε να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη αλλά και την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για επικίνδυνες περιπτώσεις.
Η Χριστίνα Δρίβα, Οικονομολόγος, Υπεύθυνη Προστασίας Δεδομένων του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ, κατά την παρουσίασή της ανέλυσε τους παράγοντες που καθιστούν καθ’ όλα έτοιμο το Ινστιτούτο, καθώς και τον καθοριστικό ρόλο που είχε στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Επιπλέον, ανέδειξε τον τρόπο διαχείρισης των προσωπικών δεδομένων που βαρύνει το Ινστιτούτο, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων.
Για την Νίκη Τσούμα, Πρόεδρο Δ.Σ. και Διευθύνουσα Σύμβουλο της ΗΔΙΚΑ Α.Ε., Τα Μεγάλα Δεδομένα μπορούν να ωφελήσουν τη διαχείριση των θεμάτων της υγείας, μέσω της υπεύθυνης αξιοποίησης τους. Η ΗΔΙΚΑ Α.Ε. ως φορέας του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, έχει στις αρμοδιότητές της την ασφαλή συλλογή και επεξεργασία κλινικών και άλλων δεδομένων με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων και εκτιμήσεων σχετικά με έναν πληθυσμό (ασθένεια, έκθεση σε συγκεκριμένους παράγοντες κ.λπ.), την εξυπηρέτηση επιστημονικών και κλινικών μελετών και τη χάραξη πολιτικών υγείας.
Ο Σταύρος Καραγκιούλογλου, Δ/νων Σύμβουλος της United Telecom A.E., εξήγησε γιατί τα DATA και ειδικά τα Big-DATA δεν παράγουν καμία αξία όταν κάθονται αλλά μόνο όταν κινούνται δομημένα μεταξύ αυτών που τα παράγουν και εκείνα που τα αξιοποιούν και τα καταναλώνουν και ότι αυτό απαιτεί ένα ψηφιακό, εκσυγχρονισμένο, ασφαλές και πλήρως διασυνδεδεμένο οικοσύστημα, στο ΔΙΚΤΥΟ, στο CLOUD και στις Υποδομές Πληροφορικής. Στην νέα αυτή τάξη πραγμάτων τα DATA – μέσω απλοποίησης, μορφοποίησης και προτεραιοποίησης, παρέχονται προς χρήση στην προσωποποιημένη υπηρεσία προς τον ασθενή, τον ασφαλισμένο και τις μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας & ασφάλισης.
Τέλος, ο Αντώνης Ρούσσος, Executive Director, Ethics & Compliance, Global Head of E&C Privacy & Group DPO της φαρμακευτικής εταιρίας Astellas Pharma, αναφέρθηκε στις προκλήσεις που δημιουργούνται από την αυξανόμενη εισαγωγή ψηφιακών εφαρμογών στο χώρος της υγείας σε σχέση με την προστασία της ιδιωτικότητας και των δικαιωμάτων των χρηστών. Η έννοια του “digital health”, που μπαίνει ολοένα και περισσότερο στην καθημερινότητά μας, γεννά αναμφίβολα ευκαιρίες για τη βελτίωση της ζωής των ασθενών ή και για την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία ασθενειών μέσω πρωτοποριακών ψηφιακών εφαρμογών, αλλά την ίδια στιγμή δημιουργεί σημαντικές προκλήσεις ως προς τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας περί προσωπικών δεδομένων.
Ασημένιοι Χορηγοί του Forum ήταν οι εταιρίες Roche (Hellas) S.A. και Zepos & Yannopoulos
Υποστηρικτής ήταν η εταιρεία United Telecom
Εταίρος Επικοινωνίας ήταν η εταιρεία Reputation Unique (R-U)
Χορηγοί Επικοινωνίας οι: HealthStories, healthview, INSURANCE DAILY NEWS, ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ MARKETING, Crisis Monitor, Επιχειρώ και e-Θέμις.
