Η κυτταρίτιδα είναι ένα φαινόμενο το οποίο απασχολεί το 85% των γυναικών, και αφορά όχι μόνο τις γυναίκες με περισσότερα κιλά, αλλά και εκείνες οι οποίες διαθέτουν φυσιολογικό βάρος για το ύψος τους. Υπολογίζεται πως μόλις το 10-20% των γυναικών δεν θα εμφανίσουν κυτταρίτιδα ποτέ στη ζωή τους. Η κυτταρίτιδα εμφανίζεται κυρίως στην περιοχή της λεκάνης, των γλουτών, των μηρών και της κοιλιάς, γεγονός που την διαφοροποιεί από την παχυσαρκία η οποία μπορεί να γίνει εμφανής σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Επιπλέον η παχυσαρκία είναι αναγνωρισμένη σαν μία παθολογική κατάσταση η οποία συνδέεται με χρόνια νοσήματα όπως αυτά της καρδιάς, ενώ η κυτταρίτιδα φαίνεται να είναι απλά ένα αισθητικό μειονέκτημα το οποίο δεν συνδέεται με θνησιμότητα.
Η κυτταρίτιδα είναι μία κατάσταση η οποία πολύ λίγο έχει μελετηθεί από τους επιστήμονες. Τα πιθανά αίτια αυτής φαίνεται να σχετίζονται με: γενετικούς παράγοντες, το φύλο (στην κλασσική της μορφή εμφανίζεται αποκλειστικά στις γυναίκες), την εθνικότητα (αφορά κυρίως την Καυκάσια φυλή), τις συνήθειες διατροφής και άσκησης.
Φανταστείτε το δέρμα μας σαν ένα πλέγμα το οποίο συγκρατεί στο εσωτερικό του σώματός μας το λίπος. Όταν τα κύτταρα του λίπους αυξηθούν κατά πολύ σε μέγεθος και αριθμό πιέζουν το δέρμα μας και αναγκάζουν το προστατευτικό αυτό πλέγμα να σπάσει. Σαν αποτέλεσμα τα λιποκύτταρα ξεφεύγουν προς την επιφάνεια δημιουργώντας την κυτταρίτιδα. Μόλις εμφανιστεί η όψη του φλοιού πορτοκαλιού ένα σύνολο άλλων δομικών, βιοχημικών και μεταβολικών αλλαγών λαμβάνουν χώρα στην περιοχή, μεταξύ των οποίων και συσσώρευση αίματος και λέμφου, η οποία προκαλεί περαιτέρω πρήξιμο.
‘Όπως έχει ήδη αναφερθεί οι αιτίες και ο μηχανισμός ανάπτυξης της κυτταρίτιδας στο σώμα μας δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητά. Για το λόγο αυτό θα λέγαμε πως και η αντιμετώπιση αυτής με οποιοδήποτε τρόπο (κρέμες, εξωτερικές θεραπείες με ραδιοκύματα, υπέρηχοι, λέιζερ, επεμβάσεις λιποαναρρόφησης κ.α.) βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο και η αποτελεσματικότητα όλων των μεθόδων δεν είναι πλήρως αποδεδειγμένη. Αντίστοιχα θα λέγαμε πως και οι δίαιτες με στόχο την εξαφάνιση της κυτταρίτιδας κατά μαγικό τρόπο δεν είναι ικανές να κάνουν αυτό που υπόσχονται και θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα σκεπτικοί πριν τις ακολουθήσουμε. Υπάρχουν όμως διατροφικά μυστικά τα οποία βοηθούν την καταπολέμηση της κυτταρίτιδας; Η αλήθεια είναι πως ακολουθώντας ορισμένες βασικές διατροφικές αρχές μπορούμε να προλάβουμε την εμφάνιση της όψης του τυριού cottage cheese στο δέρμα μας, ή μπορούμε να αποφύγουμε την επιδείνωση της κατάστασης.
Η απώλεια βάρους, συνιστάται σε όλα τα άτομα τα οποία διαθέτουν επιπλέον κιλά σε βαθμό τέτοιο που να επηρεάζεται η υγεία και η ποιότητα ζωής τους. Τα υπέρβαρα ή παχύσαρκα αυτά άτομα είναι και εκείνα τα οποία θα δουν μεγαλύτερο αποτέλεσμα στην όψη του φλοιού πορτοκαλιού με την απώλεια βάρους. Με άλλα λόγια μία κοπέλα με φυσιολογικό για το ύψος της βάρος, εάν χάσει 1 με 2 κιλά δεν θα καταφέρει να μειώσει την κυτταρίτιδα. Είναι σημαντικό να τονίσουμε τη σημασία της λήψης επαρκούς ποσότητας πρωτεΐνης σε δίαιτες με λίγες θερμίδες. Λαμβάνοντας αρκετή ποσότητα πρωτεΐνης αποφεύγεται η «χαλάρωση» του δέρματος η οποία μπορεί ακόμα και να επιδεινώσει την κυτταρίτιδα καθώς χάνουμε κιλά.
