ΜΕΛΑΝΙ ΚΛΑΪΝ

Melanie Klein
29-03-2021

Η Μέλανι Κλάιν ( (30 Μαρτίου 1882 – 22 Σεπτεμβρίου 1960) ήταν Αυστρο- -Βρετανίδα συγγραφέας και ψυχαναλυτής γνωστή για το έργο της στην παιδική ανάλυση.

 Ήταν πρωτοπόρος στην ανάπτυξη της θεωρίας αντικειμενοτρόπων σχέσεων. Η Κλάιν πρότεινε ότι το προ-προφορικό υπαρξιακό άγχος της βρεφικής ηλικίας, καταλύει τον σχηματισμό του ασυνείδητου, με αποτέλεσμα τον ασυνείδητο διαχωρισμό του κόσμου σε καλούς και κακούς εξιδανικισμούς

Σύμφωνα με την θεωρία της, ο τρόπος με τον οποίο το παιδί επιλύει αυτόν τον διαχωρισμό εξαρτάται από τη ιδιοσυγκρασία του παιδιού αλλά και το άτομο το οποίο αναθρέφει το παιδί. Η ποιότητα αυτής της επίλυσης μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην παρουσία, την απουσία ή/και τον τύπο των διαταραχών που βιώνει ένα άτομο αργότερα στη ζωή του. 

Το έργο της Κλάιν για τη σημασία της παρακολούθησης των βρεφών ξεκίνησε το 1935 με μια δημόσια διάλεξη για τον απογαλακτισμό.

Η Κλάιν δηλώνει ότι οι σχέσεις μητέρας-βρέφους βασίζονται σε κάτι περισσότερο από την θρέψη και την ανάπτυξη της σύνδεσης του βρέφους με την μητέρα. Είναι δηλαδή εξίσου σημαντική, αν όχι σημαντικότερη, και η ανάπτυξη του δεσμού και της προσκόλλησης της μητέρας με το μωρό της. Η Κλάιν κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα παρατηρώντας την ίδια αλλά και άλλες μητέρες τις οποίες γνώριζε. Περιέγραψε πώς τα μωρά δείχνουν ενδιαφέρον για το πρόσωπο της μητέρας τους, το άγγιγμα των χεριών της και την ευχαρίστηση από το να αγγίζουν το στήθος της. 

Η Κλάιν μιλάει επίσης για το “απαθές” μωρό. Λέει ότι είναι εύκολο να μπερδέψει ένα μωρό που δεν του αρέσει ιδιαίτερα το φαγητό του και κλαίει λίγο, για ένα ευτυχισμένο μωρό. Η ανάπτυξή τους αργότερα δείχνει ότι μερικά από αυτά τα “εύκολα” μωρά, δεν είναι χαρούμενα. Η έλλειψη κλάματος μπορεί να οφείλεται σε κάποια μορφή απάθειας.  

Όταν παρακολουθούνται περαιτέρω αυτά τα μωρά βλέπουμε ότι εμφανίζονται σημαντικές δυσκολίες. Αυτά τα παιδιά είναι συχνά ντροπαλοί άνθρωποι, και το ενδιαφέρον τους για τον εξωτερικό κόσμο, το παιχνίδι και την μάθηση, συχνά αναστέλλεται. Συχνά καθυστερούν να μάθουν να μπουσουλάνε και να περπατούν, μάλλον επειδή του λείπει το κίνητρο. Συχνά δείχνουν σημάδια νεύρωσης καθώς η ανάπτυξή τους συνεχίζεται.  

Η Κλάιν είναι γνωστή ως μία από τους πρωταρχικούς ιδρυτές της θεωρίας αντικειμενότροπων σχέσεων. Αυτή η θεωρία της ψυχανάλυσης βασίζεται στην υπόθεση ότι όλα τα άτομα έχουν μέσα τους ένα εσωτερικοποιημένο και κυρίως ασυνείδητο βασίλειο σχέσεων. Αυτές οι σχέσεις δεν αναφέρονται μόνο στον κόσμο γύρω από το άτομο, αλλά πιο συγκεκριμένα στα άλλα άτομα που περιβάλλουν το υποκείμενο.

Η θεωρία αντικειμενότροπων σχέσεων εστιάζει πρωτίστως στην αλληλεπίδραση που έχουν τα άτομα με τους άλλους, πώς αυτές οι αλληλεπιδράσεις εσωτερικεύονται και πώς αυτές οι εσωτερικοποιημένες αντικειμενότροπες σχέσεις επηρεάζουν τον ψυχισμό του ατόμου. Ο όρος “αντικειμενοτρόπος” αναφέρεται στην δυνητική ενσωμάτωση του φόβου, της επιθυμίας, του φθόνου ή άλλων σχετικών συναισθημάτων. Το αντικείμενο και το υποκείμενο είναι διαχωρισμένα, επιτρέποντας μια πιο απλοϊκή προσέγγιση για την αντιμετώπιση των στερημένων αναγκών.