Στο «μικροσκόπιο» του υπουργείου Υγείας μπαίνουν οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις εξαιτίας των ανθεκτικών μικροβίων που «κυκλοφορούν» στα νοσοκομεία της χώρας. Η Ελλάδα κατέχει την 1η θέση στην Ευρώπη σε ότι αφορά στο ποσοστό λοιμώξεων που εκδηλώνονται σε νοσηλευόμενους ασθενείς και την 2η στην κατανάλωση αντιβιοτικών (μετά την Ιταλία). Ενδεικτικό είναι ότι ένας στους δύο πολίτες από κάθε νοικοκυριό, χρησιμοποιεί αντιβιοτικά, ενώ στο 54,7% των ασθενών που νοσηλεύονται στα νοσοκομεία χορηγούνται αντιβιοτικά έναντι 37% στην Ευρώπη. Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου Πρόληψης Νοσημάτων, στην Ελλάδα το ποσοστό των νοσηλευομένων που προσβάλλονται από λοίμωξη ανέρχεται στο 9% έναντι 6% που είναι στην Ευρώπη. Τα συχνότερα αίτια νοσοκομειακών λοιμώξεων (ασινετομπάκτερ, κλεμπσιέλλα και ψευδομονάδες) σε ποσοστό άνω του 50% είναι ανθεκτικά στα δραστικότερα αντιβιοτικά. Από την καταγραφή που κάνει το ΚΕΕΛΠΝΟ έχει φανεί ότι την τελευταία τριετία στην Ελλάδα έχουν εκδηλωθεί στην Ελλάδα 11.500 λοιμώξεις σε νοσοκομεία από 9.500 ασθενείς.
Στο πλαίσιο αυτό, η υφυπουργός Υγείας κ. Ζ. Μακρή υπέγραψε απόφαση η οποία περιλαμβάνει μέτρα, όρους και διαδικασίες για την πρόληψη και τον έλεγχο των λοιμώξεων που συνδέονται με τη νοσηλεία των ασθενών στους Χώρους Παροχής Υγείας, και η οποία αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή άμεσα.
Η απόφαση -έχει ήδη αναρτηθεί στην Διαύγεια- εφαρμόζονται υποχρεωτικά από τους ακόλουθους φορείς: Νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας, Πανεπιστημιακά, Στρατιωτικά, Ν.Π.Ι.Δ., Κέντρα Υγείας, Ιδιωτικές Κλινικές, Μονάδες Χρόνιας Αιμοκάθαρσης εκτός Νοσοκομείων και Κλινικών.
Ειδικότερα, προβλέπεται ότι κάθε Μονάδα ή φορέας έχει την υποχρέωση να καταρτίζει και να εφαρμόζει «Εσωτερικό Κανονισμό Ελέγχου Πρόληψη και Ελέγχου Λοιμώξεων που συνδέονται με τη νοσηλεία των ασθενών στους Χώρους Παροχής Υγείας». Ο Κανονισμός, μεταξύ άλλων, θα περιλαμβάνει:
- Την Απόφαση συγκρότησης της Επιτροπής Νοσοκομειακών Λοιμώξεων (μόνο στα Νοσοκομεία και τις Ιδιωτικές Κλινικές) καθώς και κάθε άλλη απαιτούμενη για την εφαρμογή του Κανονισμού Απόφαση.
- Τη δήλωση, με έκδοση σχετικής Απόφασης της Διοίκησης, κάθε Μονάδας ή φορέα σχετικά με την πολιτική και στρατηγική που υιοθετεί για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής και την πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων.
- Την εκπόνηση σε ετήσια βάση σχεδίου δράσης για την υλοποίηση της εν λόγω στρατηγικής, όπου θα αναφέρονται οι στόχοι, οι δράσεις, οι αναγκαίοι πόροι, το χρονοδιάγραμμα, το εμπλεκόμενο ανθρώπινο προσωπικό, η τιμή στόχος για κάθε δείκτη ελέγχου λοιμώξεων που περιγράφεται στην παρούσα με σκοπό τη βελτίωση των τιμών των δεικτών. Το σχέδιο δράσης θα κοινοποιείται και θα αξιολογείται ετησίως στην αρμόδια Δ.Υ.ΠΕ..
- Τις διαδικασίες συστήματος παρακολούθησης της εφαρμογής του Κανονισμού, της συμμόρφωσης των εργαζομένων και των διαδικασιών λήψης αναγκαίων βελτιωτικών μέτρων. Η επιτήρηση της συμμόρφωσης των Επαγγελματιών Υγείας στα μέτρα πρόληψης και ελέγχου απεικονίζει άμεσα την εφαρμογή της πολιτικής του νοσοκομείου για τον περιορισμό των νοσοκομειακών λοιμώξεων.
- Την περιγραφή των αρμοδιοτήτων του προσωπικού της εκάστοτε Μονάδας που εμπλέκεται στην εφαρμογή του Κανονισμού.
- Τη γραπτή αποτύπωση των διαδικασιών διαχείρισης των ασθενών με λοιμώδη νοσήματα και κυρίως λοίμωξη – αποικισμό από ανθεκτικά παθογόνα σε όλα τα κλινικά τμήματα της Μονάδας, τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) αλλά και τα Ειδικά Τμήματα όπως Μονάδες Βραχείας Νοσηλείας, Μονάδες Τεχνητού Νεφρού κ.ά..
- Τη γραπτή αποτύπωση εσωτερικής λειτουργίας των κλινικών Τμημάτων και ιδιαίτερα εκείνων που νοσηλεύουν ειδικούς πληθυσμούς ασθενών (Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, Αιματολογικές, Ογκολογικές Κλινικές κ.ά.), όσον αφορά στην πρόληψη των λοιμώξεων με ειδική αναφορά στη συμμόρφωση του επισκεπτηρίου του Κοινού, των συμβούλων Ιατρών από άλλα κλινικά Τμήματα καθώς και των αποκλειστικών νοσηλευτριών/των. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην τήρηση των κανόνων υγιεινής από συνοδούς και επισκέπτες, του ωραρίου του επισκεπτηρίου και του αριθμού των επισκεπτών ανά ασθενή.
Επίσης προβλέπεται (άρθρο 5) η συνεχιζόμενη εκπαίδευση του προσωπικού για την πρόληψη και την αντιμικροβιακή θεραπεία των λοιμώξεων. Μάλιστα, οι νεοπροσληφθέντες θα εκπαιδεύονται πριν την ανάληψη των καθηκόντων τους.
Το άρθρο 6 προβλέπει τη σύσταση Επιτροπής Νοσοκομειακών Λοιμώξεων (ΕΝΛ), σε κάθε Νοσοκομείο η οποία αποτελείται από 14 μέλη, 3 από τα οποία αποτελούν και την Ομάδα Εργασίας και Επέμβασης της ΕΝΛ.
Στο άρθρο 11 ορίζονται Δείκτες Ελέγχου Λοιμώξεων για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας των Διοικήσεων των Μονάδων όσον αφορά στην αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής και τον περιορισμό των νοσοκομειακών λοιμώξεων καθώς και η αξιολόγηση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας. Πρόκειται για 5 δείκτες επιτήρησης Λοιμώξεων, Μικροβιακής Αντοχής, Κατανάλωσης Αντιβιοτικών στο νοσοκομειακό χώρο, συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας στην εφαρμογή των μέτρων ελέγχου για την διασπορά των νοσοκομειακών παθογόνων καθώς και Ποιοτικοί Δείκτες οργάνωσης και υποδομής που σχετίζονται με την πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων.
