Όλοι λέμε ψέματα. Άλλοι μικρά αθώα ψεματάκια που διευκολύνουν την καθημερινότητα μας κι άλλοι μεγάλα ψέματα που μπορούν να δημιουργήσουν πρόβλημα στους γύρω τους. Φαίνεται όμως το μυστικό των ψεμάτων κρύβεται στον εγκέφαλο. Έρευνα Βρετανών επιστημόνων δείχνει πως ο εγκέφαλος προσαρμόζεται έτσι ώστε να διευκολύνει το ψέμα.
Ερευνητές από το Τμήμα Πειραματικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (UCL) έδωσαν σε 80 ενήλικες, ηλικίας από 18 έως 55 ετών, μια φωτογραφία υψηλής ανάλυσης που έδειχνε ένα γυάλινο δοχείο γεμάτο με νομίσματα.
Στη συνέχεια τους ζήτησαν να βοηθήσουν έναν «συνεργάτη» τους να υπολογίσει το ποσό των χρημάτων που περιέχονταν στο βάζο. Το πρόσωπο αυτό (ένας ηθοποιός) είχε στη διάθεσή του μια άλλη φωτογραφία του ίδιου δοχείου, αλλά μέτριας ποιότητας.
Στην αρχή ειπώθηκε στους συμμετέχοντες στο πείραμα ότι, αν έβρισκαν το ακριβές ποσό θα επωφελούνταν τόσο οι ίδιο όσο και οι «συνεργάτες» τους, αφού όλοι θα κέρδιζαν το αντίστοιχο ποσό. Προφανώς, όλοι τους είπαν την αλήθεια στον συνεργάτη με τον οποίο επικοινωνούσαν μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Για να κατανοήσουν οι επιστήμονες τι συνέβαινε στον εγκέφαλο των εθελοντών, το 25% από αυτούς υποβλήθηκε σε μαγνητική τομογραφία κατά τη διάρκεια του πειράματος. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αμυγδαλή ενεργοποιείτο όταν οι άνθρωποι ψεύδονταν για προσωπικό τους όφελος. Με κάθε νέο ψέμα, όμως η αντίδραση της αμυγδαλής μειωνόταν.
Οι ειδικοί διαπίστωσαν πως όσο περισσότερα ψέματα λέμε, τόσο πιο εύκολη γίνεται σταδιακά η διαστρέβλωση της αλήθειας.
Αυτή είναι και μια επιστημονική επιβεβαίωση του λεγόμενου φαινομένου της «χιονοστιβάδας» και του βιολογικού μηχανισμού που τον διευκολύνει.
Όπως έδειξαν τα αποτελέσματα της έρευνας, τα οποία δημοσιεύτηκαν στο Nature, στην αρχή ο ψεύτης αισθάνεται κάπως άβολα, όμως αυτή η ενόχληση μειώνεται, όσο μεγαλώνει ο κατάλογος με τα ψέματα που εκστομίζει, καθώς η αμυγδαλή του εγκεφάλου, το τμήμα που αναλαμβάνει τις ενστικτώδεις λειτουργίες και σχετίζεται με τα συναισθήματα, και ειδικά με τον φόβο, και τις αντιδράσεις σε αυτά, με κάποιον τρόπο προσαρμόζεται σε αυτήν την κατάσταση.
Ο επικεφαλής της έρευνας, Δρ. Νιλ Γκάρετ εξηγεί:
«Είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύουμε εμπειρικά ότι μια ανέντιμη συμπεριφορά εντείνεται όσο επαναλαμβάνεται».
«Είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύουμε εμπειρικά ότι μια ανέντιμη συμπεριφορά εντείνεται όσο επαναλαμβάνεται».
Η συνάδελφος του ερευνήτρια, Τάλι Σάροτ προσέθεσε πως «είτε πρόκειται για μια περίπτωση συζυγικής απιστίας, είτε για ντοπάρισμα αθλητή, για παραποιημένα επιστημονικά δεδομένα ή για φορολογικές απάτες, οι δράστες αναφέρουν συχνά ότι όλα ξεκίνησαν με μικρά παραπτώματα που σταδιακά εξελίχθηκαν σε χιονοστιβάδα».
«Οι άνθρωποι ψεύδονται περισσότερο όταν θα βγουν κερδισμένοι, τόσο οι ίδιοι, όσο και κάποιος άλλος, πιθανόν επειδή τότε δεν αισθάνονται τόσο άσχημα. Αν πρόκειται να κερδίσουν οι ίδιοι αλλά κάποιος άλλος να υποστεί ζημιά, ψεύδονται λιγότερο», υποστήριξε η Δρ Σάροτ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
