Αν και ο καρκίνος όρχεως θεωρείται σπάνιος με συχνότητα εμφάνισης < από 1% όλων των όγκων στον άνδρα, αποτελεί την συχνότερη κακοήθεια (καρκίνος – δολοφόνος) σε νέους άνδρες μεταξύ 20-34 ετών. Στις ΗΠΑ εμφανίζονται 7500 νέες περιπτώσεις καρκίνου των όρχεων με περίπου 350 θανάτους ετησίως & τα τελευταία 25 χρόνια έχει διπλασιαστεί.
Ο καρκίνος όρχεως προσβάλλει συχνότερα λευκούς άνδρες έναντι των μαύρων ή των Ασιατών.
Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο των όρχεων
Πλειοψηφικά ο καρκίνος όρχεως αυτο-ανακαλύπτεται από τον ασθενή σαν ήπια επώδυνη ή ενοχλητική (ανυπόφορη) μάζα στον όρχι. Σε ποσοστό 1-3% ο καρκίνος στους όρχεις είναι αμφοτερόπλευρος.
Παράγοντες επικινδυνότητας για τον καρκίνο όρχεως αποτελούν η κρυψορχία και το σύνδρομο Klinefelter. Σε ιστορικό κρυψορχίας ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου στους όρχεις είναι 10-40 φορές μεγαλύτερος (1 προς 20 εάν ο όρχις παραμένει στη κοιλιακή χώρα και 1 προς 80 εάν αυτός παραμένει στο βουβωνικό κανάλι). Ο κίνδυνος εμφάνισης του καρκίνου όρχεως παραμένει υψηλός ακόμα και μετά την χειρουργική διόρθωση (αποκατάσταση) της κρυψορχίας και στον ίδιο βαθμό για αμφότερους τους όρχεις και όχι μόνο για τον έκτοπο (κρυμμένο).
Ιστολογική ταξινόμηση κακοηθών όγκων γεννητικών κυττάρων (καρκίνου όρχεως)
Α. Ενδοσωληναριακή νεοπλασία γεννητικών κυττάρων, αταξινόμητη.
Β. Κακοήθεις αμιγείς όγκοι γεννητικών κυττάρων (προελεύσεως ενός μόνο κυτταρικού τύπου)
- Σεμίνωμα
- Εμβρυϊκό καρκίνωμα
- Τεράτωμα
- Χοριοκαρκίνωμα
- Ογκος λεκιθοφόρων κρόκου αυγού (Yolk sac tumor)
Γ. Κακοήθεις μικτοί όγκοι γεννητ. κυττάρων (εμφανίζουν > των 2 ιστολογικών τύπων).
- Εμβρυϊκό καρκίνωμα + τεράτωμα με ή χωρίς σεμίνωμα.
- Εμβρυϊκό καρκίνωμα + yolk sak tumor με ή χωρίς σεμίνωμα
- Εμβρυϊκό καρκίνωμα + σεμίνωμα
- Yolk sac tumor + τεράτωμα με ή χωρίς σεμίνωμα
- Χοριοκαρκίνωμα + κάθε άλλος τύπος (στοιχείο)
Δ. Πολυεμβρύωμα
Το 40% σχεδόν των κακοηθών όγκων όρχεως είναι σεμινώματα και επίσης 40% αυτών είναι μικτού τύπου καρκίνοι.
Η ιστολογική ταυτοποίηση του τύπου καρκίνου όρχεως είναι σπουδαίος προγνωστικός παράγοντας καθορίζοντας τον κίνδυνο μεταστάσεων και την χημειοθεραπευτική ανταπόκριση.
Η διάγνωση του καρκίνου όρχεως
Διαγνωστικά ο ασθενής με ογκίδιο στον όρχι υποβάλλεται σε αμφοτερόπλευρο υπερηχογράφημα όρχεων και επί καλοήθους όζου απλά παρακολουθείται, ενώ επί ύποπτης μάζας υποβάλλεται σε εξετάσεις: καθιερωμένων καρκινικών δεικτών LDH, b-HCG, AFP. Επίσης χρησιμοποιούνται με διαφορετική ειδικότητα και ευαισθησία στους διάφορους ιστολογικούς τύπους οι παρακάτω δείκτες: CEA, γ-GT, PLAT, SSP1, τεστοστερόνη, ειδική β1-γλυκοπρωτεϊνη της κύησης, πλακουντιακή ALP και άλλοι.
