Η ώρα της ημέρας κατά την οποία λαμβάνονται τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα μπορεί να είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει σημαντικά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και την έκταση των ανεπιθύμητων ενεργειών της, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Οι καθημερινοί ρυθμοί του σώματός μας συγχρονίζονται με τον ήλιο, κυρίως μέσω μιας περιοχής του εγκεφάλου που λειτουργεί ως το βασικό μας «βιολογικό ρολόι». Ωστόσο, το σύστημα είναι πολύπλοκο και λειτουργεί σχεδόν σε όλα τα κύτταρα του σώματος. Ρυθμίζει τον ύπνο μας, τη θερμοκρασία του σώματος, τις συνήθειες φαγητού και το επίπεδο δραστηριότητας. Όταν οι κιρκαδικοί μας (24ωροι) ρυθμοί διαταράσσονται, μπορεί να προκληθούν διαταραχές ύπνου, καθώς και πολλά άλλα προβλήματα, όπως παχυσαρκία, κατάθλιψη, καρδιοπάθεια, υψηλή αρτηριακή πίεση και διαβήτης.
Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του καρκίνου δρουν εν μέρει καταστρέφοντας το DNA των καρκινικών κυττάρων. Τα καρκινικά κύτταρα αντιστέκονται στα φάρμακα, επιδιορθώνοντας τις βλάβες στο DNA. Μια ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο της North Carolina σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τους κιρκαδικούς ρυθμούς του σώματος για να επιτεθεί στα καρκινικά κύτταρα όταν αυτά είναι πιο αδρανή.
Έτσι, οι ερευνητές πήραν, σε διαφορετικές ώρες της ημέρας, εκχυλίσματα από ιστό του εγκεφάλου από ποντίκια και έλεγξαν την ικανότητα των κυττάρων για επιδιόρθωση του DNA. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά τους, τα οποία δημοσιεύθηκαν στο Proceedings of the National Academy of Sciences, στα εκχυλίσματα που είχαν ληφθεί το πρωί η επιδιόρθωση ήταν 6-7 φορές ταχύτερη από ό,τι στα εκχυλίσματα που είχαν ληφθεί τη νύχτα. Επίσης, αναλύοντας τα επίπεδα των πρωτεϊνών που κάνουν την επιδιόρθωση, βρήκαν ότι τα επίπεδα της πρωτεΐνης XPA είναι πολύ υψηλότερα το πρωί από ό,τι τη νύχτα.
Για να βεβαιωθούν ως προς τα συμπεράσματά τους, πρόσθεσαν ποσότητες XPA στα εκχυλίσματα. Η προσθήκη XPA τη νύχτα αύξησε την ικανότητα για επιδιόρθωση του DNA, ενώ η προσθήκη το πρωί είχε ελάχιστη επίδραση στην ικανότητα των κυττάρων για επιδιόρθωση.
Ωστόσο, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η επίδραση της ώρας της ημέρας στην επιδιόρθωση του DNA μπορεί να διαφέρει στα φυσιολογικά και στα καρκινικά κύτταρα. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες τόσο με φυσιολογικά όσο και με καρκινικά κύτταρα ανθρώπου, προκειμένου να μπορέσουν να εκμεταλλευτούν τους κιρκαδικούς ρυθμούς για να σχεδιάσουν πιο αποτελεσματικές αντικαρκινικές θεραπείες.
Πηγή:
National Institutes of Health, USA
