Ο Ιγκνάτς Ζέμελβαϊς (1 Ιουλίου 1818 – 13 Αυγούστου 1865) ήταν Ούγγρος γιατρός και επιστήμονας, γνωστός ως πρωτοπόρος των αντισηπτικών διαδικασιών. Ο Σέμελβαϊς, που χαρακτηρίστηκε “σωτήρας των μητέρων”, ανακάλυψε ότι η συχνότητα εμφάνισης του επιλόχειου πυρετού θα μπορούσε να μειωθεί δραστικά με τη χρήση αντισηψίας χεριών στις μαιευτικές κλινικές. Ο επιλόχειος πυρετός ήταν κοινός στα νοσοκομεία στα μέσα του 19ου αιώνα και συχνά μοιραίος.
Ο Ζέμελβαϊς πρότεινε την πρακτική της πλύσης των χεριών με διαλύματα χλωριούχου ασβέστου το 1847 ενώ εργαζόταν στην Πρώτη Μαιευτική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου της Βιέννης, όπου οι ιατρικοί χώροι είχαν τριπλάσια θνησιμότητα από τους θαλάμους των μαιών. Δημοσίευσε ένα βιβλίο με τα ευρήματά του στην αιτιολογία, την έννοια και την προφύλαξη του επιλόχειου πυρετού.
Παρά τις διάφορες δημοσιεύσεις των αποτελεσμάτων του, που καταδείκνυαν πως το πλύσιμο των χεριών μειώνει τη θνησιμότητα σε κάτω του 1%, οι παρατηρήσεις του Ζέμελβαϊς έρχονταν σε αντίθεση με τις καθιερωμένες επιστημονικές και ιατρικές απόψεις της εποχής και οι ιδέες του απορρίφθηκαν από την ιατρική κοινότητα. Ο Ζέμελβαϊς δεν θα μπορούσε να προσφέρει καμία αποδεκτή επιστημονική εξήγηση για τα ευρήματά του και ορισμένοι γιατροί είχαν προσβληθεί από την πρόταση να πλύνουν τα χέρια τους και τον χλεύασαν για αυτό. Το 1865, ο ολοένα και πιο περιθωριοποιημένος Ζέμελβαϊς υποτίθεται ότι υπέφερε από μια νευρική κατάρρευση και εισήχθη σε άσυλο από συνάδελφό του.
Πέθανε μόλις 14 ημέρες αργότερα, στην ηλικία των 47 ετών, αφού ξυλοκοπήθηκε από τους φρουρούς, από μολυσμένη πληγή στο δεξί του χέρι που θα μπορούσε να είχε προκληθεί από τον ξυλοδαρμό. Η πρακτική του Ζέμελβαϊς κέρδισε ευρεία αποδοχή χρόνια μετά το θάνατό του, όταν ο Λουί Παστέρ επιβεβαίωσε τη θεωρία των μικροβίων και ο Τζόζεφ Λίστερ, ενεργώντας με βάση την έρευνα του Γάλλου μικροβιολόγου, εφάρμοσε μεθόδους υγιεινής με μεγάλη επιτυχία.