Η αποφυγή κατανάλωσης επιπλέον θερμίδων είναι εξέχουσας σημασίας, καθώς ο οργανισμός μας τείνει να αποθηκεύει την επιπλέον ενέργεια υπό μορφή λίπους. Ακόμη, όταν χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε το λίπος του σώματος μας για ενέργεια ο οργανισμός μας είναι ρυθμισμένος να ανατρέξει στα λιποκύτταρα που είναι αποθηκευμένα στην κοιλιακή χώρα για να καλύψει τις επιπλέον ανάγκες του. Με απλά λόγια το λίπος που αποθηκεύεται σε περιοχές γύρω από την λεκάνη είναι πιο δυσκίνητο.
Η αυξημένη κατανάλωση αλατιού μπορεί να «εγκλωβίσει» περισσότερα σωματικά υγρά στις περιοχές με κυτταρίτιδα, εντείνοντας θα λέγαμε το φαινόμενο. Πέραν του μαγειρικού αλατιού το οποίο προσθέτει ο καθένας στο φαγητό του, πολλά τρόφιμα είναι «κρυφές» πηγές αλατιού. Τέτοιες τροφές είναι το ψωμί, οι ζύμες, τα τυριά , το έτοιμο φαγητό όπως η πίτσα και σνακς όπως τα τσιπς και τα μπισκότα. Τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν ελάχιστη περιεκτικότητα σε αλάτι και πρέπει να αποτελούν την βάση του καθημερινού μας διαιτολογίου.
Σε κάθε ισορροπημένη διατροφή η κατανάλωση επεξεργασμένων υδατανθράκων, δηλαδή ζάχαρης, γλυκών, άσπρου ψωμιού, τσιπς κλπ., πρέπει να αποτελεί την εξαίρεση και όχι τον κανόνα. Αυτό συμβαίνει γιατί οι «εύκολοι» αυτοί υδατάνθρακες, μεταβολίζονται «εύκολα» στο στομάχι μας και θα λέγαμε πως ενεργοποιούν εάν ένα σύνολο ορμονικών μηχανισμών, με πρωταρχικό εκείνον της υπερβολικής και απότομης έκκρισης ινσουλίνης. Αποτέλεσμα αυτού είναι η αποθήκευση μεγάλης ποσότητας των θερμίδων που προέρχονται από επεξεργασμένους υδατάνθρακες υπό τη μορφή λίπους. Η συμβουλή λοιπόν είναι μία διατροφή πλούσια σε δημητριακά ολικής άλεσης, και η κατανάλωση υγιεινών σνακ. Σε πρόσφατη μελέτη η οποία δημοσιεύτηκε για λογαριασμό της L’Oréal, μια ισορροπημένη διατροφή χωρίς περιορισμούς στις ποσότητες, ήταν ικανή για να μειώσει την όψη του φλοιού πορτοκαλιού ανεξαρτήτως της χρήσης ή όχι αντικυταρριτιδικής κρέμας της εταιρείας.
Τέλος από μία κουβέντα για την κυτταρίτιδα δεν θα μπορούσε να λείπει η φυσική δραστηριότητα. Η άσκηση αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την καύση του αποθηκευμένου λίπους. Τόσο η μακράς διάρκειας μέτριας έντασης άσκηση, όσο και η μεγάλης έντασης άσκηση βοηθούν στο «ξεστοκάρισμα» των λιποκυττάρων, ενώ και η μυϊκή ενδυνάμωση των γλουτών και των μηρών είναι καθοριστικής σημασίας για την πρόληψη ή αντιμετώπιση της κυτταρίτιδας.
Ήβη Παπαϊωάννου
Επιστήμων Τροφίμων και Ειδικός Διατροφής
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
Πηγές:
1. Khan MH, Victor F, Rao B, Sadick NS. Treatment of cellulite: Part I. Pathophysiology. J Am Acad Dermatol. 2010 Mar;62(3):361-70.
2. Khan MH, Victor F, Rao B, Sadick NS. Treatment of cellulite: Part II. Advances and controversies. J Am Acad Dermatol. 2010 Mar;62(3):373-84.
3. Emanuele E. Cellulite: advances in treatment: facts and controversies. Clin Dermatol. 2013 Nov-Dec;31(6):725-30.
4. Escudier B, Fanchon C, Labrousse E, Pellae M. Benefit of a topical slimming cream in conjunction with dietary advice. Int J Cosmet Sci. 2011 Aug;33(4):334-7.
5. Scholz Andreas. Cellulite Can’t Simply Be Rubbed Away. Nutrition Plus, German Association for Sports Nutrition and Nutritional Supplements. Issue 3, 2004.
