Γράφει ο Γεώργιος Σακοράφας Χειρουργός Θυρεοειδούς – Παραθυρεοειδών Επ. Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών
Οι όζοι θυρεοειδούς είναι ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα υγείας. Με την χρήση του υπερηχογραφήματος υψηλής ευκρίνειας, όζοι θυρεοειδούς ανευρίσκονται σε ποσοστό έως 60 – 70 % του γενικού πληθυσμού.
Η παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA, Fine-Needle Aspiration) είναι μία βασική εξέταση στους ασθενείς με όζους θυρεοειδούς. Το υλικό που λαμβάνεται με την παρακέντηση αποστέλλεται για κυτταρολογική εξέταση.
Με τον τρόπο αυτό είναι δυνατή η αναγνώριση της ύπαρξης καρκίνου θυρεοειδούς σε έναν όζο θυρεοειδούς. Η παρακέντηση σε συνδυασμό με το υπερηχογράφημα αποτελούν σήμερα βασικές εξετάσεις για τη διαγνωστική διερεύνηση των ασθενών με όζους θυρεοειδούς.
Σήμερα μάλιστα η παρακέντηση γίνεται υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση έτσι ώστε να ληφθεί βιοψία από το πιο ύποπτο σημείο του όζου. Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται η διαγνωστική ακρίβεια της παρακέντησης.
H επιλογή των ασθενών με όζους θυρεοειδούς που θα υποβληθούν σε παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA) βασίζεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων, όπως:
- Οι χαρακτήρες του όζου στο υπερηχογράφημα. Υπάρχουν κάποια υπερηχογραφικά ευρήματα που η παρουσία τους αυξάνει την πιθανότητα να υποκρύπτεται καρκίνος
- Το μέγεθος αυτού (βλ. παρακάτω)
- Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου θυρεοειδους (σε 2 ή περισσότερους συγγενείς πρώτου βαθμού)
- Κλινικοί χαρακτήρες όζου. Η σκληρή υφή στην ψηλάφηση, η καθήλωση στους γύρω ιστούς, η συνύπαρξη ψηλαφητών διογκωμένων τραχηλικών λεμφαδένων αποτελούν κάποιες από τις κλινικές εκδηλώσεις του καρκίνου θυρεοειδούς σε έναν όζο
Πρακτικά, σήμερα, σχεδόν πάντα έχει θέση η παρακέντηση με λεπτή βελόνη των όζων θυρεοειδούς. Ειδικά όσον αφορά το μέγεθος, αν και συνήθως στην κλινική πράξη η παρακέντηση (FNA) γίνεται σε όζους διαμέτρου άνω του 1 cm, εντούτοις όμως η παρουσία ύποπτων ηχομορφολογικών χαρακτήρων ακόμη και σε μικρότερους όζους (διαμέτρου ολίγων χιλιοστών) αποτελεί ένδειξη παρακέντησης αυτών.
Αντίθετα σε πολύ μεγάλους όζους (διαμέτρου > 3 – 4 cm) η διαγνωστική ακρίβεια της παρακέντησης μειώνεται και για το λόγο αυτό δεν συνιστάται, καθώς ούτως ή άλλως έχει ένδειξη η επέμβαση λόγω του μεγέθους των όζων. Μία άλλη περίπτωση όπου θα μπορούσε να μη γίνει παρακέντηση είναι η σπάνια περίπτωση του ασθενούς με αμιγώς κυστικό όζο θυρεοειδούς (χωρίς παρουσία συμπαγούς στοιχείου).