Αιτιοπαθογενετικώς ενοχοποιούνται διαταραχές ογκογονίδιων και αυξητικών παραγόντων: c-kit, hst-1, c-myc, κυκλίνης & PTHLH.
Η θεραπεία του καρκίνου όρχεως
Σε πρώιμο στάδιο είναι σχεδόν πάντα ιάσιμος δια της ριζικής ορχεκτομής και ακτινοθεραπείας. Η μονόπλευρη ορχεκτομή δεν επιφέρει απώλεια σεξουαλικής ικανότητος εκτός και αν ο χειρούργος, στην προσπάθεια να εξαιρέσει ενδοκοιλιακούς λεμφαδένες προκαλέσει βλάβη στην νεύρωση της εκσπερμάτισης.
Άλλες εναλλακτικές θεραπείες είναι η ακτινοθεραπεία (ικανή θεραπεία για το σεμίνωμα, συρρικνώνοντας την καρκινική μάζα και αποδίδοντας της διαστάσεις χειρουργήσιμες).
Χημειοθεραπεία: τα αντικαρκινικά φάρμακα εμφυτεύονται στο σώμα, σε μη χειρουργήσιμες περιπτώσεις ή επί απομακρυσμένων μεταστάσεων. Υπενθυμίζεται ότι αυτή βλάπτει την λειτουργία των όρχεων επιφέροντας στειρότητα. Γιαυτό για να υπάρχουν ελπίδες δημιουργίας μελλοντικών απογόνων, αποθηκεύεται σπέρμα πριν την χορήγησή της. Σε προχωρημένο στάδιο η θεραπεία απαιτεί συνδυασμό χειρουργικής, ακτινοθεραπείας ή/και χημειοθεραπείας.
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ: Ευκταίο είναι, μετά την κατάλληλα θεραπεία (-ες) να υποστρέψει ο καρκίνος και αυτός να μην επανεμφανιστεί. Ατυχώς όμως, όπως με κάθε καρκίνο, έτσι και με αυτόν του όρχεως σε ποσοστό 10% μπορεί να επανεμφανισθεί στα πρώτα δύο χρόνια. Επειδή ακριβώς έχει υψηλό ποσοστό επιβίωσης, είναι επιβεβλημένη η μετεγχειρητική παρακολούθηση διαμέσου αιματολογικών εξετάσεων, αξονικής τομογραφίας για έγκαιρη διάγνωσή επί επανεμφανίσεως του. Επίσης άνδρες που έχασαν τον όρχι τους, δεν συμβιβάζονται σωματικά και βοηθούνται με την τοποθέτηση τεχνικού όρχεως στο άδειο όσχεον για αισθητικούς-ψυχολογικούς λόγους.
ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΙ ΟΡΧΕΙΣ (Undescended testicles): οι όρχεις αναπτύσσονται στην κοιλιακή χώρα στο αρσενικό έμβρυο και πριν τον τοκετό κατέρχονται στο όσχεο. Όμως σε κάποια αγόρια με πρόωρο τοκετό, ένας ή αμφότεροι όρχεις δεν κατέρχονται και παραμένουν ενδοκοιλιακά. Γιατί συμβαίνει αυτό;. κάποιες φορές είναι ανεξήγητο, αν και υπάρχουν πολλές επεξηγηματικές θεωρίες, όπως:
- η μητέρα δεν παράγει κάποιες ορμόνες που ωριμάζουν τους όρχεις ώστε να κατέλθουν.
- Δυσλειτουργία των όρχεων στην ορμονική ανταπόκριση.
- Η ύπαρξη βασικής απόφραξης (blockage).
- Εξωγενής ορμονική λήψη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης που προκάλεσε διαταραχή της ισορροπίας.
ΓΚΙΚΑΣ Ι. ΧΡΗΣΤΟΣ
Παθολογοανατόμος – Κυτταρολόγος
E-mail:[email protected]
Κορίνθου 270 ΠΑΤΡΑ
Τηλ. 2610-224895 κιν.6976250550
