Ηλιος και θάλασσα, οι μεγάλοι θεραπευτές της φύσης

Ο ήλιος και η θάλασσα είναι πλέον στο μυαλό όλων μας. Η εποχή μάς ωθεί προς τις παραλίες, για να χαρούμε την ξεκούραση και την ξεγνοιασιά. Ο ήλιος προσφέρει τις ακτίνες του, τη ζεστασιά, η θάλασσα το χάδι και τη δροσιά της. Ας τα απολαύσουμε γνωρίζοντας τι σημαίνει το ένα και τι το άλλο…

Καλοκαίρι πια και ο ήλιος και η θάλασσα έπιασαν δουλειά. Δέχονται τα κουρασμένα κορμιά μας για να τα ζεστάνουν, να τα δροσίσουν. Στην περίοδο των διακοπών μάς δίνεται μια μοναδική ευκαιρία για θεραπεία στα χέρια των μεγάλων θεραπευτών: του ήλιου και της θάλασσας.

Ο ΗΛΙΟΣ:

Οι ευεργετικές ιδιότητες της ηλιακής ακτινοβολίας είναι γνωστές από την αρχαιότητα -ο Ιπποκράτης τη χρησιμοποιούσε συστηματικά- μέχρι σήμερα που εφαρμόζεται με ειδικές συσκευές στα θεραπευτήρια.

Το φάσμα της ηλιακής ακτινοβολίας περιλαμβάνει κατά σειρά τα κάτωθι μέρη:

1. υπεριώδη ακτινοβολία, με μήκος από 1800 – 3800 Αο,
2. υπέρυθρη ακτινοβολία, με μήκος κύματος από 7.800 – 120.000 Αο, και
3. ορατές ακτίνες, με μήκος κύματος από 3.800 – 7.800 Αο.

Το Αο Angstrom είναι μονάδα μέτρησης του μήκους κύματος των ακτίνων και αντιστοιχεί στο ένα δισεκατομμυριοστό του χιλιοστού. Η υπεριώδης ακτινοβολία είναι μια ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που χωρίζεται σε 3 δέσμες: την UVA, την UVB και την UVC.

Ποια είναι τα αποτελέσματα και οι αλλαγές που παρουσιάζονται στα κύτταρα του σώματος λόγω της έκθεσής τους στην υπεριώδη ακτινοβολία;

• Εμφάνιση ερυθήματος (κοκκινίλας) του δέρματος που οφείλεται στη διαστολή των επιφανειακών αγγείων. Είναι το πρώτο στάδιο του εγκαύματος.
•  Εμφάνιση φακού επιδερμικού χρώματος («μαύρισμα») που οφείλεται σε αυξημένη παραγωγή μελανίνης. Η μελανίνη έχει την ιδιότητα να μειώνει τη διείσδυση των ακτίνων UV στους εν τω βάθει ιστούς και άρα δρα προστατευτικά.
• Επιδερμική υπερπλασία (πάχυνση) που εμφανίζεται στις επιφανειακές στιβάδες του δέρματος και συμβαίνει περίπου ύστερα από 72 ώρες. Αυτή μπορεί να διατηρηθεί για αρκετές εβδομάδες, εφόσον συνεχίζουμε να εκθέτουμε το δέρμα σε υπεριώδη ακτινοβολία.
• Σύνθεση της βιταμίνης D, η οποία παίζει πρωταρχικό ρόλο στο μεταβολισμό των οστών, ελέγχοντας την απορρόφηση του ασβεστίου.

Επίσης η υπεριώδης ακτινοβολία ενισχύει το αμυντικό σύστημα, έχει βακτηριοκτόνο δράση και γενικά μπορεί να βελτιώσει τον ύπνο και την όρεξη του ατόμου.

Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία αντενδείκνυται στις εξής περιπτώσεις:

• σε ανθρώπους με ευαίσθητο δέρμα,
• σε ασθενείς με καρκίνο του δέρματος,
• σε πνευμονική φυματίωση,
• σε ασθενείς με καρδιακά, νεφρικά ηπατικά προβλήματα,
• σε ασθενείς με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο,
• σε ασθενείς με πυρετό,
•  σε διαβητικούς ασθενείς,
• σε ασθενείς με υπερθυρρεοειδισμό και
• σε δέρματα με πολλούς σπίλους (ελιές).

Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία βοηθά στην επούλωση των ανοιχτών τραυμάτων, στην ακμή, στο έκζεμα, στις δερματικές δυσλειτουργίες, όπως η κνίδωση, και στην ψωριάση.

Η υπέρυθρη ακτινοβολία είναι κι αυτή ηλεκτρομαγνητικής μορφής και αποτελεί σχεδόν το 60% της ηλιακής ακτινοβολίας. Το βάθος διείσδυσής της στο δέρμα είναι μικρό, φτάνοντας μέχρι 1 χιλ. το μέγιστο και εξαρτάται:

• Από τη γωνία πρόσπτωσης της ακτινοβολίας. Οσο πιο πολύ αυτή η γωνία πλησιάζει προς τις 90Ο (μεσημέρι) τόσο μεγαλύτερη είναι και η απορρόφηση των ακτίνων από τους ιστούς.
•  Από την υφή του αντικειμένου. Οι φωτεινές και στιλπνές επιφάνειες παρουσιάζουν μικρό βαθμό απορρόφησης.
• Από την απόσταση του ανθρώπου από τον ήλιο. Οσο πιο μικρή είναι αυτή η απόσταση (καλοκαίρι) τόσο μεγαλώνει και το ποσό της απορροφούμενης ακτινοβολίας.

Τα φυσιολογικά αποτελέσματα που προκύπτουν από την έκθεση στην υπέρυθρη ακτινοβολία είναι:

• Εφίδρωση.
• Μυϊκή χαλάρωση.
• Επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού και της αναπνοής και πτώση της αρτηριακής πίεσης.
• Αύξηση του μεταβολικού ρυθμού του σώματος. Αυτή η αύξηση του μεταβολισμού μπορεί να βοηθήσει μεταξύ άλλων και στην επιτάχυνση της διαδικασίας επούλωσης των ιστών.
• Αγγειοδιαστολή και αύξηση της αιματικής ροής στους επιφανειακούς κυρίως ιστούς του σώματος.

Η έκθεση στην υπέρυθρη ακτινοβολία αντενδείκνυται στις περιπτώσεις όπου:

• Υπάρχουν οξείες τραυματικές ή φλεγμονώδεις καταστάσεις.
• Σε ανθρώπους με διαταραχές της αισθητικότητας ως προς το θερμό-ψυχρό.
• Σε ανθρώπους με κυκλοφορικές διαταραχές, π.χ. θρομβοφλεβίτιδα, αρτηριοσκλήρυνση κ.λπ.
• Σε πολύ μικρά παιδιά.

Σημεία προσοχής

Είναι γνωστό, δυστυχώς, πως λόγω της καταστροφής της ατμόσφαιρας η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του δέρματος. Ετσι ο ήλιος έχασε σημαντικό μέρος από τη θεραπευτική του δύναμη.

Εφαρμόζοντας τα παρακάτω μπορούμε να μετατρέψουμε τον απόλυτο κίνδυνο σε μια σχετικά καλή θεραπευτική πηγή:

•  Απόλυτα όχι στην έκθεση στον ήλιο μόνο με το μαγιό μας, τις μεσημεριανές ώρες 12-15 μ.μ.
• Απόλυτα όχι παραπάνω από διάρκεια 30 λεπτών έκθεση στον ήλιο τις υπόλοιπες ώρες.
• Απόλυτα όχι στην έκθεση των παιδιών με γυμνό κορμί στον ήλιο.
• Απόλυτα ναι στη χρήση αξιόπιστου αντηλιακού κατά τη διάρκεια της παραμονής μας σε υπαίθριο μέρος με ήλιο, ακόμα και στον ίσκιο.
• Απόλυτα ναι στη συχνή πόση νερού και χυμών.
• Απόλυτα ναι στη χρήση αντηλιακού κατά και μετά την κολύμβηση.
• Απόλυτα ναι στη χρήση γυαλιών ηλίου και μεγάλου καπέλου.
• Η μικρής διάρκειας, έως 30 λεπτά, έκθεση στον ήλιο είναι προτιμότερο να συνδυάζεται με ήπια άσκηση, όπως: περπάτημα, ρακέτες, βόλεϊ, κολύμβηση κ.τ.λ.
• Χρησιμοποιούμε ρούχα με ανοιχτό χρώμα και στιλπνή υφή, που παρουσιάζουν μικρό βαθμό απορρόφησης της ηλιακής ακτινοβολίας.
• Μετά τη μικρής διάρκειας έκθεσής μας, έως 30 λεπτά, στον ήλιο ενδείκνυται μια ήπια μάλαξη και διάταση των μυών.

