Το ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελεί σήμερα το επικρατέστερο καπνικό προϊόν στους μαθητές της Α’ Λυκείου, με τη χρήση του να έχει αυξηθεί την τελευταία 8ετία, ιδιαίτερα στα κορίτσια. Το 41,5% των 15χρονων και 16χρονων μαθητών, έχουν καπνίσει έστω και μία φορά ηλεκτρονικό ή/και παραδοσιακό τσιγάρο. Σχεδόν οι δύο στους 5 (38,6%) έχουν καπνίσει ηλεκτρονικό τσιγάρο, ενώ τουλάχιστον ένας στους 4 έχει καπνίσει παραδοσιακό (28,2%) και ναργιλέ (26,8%). Περίπου ένας στους 9 έχει καπνίσει 3+ φορές ηλεκτρονικό (10,8%) και παραδοσιακό (11,7%) τσιγάρο πολύ πρόσφατα (στις 30 τελ. ημέρες). Μάλιστα, συγκριτικά με το Ν. Αττικής, το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι περισσότερο διαδεδομένο στο Ν. Θεσσαλονίκης και σε (όλες μαζί) τις Λοιπές περιοχές.
Τα παραπάνω ευρήματα αφορούν στη «Πανελλήνια έρευνα του ΕΠΙΨΥ για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των έφηβωνμαθητών» (Έρευνα HBSC/WHO) για 15 δείκτες σχετικούς με το κάπνισμα στους μαθητές της Α’ Λυκείου (15/16 ετών) στην Ελλάδα. Τα στοιχεία αφορούν την πιο πρόσφατη έρευνα (2022) και -όπου είναι διαθέσιμα- διαχρονικά, για την 24ετία 1998-2022. Πιο αναλυτικά:
Κάπνισμα ηλεκτρονικού ή παραδοσιακού τσιγάρου
Περισσότεροι από δύο στους 5 μαθητές της Α’ Λυκείου (41,5%) στην Ελλάδα έχουν καπνίσει έστω και μία φορά ηλεκτρονικό ή/και παραδοσιακό τσιγάρο. Σχεδόν δύο στους 5 μαθητές της Α’ Λυκείου (38,6%) έχουν καπνίσει έστω και μία φορά ηλεκτρονικό τσιγάρο · ένας στους 4 (25,1%) έχει επαναλάβει τη χρήση 3+ φορές. Ένας στους 5 (20,0%) έχει καπνίσει ηλεκτρονικό τσιγάρο πολύ πρόσφατα (μέσα στις 30 τελευταίες ημέρες) · κατά την ίδια περίοδο, ένας στους 9 (10,8%) το έχει επαναλάβει 3+ φορές. Τα 2/3 των μαθητών της Α’ Λυκείου που ανέφεραν κάπνισμα ηλεκτρονικού τσιγάρου έχουν καπνίσει και παραδοσιακό τσιγάρο.
Τουλάχιστον ένας στους 4 μαθητές της Α’ Λυκείου (28,2%) έχει καπνίσει έστω και μία φορά παραδοσιακό τσιγάρο · σχεδόν ένας στους 5 (18,6%) έχει καπνίσει 3+ φορές. Ένας στους 6 (16,6%) έχει καπνίσει παραδοσιακό τσιγάρο πολύ πρόσφατα (μέσα στις 30 τελευταίες ημέρες) · ένας στους 8 (11,7%) έχει -την ίδια περίοδο- καπνίσει τσιγάρο 3+ φορές. Ένας στους 9 (11,1%) καπνίζει τσιγάρο σε εβδομαδιαία βάση, ενώ ένας στους 12 (7,8%) καπνίζει καθημερινά. Τα 9/10 των μαθητών της Α’ Λυκείου που ανέφεραν κάπνισμα παραδοσιακού τσιγάρου ανέφεραν επίσης χρήση ηλεκτρονικού.
Τουλάχιστον ένας στους 4 μαθητές της Α’ Λυκείου (26,8%) έχει καπνίσει έστω και μία φορά ναργιλέ · ένας στους 7 (14,6%) έχει επαναλάβει τη χρήση του 3+ φορές. Ένας στους 10 (10,4%) έχει καπνίσει ναργιλέ πολύ πρόσφατα (μέσα στις 30 τελευταίες ημέρες) · ένας στους 17 (4,5%) έχει – την ίδια περίοδο- επαναλάβει τη χρήση ναργιλέ 3+ φορές.
Στους 13 από τους 15 δείκτες, ο επιπολασμός του καπνίσματος τείνει να είναι υψηλότερος στο Ν. Θεσσαλονίκης, συγκριτικά με το Ν. Αττικής (13 δείκτες) ή τις Λοιπές περιοχές (8 δείκτες). Το κάπνισμα ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι επίσης σημαντικά υψηλότερο στις Λοιπές περιοχές, συγκριτικά με το Ν. Αττικής.
Οι μαθητές της Α’ Λυκείου ρωτήθηκαν αν –έστω και σπάνια-, έστω κι ένας/μία από τους γονείς τους καπνίζει (συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρονικού ή θερμαινόμενου τσιγάρου). «Έστω κι ένας/μια γονιός που καπνίζει» αναφέρθηκε από σχεδόν δύο στους 3 (62,1%) 15/16χρονους, σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό οικογενειών χαμηλότερου αναλογικά οικονομικά επιπέδου (70,2%), συγκριτικά με με οικογένειες μέσου (60,4%) ή υψηλότερου (56,2%) οικονομικού επιπέδου. Στους 13 από τους 15 δείκτες που εξετάζονται εδώ, ο επιπολασμός του καπνίσματος ήταν σημαντικά υψηλότερος στους εφήβους των οποίων έστω κι ένας/μια γονιός κάπνιζε (έστω και σπάνια).
