Είναι ίσως ένα από τα πιο εκλεκτά εδέσματα του καλοκαιριού. Σκεφτείτε να απολαμβάνετε μία γαριδομακαρονάδα με θέα τη θάλασσα ή έναν ζουμερό αστακό στην ταβέρνα κάποιου νησιού. Για πολλούς όμως τα οστρακοειδή αποτελούν ένα απογορευμένο φαγητό. Η αντίληψη αυτή επηρεάζει τις διατροφικές επιλογές ατόμων με υψηλά επίπεδα χοληστερόλης εδώ και πολλά χρόνια. Είναι όμως αλήθεια ή μιλάμε για έναν κοινό μύθο;
Καταρχάς πρέπει κανείς να έχει κατά νου δύο δεδομένα. Πρώτον πως το ανθρώπινο σώμα έχει την ικανότητα να παράγει χοληστερίνη από μόνο του, και δεύτερον πως τα οστρακοειδή περιέχουν ποικιλία στερολών, μία κατηγορία χημικών ενώσεων στην οποία ανήκει και η χοληστερίνη. Στο παρελθόν οι επιστήμονες αδυνατούσαν να ξεχωρίσουν τις διαφορετικές ομάδες στερολών μεταξύ τους και έτσι γινόταν υπερεκτίμηση της ποσότητας αυτής στα τρόφιμα. Αποτέλεσμα της “επιστημονικής” αδυναμίας ήταν η διαιώνιση μίας λανθασμένης αντίληψης: πως άτομα με ιστορικό αυξημένης χοληστερίνης πρέπει να αποκλείουν τα οστρακοειδή από τη διατροφή τους.
Μερικές δεκαετίες μετά ήρθε ένα ακόμα συμπέρασμα να απενεχοποιήσει τα οστρακοειδή. Η χοληστερίνη των τροφών συμβάλει πολύ λιγότερο στα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα, σε σχέση με τα βλαβερά κορεσμένα και trans λιπαρά. Τα τελευταία τα συναντάμε κατεξοχήν σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως το κόκκινο κρέας, τα γάλακτοκομικά, τα ζωικά λίπη αλλά και στα τηγανητά και στα στερεοποιημένα φυτικά λάδια, όπως η μαργαρίνη.
Ενδεικτικά αναφέρουμε πως μία μερίδα (100 γραμμάρια) κόκκινο κρέας περιέχει περίπου 6 γραμμάρια κορεσμένων λιπαρών και 90 μιλιγραμμάρια χοληστερίνης, σε σύγκριση με μία μερίδα (100 γραμμάρια, 4 μεγάλες γαρίδες) γαρίδες η οποία δεν περιλαμβάνει καθόλου κορεσμένο λίπος και 150 μιλιγραμμάρια χοληστερίνης.
Τι πρέπει να θυμάστε:
- Η ημερήσια κατανάλωση χοληστερίνης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 300 μιλιγραμμάρια σε έναν υγιή άνθρωπο, και τα 200 μιλιγραμμάρια σε άτομα με αυξημένα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα.
- Οι γαρίδες καθώς και όλα τα οστρακοειδή μπορούν άφοβα να καταναλωθούν από όλους στα πλαίσια μίας ισορροπημένης διατροφής η οποία περιλαμβάνει ποικιλία τροφών.
- Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην κατανάλωση κόκκινου κρέατος, άλλων ζωικών λιπαρών και τηγανητών.
- Προσέχουμε με τι συνοδεύουμε τα οστρακοειδή! Η μαγιονέζα και οι τηγανητές πατάτες σίγουρα δεν είναι ο ιδανικός συνδυασμός, εν αντίθεση με το λεμόνι, τις σαλάτες και τα dip γιαουρτιού.
Ήβη Παπαϊωάννου
Διαιτολόγος, Διατροφολόγος
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