Τέλος, υπάρχει κίνδυνος λιποθυμίας σε άτομα με υπόταση όταν εκτεθούν παρατεταμένα στον ήλιο και υπάρχει περίπτωση πονοκεφάλου, όταν ο καιρός είναι ζεστός και υγρός, ιδιαίτερα σε άτομα που δεν ιδρώνουν.

Η ΘΑΛΑΣΣΑ:

Η όμορφη σύζυγος του ήλιου, που παίρνει το χρώμα από τη λάμψη του, συμπληρώνει με τη δυναμική της παρουσία το θεραπευτικό ζευγάρι της φύσης.

Ποιοι λόγοι κάνουν τη θάλασσα μεγάλη θεραπεύτρια; Εκτός από το χρώμα της, το τραγούδι της, την αύρα της και τη διάχυτη αγκαλιά της που γιατρεύουν την ψυχή, ας σημειώσουμε και τα παρακάτω που θεραπεύουν το κορμί:

• Η πίεση στην επιφάνεια της θάλασσας είναι 1 ατμ. Ενα μέτρο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας η πίεση που δέχονται τα τοιχώματα του σώματός μας είναι 1,2 (1 ατμ. + 0,2 υδροστατική). Δύο μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας η πίεση είναι 1,4 (ατμ. + 0,4 υδροστατική). Αυτό σημαίνει πως το σώμα μας μέσα στο νερό δέχεται μια διαρκή πίεση με φορά από την περιφέρεια (κάτω άκρα) προς το κέντρο (κορμός), έτσι ώστε να ενισχύεται η κυκλοφορία του αίματος.
• Η άσκηση μέσα στο νερό, λόγω της άνωσης, δεν φορτίζει ευαίσθητες κατασκευές του σώματός μας, όπως η σπονδυλική στήλη και τα γόνατα.
• Η άσκηση μέσα στο νερό έχει υψηλό συντελεστή απόδοσης, που σημαίνει πως το έργο που παράγεται είναι περίπου ίσο με το έργο που καταναλώνεται. Για το λόγο αυτόν η άσκηση μέσα στο νερό βελτιώνει σημαντικά τη μυϊκή μας δύναμη όταν εφαρμόζεται συστηματικά.
• Η άσκηση μέσα στο νερό μπορεί να βελτιώσει το εύρος της τροχιάς δύσκαμπτων αρθρώσεων. Αυτό σε μεγάλο ποσοστό οφείλεται στη συνεχή βαλλιστική μικροκίνηση των αρθρώσεων μέσα στο νερό και στην ασφάλεια που νιώθουμε. Επίσης το θαλασσινό νερό, ιδιαίτερα στις ιαματικές πηγές, βοηθά με τη χημική του σύσταση στην ελάττωση του πόνου, στην απορρόφηση του οιδήματος και στην αποκατάσταση γενικώς μυοσκελετικών κυρίως προβλημάτων.
• Η άσκηση μέσα στο νερό συνδυάζεται άριστα με την αποκατάσταση τραυματισμών ή ορισμένων παθολογικών προβλημάτων. Η θεραπεία μέσα στο νερό μπορεί να εφαρμοσθεί από το αρχικό έως το τελικό στάδιο της αποκατάστασης, γιατί είναι πάντα ελεγχόμενη από τον ίδιο το θεραπευόμενο, ο οποίος φυσικά γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα τα όριά του.