Οι καλοκαιρινές διακοπές αποτελούν ιδανική ευκαιρία για τους γονείς να περάσουν ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά μας, τα οποία υποχρεωτικά τα βλέπουν ελάχιστα όταν εργάζονται. Ωστόσο, σαν να μην έφτανε η τυπική προετοιμασία που απαιτείται προκειμένου να φύγουμε για οικογενειακές διακοπές – δηλαδή η αγορά των εισιτηρίων, το φτιάξιμο των αποσκευών, και ο συνωστισμός στα πλοία και τα αεροπλάνα, καθώς και όλα τα απρόοπτα που μπορούν να συμβούν στην πορεία, οι γονείς βομβαρδίζονται αυτή την εποχή και με συμβουλές για τη συμπεριφορά τους. Ένα σωρό άρθρα που δημοσιεύονται σε περιοδικά κι εφημερίδες τους λένε τι να προσέξουν, τι να αποφύγουν, πώς να διαχειριστούν τις εντάσεις, τις συγκρούσεις, τις διαφορές και τις ψυχολογικές επιπτώσεις των διακοπών στα μέλη της οικογένειας και ειδικότερα στα παιδιά. Η πολυπλοκότητα της καθημερινής ζωής μεταφέρεται στις αποσκευές τους και μαζί το χρέος οι οικογενειακές διακοπές να είναι απολαυστικές και χρήσιμες.
Η ευθύνη για τις οικογενειακές διατροφές
Δεν είναι όμως δίκαιο να χρεώνονται οι γονείς αυτό το βάρος, ούτε το άγχος και την ευθύνη να προβλέψουν κάθε λεπτομέρεια, καθώς και την ενοχή όταν δεν κάνουν το κάθε τι σωστά. Είναι προτιμότερη η απλότητα αλλά και η προσαρμογή σε κάθε εμπόδιο που θα προκύψει, ακόμα και στις ακραίες περιπτώσεις που τίποτα δεν κυλάει ομαλά και τα προγραμματισμένα σχέδια για τις οικογενειακές διακοπές πάνε περίπατο.
Συνταγή για οικογενειακές διακοπές
Στις οικογενειακές διακοπές δεν υπάρχουν συνταγές που μπορούν να ακολουθήσουν οι γονείς. Κάθε οικογενειακό σύστημα έχει διαφορετικές αντιλήψεις και οι οικογενειακές διακοπές θα πρέπει να σχεδιαστούν έτσι ώστε να εξυπηρετούν τις ανάγκες της κάθε οικογένειας ξεχωριστά. Μόνη κοινή παράμετρος, που καλό είναι να τηρήσουμε όλοι στις οικογενειακές μας διακοπές είναι να απομακρυνθούμε όσο τον δυνατόν περισσότερο από την τεχνολογία, τον υπολογιστή, το σούπερ-κινητό με τις άπειρες εφαρμογές και φυσικά την τηλεόραση.
Ευκαιρία για ανατροπές οι οικογενειακές διακοπές
Οι οικογενειακές καλοκαιρινές διακοπές είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για ανατροπές, αλλαγές ακόμα και διορθώσεις προγενέστερων σφαλμάτων, καθώς υπάρχει καλύτερη συναισθηματική επαφή λόγω του ελεύθερου χρόνου και της χαλάρωσης. Μια καλή πρόταση είναι να μελετηθούν από τους γονείς οι άρρητοι κανόνες που ρυθμίζουν τις σχέσεις και τις συμπεριφορές των μελών της οικογένειας. Αρκετοί από αυτούς τους κανόνες θα μπορούσαν να διορθωθούν και να μεταφερθούν ανασκευασμένοι και στην πόλη. Για να γίνει αυτή η «ανακατασκευή», πρέπει να παρατηρήσετε, τους άρρητους κανόνες που ρυθμίζουν τις αλληλεπιδράσεις, τις σχέσεις και τις συμπεριφορές των μελών της οικογένειας, δηλαδή τι φέρνει θυμό και τι γέλιο, τι ευχαριστεί και τι δυσαρεστεί ποιόν και πότε. Είναι ένας σχετικά εύκολος τρόπος να αναπτυχθεί περισσότερο ο σεβασμός και η αυτοπεποίθηση των παιδιών, αν αναθεωρηθούν οι λόγοι των εντάσεων και των συγκρούσεων. Ίσως χρειασθεί να ανανεωθούν αρκετοί οικογενειακοί κανόνες, να γίνουν περισσότερο ξεκάθαροι, όπως είναι για παράδειγμα οι ώρες του παιχνιδιού, του φαγητού, των επισκέψεων, της θάλασσας και του ήλιου. Κανόνες χωρίς σταθερότητα, όπως και αυτοί που υπονοούνται και δεν λέγονται οδηγούν σε δυσλειτουργία και σύγχυση τα παιδιά.
Συμβουλές για επιτυχημένες οικογενειακές διακοπές
- Κάντε διάλογο με τα παιδιά για τη συμπεριφορά τους στις παρέες των συνομηλίκων τους. Δείτε αν είναι ντροπαλά, διεκδικητικά ή επιθετικά, αν κοινωνικοποιούνται δύσκολα ή εύκολα.
- Παρατηρήστε τις διατροφικές συνήθειες της οικογένειας, πώς αισθάνονται τα μέλη όταν γευματίζουν μαζί και μήπως αυτή η πρακτική μπορεί να μεταφερθεί με κάποια συχνότητα στην καθημερινή ζωή της πόλης
- Βάλτε τα παιδιά σας να παίξουν παιχνίδια συμπεριφοράς του τύπου « τι κάνει η μαμά ή ο μπαμπάς όταν….». Μη ξεχνάτε ότι τα παιδιά μιμούνται εξαιρετικά και αντιγράφουν τις συμπεριφορές μας.
- Δείξτε με δημοκρατικό και στοργικό τρόπο στα παιδιά την αφύπνιση των αισθήσεων, τις μυρωδιές, τα χρώματα, τους ήχους, μέσα ένα ιδανικό περιβάλλον όπως είναι αυτό της εξοχής.
- Μιλήστε στα παιδιά με ένα βιβλίο, κατάλληλο για την ηλικία τους για την αξία της πνευματικότητας, η οποία αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στη ζωή.
- Ελέγξτε πώς αντιμετωπίζετε τους έφηβους όταν μιλούν με τις ώρες στο κινητό, ενώ παγώνουν τα φαγητά στο τραπέζι, ή όταν δεν εννοούν να ξυπνήσουν για να βουτήξουν στη θάλασσα και πηγαίνουν αργά στην παραλία, όταν ο ήλιος είναι κατακόρυφος και επικίνδυνος. Αν τα παιδιά σας αντιδρούν άσχημα στα κηρύγματα, τις εντολές, τις προσταγές και το βλοσυρό σας ύφος, μήπως χρειάζεται να αλλάξετε τον τρόπο σας; Επίσης αναρωτηθείτε πόσο στραβό είναι το μήνυμα που τους περνάτε όταν τα μπουκώνετε με φαγητό για να ευχαριστήσετε τους παππούδες που συμμετέχουν και αυτοί στις οικογενειακές διακοπές ή αφήνετε τον παππού και τη γιαγιά να μπουκώνουν τα παιδιά στις οικογενειακές διακοπές.
Μαρία Λασσιθιωτάκη
- ψυχολόγος
- Email: [email protected]
