Κάντε τον ήλιο φίλο σας!

26-12-2016

Ο ήλιος, είναι η κύρια πηγή υπεριώδους ακτινοβολίας (UV). Το φως του αποτελείται από 3 κατηγορίες βλαβερών ακτινών: i) την υπεριώδη ακτινοβολία Α (UVA), που κυμαίνεται από 320 έως 400 nm, ii) την υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB) μεταξύ 290-320 nm, και iii) την υπεριώδη ακτινοβολία C (UVC), η οποία απορροφάται από τη στιβάδα του όζοντος και δεν καταφέρνει να φτάσει στην επιφάνεια της γης (200-290 nm). Σε αντίθεση με τη UVC, οι UVA και UVB ακτινοβολίες, είναι αυτές που φτάνουν στην επιφάνεια της γης και προκαλούν ποικίλες βλάβες στο ανθρώπινο δέρμα.

Οι προειδοποιήσεις των επιστημόνων σχετικά με την επικινδυνότητα της έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι πολυάριθμες. Η λήψη ατομικών μέτρων ηλιοπροστασίας κρίνεται αναγκαία πριν, αλλά και κατά τη διάρκεια της έκθεσης του ατόμου στον ήλιο. Τα αντηλιακά προϊόντα περιέχουν παράγοντες που προστατεύουν το δέρμα από τις βλάβες της υπεριώδους ακτινοβολίας και παρέχουν προστασία από τα ηλιακά εγκαύματα, την εμφάνιση ρυτίδων και μελαγχρωστικών αλλαγών. Aν ανατρέξουμε σε προηγούμενες δεκαετίες, θα παρατηρήσουμε ότι, τα αντηλιακά σκευάσματα δεν συνοδεύονταν από οδηγίες χρήσης και κατευθυντήριες οδούς, ως προς την ποσότητα του προϊόντος που έπρεπε να εφαρμόζεται στο δέρμα. Στη σύγχρονη εποχή, είναι φιλικά προς τον χρήστη και περιλαμβάνουν ευκατανόητες οδηγίες για την ορθή και αποτελεσματική τους χρήση.

Μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται στη συχνή ανανέωση και στην ικανοποιητική ποσότητα αντηλιακού στο δέρμα. Αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι η ποσότητα του δείκτη αντηλιακής προστασίας (SPF= Sun Protection Factor) που εφαρμόζεται από τον κάθε χρήστη, είναι συνήθως μικρότερη από την προαπαιτούμενη. Η συνιστώμενη δόση επάλειψης με αντηλιακό που προτείνεται, ανέρχεται στα 2mg/cm2 δέρματος.

Η δοσολογία αυτή, αντιστοιχεί περίπου σε 30-40 γραμμάρια προϊόντος, δηλαδή μία γεμάτη παλάμη, ικανά να καλύψουν και να προστατεύσουν επαρκώς όλο το σώμα. Ωστόσο, πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν τη μή τήρηση αυτής της οδηγίας από το σύνολο των ατόμων που εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία. Μικρότερη ποσότητα προϊόντος, αντιστοιχεί σε μικρότερη προστασία. Ο ερευνητής Wolf και οι συνεργάτες του (2003), αναφέρουν ότι στην πραγματικότητα, λιγότερο από το 50% του δείκτη SPF που αναγράφεται στις ετικέτες των αντηλιακών σκευασμάτων, απλώνεται στο δέρμα του καταναλωτή. Στην πραγματικότητα, αυτό σημαίνει ότι ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας SPF 30, θα δώσει την προστασία ενός αντηλιακού SPF 15. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η αξία του SPF δείκτη που αναγράφεται στην ετικέτα, μειώνεται από περιβαλλοντικούς παράγοντες που δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τις εργαστηριακές μετρήσεις των δεικτών προστασίας των αντηλιακών. Οι παράγοντες αυτοί είναι, α) η εφίδρωση, β) το τρίψιμο, γ) η διάρκεια διαβροχής και δ) η αλλοίωση των φίλτρων του αντηλιακού από την UV ακτινοβολία. Ως εκ τούτου, προτείνεται η επιλογή αντηλιακών με υψηλό δείκτη προστασίας, SPF 50, που να παρέχουν προστασία από τις ακτίνες UVA και UVB.

Κρίνεται σημαντικό, η εφαρμογή του να γίνεται τουλάχιστον μισή ώρα πριν την έκθεση στον ήλιο, σε όλα τα μέρη του σώματος και να επαναλαμβάνεται μετά από αθλοπαιδιές στην αμμουδιά, λόγω αλλοίωσης των αντηλιακών φίλτρων προστασίας από τον ιδρώτα. Συστήνεται συχνή ανανέωση του αντηλιακού, τουλάχιστον κάθε 2 ώρες. Επιπρόσθετα, απαραίτητη κρίνεται η ανανέωσή του αμέσως μετά από κολύμβηση στη θάλασσα ή στην πισίνα, ακόμα κ αν υποστηρίζεται η «αδιάβροχη» (water resistant) δράση του προϊόντος.

Πέρα από την ορθή και συστηματική χρήση των αντηλιακών προϊόντων, η αντηλιακή προστασία πρέπει να περιλαμβάνει, χρήση καπέλου, γυαλιών ηλίου και κατάλληλης ενδυμασίας, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην αποφυγή έκθεσης στον ήλιο μεταξύ 10 π.μ.-4 μ.μ. .

Στη συνέχεια, ακολουθεί μία απεικόνιση της επίδρασης της UV ακτινοβολίας στο ανθρώπινο δέρμα. Στην πρώτη περίπτωση (Εικόνα 1), το δέρμα προστατεύεται από τη UV ακτινοβολία, με την ύπαρξη αντηλιακού προϊόντος. Οι υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου, προσπίπτουν στην επιφάνεια του δέρματος, αλλά αντανακλώνται από τα αντηλιακά φίλτρα. Στη δεύτερη περίπτωση (Εικόνα 2), το εκτεθειμένο στον ήλιο δέρμα (χωρίς αντηλιακό), απορροφά όλη την ένταση της υπεριώδους ακτινοβολίας, μένοντας στην πραγματικότητα απροστάτευτο.

Κλείνοντας τη σύντομη αυτή αναφορά, τονίζεται η αναγκαιότητα λήψης μέτρων αντηλιακής προστασίας από άτομα κάθε ηλικίας, ενήλικες και παιδιά. Θα πρέπει να υπάρχει πάντα κατά νου ότι, ο ήλιος μπορεί να είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος, αλλά με κατάχρηση και μη ορθή λήψη ηλιοπροστατευτικών μέτρων, μπορεί να γίνει ο χειρότερος εχθρός.

 

Γράφει η Γεσθημανή Βαφειάδου, Αισθητικός – Κοσμητολόγος, M.Sc