H διαχείριση του ζαχάρου εντός φυσιολογικών ορίων απαιτεί μία συνεχή προσπάθεια από την πλευρά όσων έχουν διαβήτη, οι οποίοι εκτιμάται πως αγγίζουν τα 220 εκατομμύρια ανθρώπους στον πλανήτη. Στην αναζήτηση της ιδανικότερης θεραπείας και τρόπου επίτευξης ενός ισορροπημένου προτύπου ζωής, τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 καταφεύγουν συχνά σε φυσικές λύσεις. Πιο γνωστές από αυτές είναι ίσως το χρώμιο, ιχνοστοιχείο το οποίο συναντάμε στη διατροφή, αλλά και συστατικά όπως το πράσινο τσάι και το τζίντζερ.
Παρότι στην αρχή οι διαβητολογικές εταιρείες ανά τον κόσμο δεν παρότρυναν τους πάσχοντες να χρησιμοποιούν εναλλακτικές μορφές θεραπείας, πλέον στις μέρες μας όχι μόνο τις υποστηρίζουν, αλλά διεξάγουν και πολλές κλινικές μελέτες για να προσδιορίσουν τον τρόπο δράσης, τις πιθανές, παρενέργειες και τον τρόπο συγχορήγησής τους με τις συμβατικές θεραπείες. Στην ομάδα αυτή των φυσικών συστατικών που έχουν μπει στο μικροσκόπιο των ειδικών είναι και η κανέλα, φυτό γνωστό εδώ και αιώνες στην Κινεζική ιατρική για την ιδιότητά του να αντιμετωπίζει καταστάσεις όπως η δυσπεψία, οι πονοκέφαλοι, αλλά και κλασικά συμπτώματα του ζαχαρώδη διαβήτη όπως η πολυουρία και η πολυδιψία.
Τι λένε οι ειδικοί για την κανέλα;
Μία από τις πρώτες μελέτες, στην οποία στηρίχθηκαν και πολλά από τα συμπεράσματα που χρησιμοποιήθηκαν αργότερα υπέρ της κανέλας, δημοσιεύτηκε από την ομάδα του καθηγητή Khan η οποία παρατήρησε πως η κατανάλωση του συγκεκριμένου φυτού οδηγεί σε καλύτερο έλεγχο της γλυκόζης και των λιπιδίων στο αίμα. Έκτοτε αρκετές επιστημονικές έρευνες έχουν δει το φως της δημοσιότητας και όπως ήταν αναμενόμενο δεν ήταν όλα τα δεδομένα εξίσου θετικά. Σε μία πολύ πρόσφατη ανασκόπηση όμως, στην οποία συγκεντρώθηκαν τα αποτελέσματα από τις πιο αξιόπιστες μελέτες εξήχθησαν τα εξής συμπεράσματα για την κανέλα σε σχέση με τον διαβήτη τύπου 2:
- Είναι ικανή να οδηγήσει σε καλύτερο έλεγχο του ζαχάρου νηστείας (με άδειο στομάχι)
- Βοηθάει στον καλύτερο έλεγχο της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων.
- Δεν φαίνεται να επηρεάζει τα επίπεδα της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1C, ‘μέσος όρος’ γλυκόζης αίματος σε χρονικό διάστημα 3 μηνών).
Γιατί η κανέλα μπορεί να βοηθήσει;
Η κανέλα φαίνεται να μοιράζεται τους ίδιους μηχανισμούς δράσης με πολλά από τα φάρμακα που υπάρχουν σήμερα για τον ζαχαρώδη διαβήτη. Σημαντικότερος μηχανισμός είναι η μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, με αποτέλεσμα το ζάχαρο να μπορεί να τροφοδοτήσει τα κύτταρα του σώματος και να μην συσσωρεύεται στο αίμα. Άλλοι προτεινόμενοι τρόποι δράσης αφορούν την ενεργοποίηση διαφορετικών υποδοχέων στα κύτταρα (GLUT4, (PPAR)-γ and PPAR-α), με τρόπο τέτοιο που επιτυγχάνεται καλύτερος έλεγχος όχι μόνο του ζαχάρου αλλά και των λιπιδίων.
