Παγκόσμια Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης για τα Αντιβιοτικά και τη Μικροβιακή Αντοχή – ΙΣΑ: θλιβερή πρωτιά της Ελλάδας

αντιβίωση αντιβιοτικά
28-11-2024

Η Ελλάδα, για 14η χρονιά, συνεχίζει να έχει τη θλιβερή πρωτιά στην υπερκατανάλωση των αντιβιοτικών καθώς και στην μικροβιακή αντοχή, τόσο στην κοινότητα όσο και στα νοσοκομεία, ανάμεσα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Οι Έλληνες πληρώνουν ακριβά αυτό το ρεκόρ, καθώς η χώρα μας είναι επίσης πρώτη στις απώλειες, με 2000 θανάτους από πολυανθεκτικά μικρόβια για το 2020, σε αντίθεση με τη Σουηδία, όπου με ισάριθμο πληθυσμό, ο αντίστοιχος αριθμός είναι 300 θάνατοι και καταδεικνύει ότι έχει ξεπεράσει το όριο πέρα από το οποίο τα αντιβιοτικά, από όπλο στα χέρια της επιστήμης, μπορούν να αποβούν μοιραία για την ανθρώπινη ζωή, χάνοντας τη δραστικότητά τους.

Τα παραπάνω στοιχεία έδωσαν στη δημοσιότητα διακεκριμένοι επιστήμονες οι οποίοι συμμετείχαν στο Επιστημονικό Forum, που διοργάνωσε με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων της «Πανελλήνιας Εκστρατείας Ενημέρωσης για την Ορθή Χρήση των Αντιβιοτικών και την Αξία των Εμβολίων», το Ελληνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων του ΠΟΥ και η Ελληνική Εταιρεία Χημειοθεραπείας, με την υποστήριξη του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών.  Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Εβδομάδας Ευαισθητοποίησης για τα Αντιβιοτικά και τη Μικροβιακή Αντοχή του Π.Ο.Υ. (18-24 Νοεμβρίου).

Η μάχη με τα μικρόβια, όπως προειδοποίησαν οι ομιλητές, βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο παγκοσμίως με τους επιστήμονες να επισημαίνουν τον αυξανόμενο κίνδυνο, τα superbugs (υπερμικρόβια) –που τρέφονται από τα αντιβιοτικά- να αποτελέσουν άμεση απειλή για νέα φονική πανδημία. Τον κίνδυνο από τη κατάχρηση των αντιβιοτικών τόνισε ο Πρόεδρος του ΙΣΑ και του ΕΔΔΙΠΥΥ Γ. Πατούλης, ο οποίος μάλιστα, αναφέρθηκε σε δημοσίευση στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό Lancet, σύμφωνα με την οποία, εάν δεν λάβουμε από τώρα τα μέτρα μας έως το 2050, περισσότεροι από 39 εκατομμύρια άνθρωποι θα πεθάνουν από λοιμώξεις οφειλόμενες στα πολυανθεκτικά -στα αντιβιοτικά-μικρόβια και περίπου 169 εκατομμύρια άνθρωποι θα πεθάνουν από λοιμώξεις που συνευθύνονται τα πολυανθεκτικά μικρόβια.

Από την πλευρά της η ομ. Καθηγήτρια Παθολογίας-Λοιμώξεων ΕΚΠΑ και επ. Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χημειοθεραπείας, κα Ελένη Γιαμαρέλλου επισήμανε ότι η αντοχή των νοσοκομειακών μικροβίων στα ισχυρότερα μέχρι σήμερα αντιβιοτικά, όπως οι καρβαπενέμες, έχει ξεπεράσει στη χώρα μας, σύμφωνα με το σύστημα Whonet, το 50% για την Κλεμψιέλα και υπερβαίνει το 90% για το Ασινετομπάκτερ στις Μ.Ε.Θ. Όπως τόνισαν οι ομιλητές, στη Σκανδιναβία η Μ.Α. είναι κάτω από 1% και στην Ελλάδα πάνω από 50%. Πρώτη είναι επίσης η χώρα μας στην αντοχή της Κλεμψιέλας έναντι των αντιβιοτικών, σε όλη την Ανατολική Ευρώπη.

Το 16% προμηθεύεται από το φαρμακείο αντιβιοτικά χωρίς συνταγή

Ως «νέο Αρμαγεδώνα» χαρακτήρισαν τη Μικροβιακή Αντοχή η Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Λοιμώξεων ΕΚΠΑ, Μαρία Τσολιά, η ομ.Καθηγήτρια Παθολογίας-Λοιμώξεων ΕΚΠΑ, Κυριακή Κανελλακοπούλου, η ομ.Καθηγήτρια Παθολογίας-Λοιμώξεων ΕΚΠΑ, Ελένη Γιαμαρέλλου και η Παθολόγος-Εντατικολόγος-Λοιμωξιολόγος, Ελισσάβετ Παραμυθιώτου.  Οι ομιλήτριες και εξέφρασαν την ανησυχία τους διότι, παρά την υποχρεωτική συνταγογράφηση στην κοινότητα, ένα ποσοστό 16% προμηθεύεται από το φαρμακείο αντιβιοτικά χωρίς συνταγή, ενώ το 32% εξακολουθεί να φυλάσσει αντιβιοτικά στο σπίτι για «ώρα ανάγκης». Στα νοσοκομεία, η κατανάλωση των αντιβιοτικών στις ΜΕΘ είναι 10 φορές υψηλότερη σε σχέση με τους θαλάμους και η ευαισθησία στις λοιμώξεις 5 έως 10 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με το υπόλοιπο νοσοκομείο και την κοινότητα.

Οι ιογενείς λοιμώξεις παραμένουν μία από τις κύριες αιτίες κατάχρησης των αντιβιοτικών, ενώ έχει αποδειχθεί ότι η χρήση τους είναι αναποτελεσματική. Παρά τα υψηλά ποσοστά της Μικροβιακής Αντοχής, η συμμόρφωση των οδηγιών παραμένει χαμηλή. Περίπου το 80% των αντιβιοτικών συνταγογραφούνται σε πρωτοβάθμιο επίπεδο, αυξάνοντας την αντοχή πάνω από 25% στην κοινότητα.