Καθόλου ενθαρρυντικές δεν είναι οι προβλέψεις για τα ασφαλιστικά ταμεία σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν οι εργαζόμενοι της Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Ασφαλιστικά Ταμεία στο 29ο Συνέδριο τους. Το τρίπτυχο της οικονομικής ύφεσης, της ανεργίας και της αδήλωτης εργασίας βάζει τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων στο κρεβάτι του «Προκρούστη» με τα έσοδα να έχουν συρρικνωθεί ήδη κατά 696 εκατ. ευρώ το πρώτο δίμηνο του 2013 και το μέλλον της κοινωνικής ασφάλισης να φαντάζει σαν παρτίδα σε ρώσικη ρουλέτα.
Ήδη τα στοιχεία που έρχονται στο φως της δημοσιότητας «δείχνουν» ότι τα ασφαλιστικά ταμεία βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας με αναμενόμενη υστέρηση εσόδων 2,5 δισ. ευρώ και το έλλειμμα για τον ΕΟΠΥΥ να αναμένεται να κλείσει στο τέλος του έτους σε 1,5 δισ. Ευρώ.
Ποια είναι όμως η κατάσταση σε κάθε ταμείο
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, στο ΙΚΑ στον άλλοτε πυλώνα της κοινωνικής ασφάλισης της χώρας η κατάσταση είναι δραματική. Ο Οργανισμός κάθε μήνα κάνει έναν αγώνα δρόμου να εξασφαλίσει τις συντάξεις . Το πρώτο 2μηνο του έτους υπήρξε υστέρηση εσόδων κατά 14% σε σχέση με το 2012 και ενώ η εκτίμηση του προϋπολογισμού ήταν της τάξης του 7%. Οι απώλειες του Ιδρύματος από την ανασφάλιστη εργασία αγγίζουν το 36% με τις απώλειες για το σύστημα να ξεπερνούν τα 6,5 δις. Με τις μειώσεις μισθών και θέσεων εργασίας το ΙΚΑ έχει απώλειες άλλα 1,5 δις το 2013 (ποσοστιαία, κάθε μονάδα ανεργίας προκαλεί απώλεια εσόδων 250 εκατ ). Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από ενεργές επιχειρήσεις ανέρχονται σε 8 δις και από ανενεργές επιχειρήσεις στα 4,5 δις. Το ΙΚΑ για τις συντάξεις κάθε μήνα χρειάζεται περί τα 800 εκατ. με τον αριθμό των συνταξιούχων να αυξάνεται συνεχώς. Κάθε χρόνο υποβάλλονται περίπου 145.000 αιτήσεις για συνταξιοδότηση.
Στον ΟΑΕΕ σε σύνολο 774.000 ασφαλισμένων το 2012 οι 380.000 ενεργοί ασφαλισμένοι δεν πληρώνουν εισφορές με οφειλές κοντά στα 5,9 δις από 3 δις το 2011. Από τις επιχειρήσεις που διέκοψαν τις εργασίες τους 196.000 ασφαλισμένοι διέκοψαν την ασφάλισή τους στο Ταμείο αφήνοντας οφειλές 1,5 δις. Να σημειώσουμε ότι τον τελευταίο χρόνο διέκοψαν τις εργασίες τους περίπου 35.000 στο Ταμείο. Ένας στους δύο ελεύθερους επαγγελματίες δεν καταβάλει τις εισφορές του στον ΟΑΕΕ με αποτέλεσμα οι απλήρωτες εισφορές στο Ταμείο να φτάνουν στα 7,4 δις από 3,5 δις που ήταν το 2009. Στον ΟΑΕΕ το έλλειμμα αναμένεται να φτάσει τα 830 εκατ € με δεδομένη τη μείωση των εσόδων από τις εισφορές που έχει υπερβεί το 30%.
Στον ΟΓΑ οι συνολικές οφειλές ήταν 729.242.244 € μέχρι 31/12/2012 και οι καθυστερούμενες εισφορές του 2012 ανέρχονται σε 508.572.519 €.
Στα επικουρικά ταμεία-ΕΤΕΑ το έλλειμμα αγγίζει τα 163 εκατομμύρια
Στον ΕΟΠΥΥ κάθε μήνα πρέπει να αποδίδονται 1,4 δις από τα ταμεία (ΙΚΑ-ΟΑΕΕ-ΟΓΑ-ΟΠΑΔ-ΤΥΔΚΥ)τα οποία όμως δεν εισπράττονται για να αποδοθούν ενώ υπάρχει συσσωρευμένο έλλειμμα 4 δις ευρώ. Κατά συνέπεια ο ΕΟΠΥΥ κινδυνεύει τους επόμενους μήνες να βρεθεί σε καθολική αδυναμία αποπληρωμής των άμεσων υποχρεώσεών του, αν δεν πάρει έκτακτη επιχορήγηση.
Δυστυχώς την τραγική οικονομική κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων από την συνεχιζόμενη μείωση των εισροών από εισφορές εξαιτίας της υψηλής ανεργίας , της μείωσης μισθών των ελαστικών σχέσεων εργασίας και της υψηλής εισφοροδιαφυγής, καθώς και της αύξησης των εκροών από την αύξηση των συνταξιοδοτήσεων, ήρθε να επιδεινώσει το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων, η βύθιση του χρηματιστηρίου και η απαξίωση της ακίνητης περιουσίας των Ταμείων.
Επιπλέον η κατάσταση επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο λόγω της έλλειψης προσωπικού. Συγκεκριμένα τα οργανικά κενά είναι πάνω από 40% και ότι λειτουργεί σήμερα, λειτουργεί μόνο βάση του φιλότιμου των εργαζομένων ενώ η έλλειψη προσωπικού, οργάνωσης και μηχανογράφησης έχει σαν αποτέλεσμα να παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις στην απονομή παροχών.
Κλείνοντας η Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Ασφαλιστικά Ταμεία επισημαίνει ότι αναμφισβήτητα διανύουμε την πιο κρίσιμη περίοδο εδώ και 70 χρόνια που λειτουργεί το ασφαλιστικό σύστημα και προτείνει να υπάρξει άμεσα ένας συνολικός σχεδιασμός και αναδιοργάνωση των υπηρεσιών των Ταμείων, να υπάρξει οργανωμένη παρέμβαση με ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, να γίνει ορθολογική αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των Ταμείων, να αποκατασταθούν οι απώλειες των Ταμείων από το κούρεμα (PSI) και τέλος να εφαρμοστούν πολιτικές ενίσχυσης και στήριξης της εργασίας.
Χρυσάνθη Τασσοπούλου