Ποιός και σε τι δοσολογία θα επωφεληθεί;
Φαίνεται πως τα άτομα τα οποία έχουν υψηλότερα επίπεδα ζαχάρου και χοληστερίνης στο αίμα θα ωφεληθούν περισσότερο από τη χρήση της κανέλας. Η ιδανική ημερήσια δόση δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί με ακρίβεια. Πιθανολογείται όμως πως η λήψη 500 μιλιγραμμαρίων εκχυλίσματος κανέλας σε ημερήσια βάση, ή 3 έως 6 γραμμαρίων σκόνης κανέλας (¾ ή 1 ½ κουταλάκι) είναι ευεργετικά. H ποικιλία cassia cinnamon είναι η πιο μελετημένη.
Υπάρχουν παρενέργειες από τη χρήση κανέλας;
Η χρήση της κανέλας θεωρείται κατά κανόνα ασφαλής, και μόνο εάν χρησιμοποιηθεί σε πολύ μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσει στοματικούς ή δερματικούς ερεθισμούς. Επίσης απαιτείται προσοχή εάν κανείς έχει στο ιστορικό του προβλήματα με το συκώτι του, ενώ αρκετοί άνθρωποι εμφανίζουν αλλεργία στην κανέλα.
Τελικά τι έχει σημασία να κρατήσετε στο μυαλό σας;
Η κανέλα αποτελεί έναν φυσικό τρόπο να ελέγξετε καλύτερα το ζάχαρό σας. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει την φαρμακευτική σας αγωγή, αλλά ούτε και την προσπάθειά σας για έναν υγιεινό τρόπο ζωής ο οποίος δίνει έμφαση στην ποιότητα και την ποσότητα των υδατανθράκων, αλλά και στη φυσική δραστηριότητα.
Πώς να βάλετε την κανέλα στην καθημερινή σας διατροφή;
- Δοκιμάστε να φτιάξετε ένα dip από άπαχο γιαούρτι στο οποίο θα βουτάτε κομμάτια από διάφορα φρούτα.
- Πασπαλίστε τα δημητριακά του πρωινού σας, και ιδιαιτέρως τη βρώμη.
- Ανακατέψτε την κανέλα με ταχίνι, και απλώστε ένα κουταλάκι σε μία φέτα ψωμί ολικής άλεσης.
- Δοκιμάστε την κανέλα σε γλυκές ζύμες με αλεύρι ολικής άλεσης. Θα δώσει επιπλέον γεύση στο γλύκισμα και έτσι δεν θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε μεγάλη ποσότητα ζάχαρης. Άρα το όφελος είναι διπλό.
- Προσθέστε λίγη κανέλα σε ένα ποτήρι ζεστό άπαχο γάλα, ή στον cappuccino σας.
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN
Διαιτολόγος, Διατροφολόγος
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
Πηγές:
1. Allen RW1, Schwartzman E, Baker WL, Coleman CI, Phung OJ. Cinnamon use in type 2 diabetes: an updated systematic review and meta-analysis. Ann Fam Med. 2013 Sep-Oct;11(5):452-9. doi: 10.1370/afm.1517.
2. Today’s Dietitian. By Sari Harrar Taking Diabetes Drugs With Nutritional Supplements. November 2011 Issue. Vol. 13 No. 11 P. 32
3. Khan A et al. Cinnamon improves glucose and lipids of people with type 2 diabetes. Diabetes Care. (2003).
4. Molly E. Howard, Nicole D. White. Potential Benefits of Cinnamon in Type 2 DiabetesAm J Lifestyle Med. 2013;7(1):23-26.
