Λύκος: Ποιο ρόλο μπορεί να παίξει η διατροφή;

25-03-2017

Στα αυτοάνοσα νοσήματα ανήκουν οι παθολογικές καταστάσεις όπου το σώμα αντιλαμβάνεται σαν εισβολείς τα ίδια του τα κύτταρα. Αποτέλεσμα αυτού του παράδοξου φαινομένου είναι οι αμυντικοί μηχανισμοί να επιτίθεωται στον ίδιο τον οργανισμό. Στην κατηγορία των αυτοάνοσων νοσημάτων ανήκει και ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος, που αποτελεί και την πλέον διαδεδομένη μορφή λύκου.

Λίγα λόγια για την πάθηση του λύκου

Όπως λέει και το όνομά του, πρόκειται για μία κατάσταση που αγγίζει πολλά όργανα του σώματος. Οι φλεγμονές που σταδιακά αναπτύσσονται ενδέχεται να εντοπιστούν στις αρθρώσεις, το δέρμα, τα νεφρά, την καρδιά, το καρδιαγγειακό σύστημα και το εγκέφαλο. Η αιτία που προκαλεί την ασθένεια δεν είναι γνωστή στην επιστημονική κοινότητα. Δεδομένου όμως πως η συχνότητα εμφάνισης λύκου στις γυναίκες είναι πολύ μεγαλύτερη σε σύγκριση με τους άνδρες, πιθανολογείται πως υπάρχει κάποια ορμονική συσχέτιση. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο, παρότι ένα ευρύ φάσμα φαρμακευτικών αγωγών είναι διαθέσιμο για τη βέλτιστη διαχείριση των συμπτωμάτων και τη εξέλιξης της πάθησης.

Ο ρόλος της διατροφικής θεραπείας

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, ο λύκος είναι μία «συστημική» νόσος που αγγίζει διαφορετικά όργανα του σώματος. Επιπλέον, τα συμπτώματα δεν είναι ίδια για όλους. Για του λόγους αυτούς δεν υπάρχει μία διατροφή που να εφαρμόζεται σε κάθε ασθενή με λύκο. Η εξατομικευμένη προσέγγιση είναι σημαντική, καθώς οι διατροφικές επιλογές έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν κατά πολύ την ποιότητα ζωής.

Σε γενικές γραμμές μία ισορροπημένη διατροφή, χωρίς καταχρήσεις και υπερβολές θεωρείται ιδανική. Υπάρχουν όμως τέσσερα σημεία στα οποία θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση.

1. Σωματικό βάρος

Οι αλλαγές στη διάθεση, η μειωμένη φυσική δραστηριότητα, αλλά και η χρήση κορτιζονούχων φαρμάκων έχουν πολύ μεγάλη επίδραση στο σωματικό βάρος ενός ατόμου με λύκο. Η απότομη απώλεια κιλών θα πρέπει να κινητοποιήσει τον ενδιαφερόμενο για να ζητήσει κατευθύνσεις από το γιατρό του. Την ίδια στιγμή πολλές φαρμακευτικές αγωγές επηρεάζουν την αποθήκευση λίπους στο σώμα, γεγονός που όπως θα δούμε και παρακάτω αυξάνει το κίνδυνο για νοσήματα της καρδιάς. Στόχος θα πρέπει να είναι η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής.

2. Προστασία της καρδιάς

Ασθενείς με λύκο έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης νοσημάτων της καρδιάς και των αγγείων. Αυτό σημαίνει πως οι διατροφικές επιλογές θα ήταν καλό να περιλαμβάνουν περισσότερα φρέσκα τρόφιμα, λαχανικά, φρούτα, καλά λιπαρά, ξηρούς καρπούς και λιπαρά ψάρια. Από την άλλη πλευρά το αλάτι, τα λιπαρά τρόφιμα και οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες βρίσκονται τελευταία στη λίστα των επιλογών.

3. «Σβήσιμο» των φλεγμονών

Οι φλεγμονές αποτελούν το «καμπανάκι» του οργανισμού πως κάτι δεν πηγαίνει καλά. Κάποιες φορές εκδηλώνονται με πόνο, ενώ άλλες φορές είναι σιωπηλές. Κατά πολλούς η ρίζα των αυτοάνοσων νοσημάτων, και του λύκου, βρίσκεται σε αυτές τις συσσωρευμένες «αθότρυβες» φλεγμονές. Κλειδί στη διατροφική αντιμετώπιση του λύκου είναι ένα διαιτολόγιο πλούσιο σε αντιφλεγμονώδη συστατικά. Εντάξετε στη διατροφή σας ποικιλία από φρούτα, λαχανικά, μπαχαρικά και καλά λιπαρά. Αρχικές μελέτες μάλιστα έχουν συσχετίσει θετικά την αυξημένη κατανάλωση καλών ωμέγα 3 λιπαρών και κουρκουμά με την ανακούφιση των εξάρσεων της νόσου.

4. Ενίσχυση των οστών

Ασθενείς με λύκο εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο για οστεοπόρωση. Δυστυχώς, ούτε η φθορά των οστών εκδηλώνεται με κάποιο σύμπτωμα. Γι αυτό είναι πολύ σημαντικό να ενημερωθείτε από το γιατρό σας πως μπορείτε να ενισχύσετε τα οστά σας. Η οστεοπόρωση ενδέχεται να είναι παρενέργεια των φαρμάκων, αλλά και αποτέλεσμα της μειωμένης άσκησης. Ο καλύτερος τρόπος για να ενισχύσετε το σκελετικό σας σύστημα είναι η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου, αλλά και βιταμίνης D και μαγνησίου για μέγιστη απορρόφηση του πρώτου. Τα γαλακτοκομικά, οι ξηροί καρποί, τα ψάρια που τρώγονται με τα κόκαλα και το συκώτι αποτελούν καλές πηγές των παραπάνω θρεπτικών συστατικών. Μην ξεχνάτε πως για καθημερινή σίγουρη απορρόφηση μπορείτε να εμπιστευτείτε ποιοτικά συμπληρώματα διατροφής.

Κλείνοντας, είναι σημαντική η αξιολόγηση της κατάστασης του κάθε ασθενούς, δεδομένης της πολύπλευρης έκφρασης του λύκου. Εκτός από την ισορροπημένη διατροφή, η διαχείριση του άγχους, η επάρκεια ύπνου, η αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο και η ήπια φυσική δραστηριότητα αποτελούν απαραίτητες αλλαγές στην καθημερινότητα.

Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN

Διαιτολόγος, Διατροφολόγος

Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ

ivipapai@gmail.com