Η σχολική τσάντα ενοχοποιείται για την εμφάνιση της σκολίωσης στους μαθητές και για αυτό δεν πρέπει να είναι βαριά, ούτε να κρατιέται με λάθος τρόπο. Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι τα λάθη που γίνονται με τη σχολική τσάντα, αν γίνονται συστηματικά σε βάθος χρόνου αυξάνουν κατά 50% την πιθανότητα να εμφανιστεί σκολίωση στους μαθητές ή να επιδεινωθεί η προϋπάρχουσα ιδιοπαθής σκολίωση. Σύμφωνα με τις επίσημες οδηγίες, το βάρος της σχολικής τσάντας δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ξεπερνά το 1/6 του σωματικού βάρους του παιδιού και είναι εντελώς λάθος παιδιά που ζυγίζουν τριάντα κιλά να κρατούν τσάντες, οι οποίες φτάνουν τα 7-8 κιλά.
Σχολικές τσάντες σακίδια Vs τσάντες χειρός
Οι μαθητές πρέπει να προτιμούν τα σακίδια πλάτης και όχι τις τσάντες χειρός, ενώ τα καταλληλότερα σακίδια για την πρόληψη της σκολίωσης είναι όσα έχουν ειδική επένδυση από κάποιο σπογγώδες υλικό (π.χ. λάτεξ) στην πλάτη και τις τιράντες. Στις σχολικές τσάντες σε στυλ σακίδιο πλάτης, οι τιράντες πρέπει να είναι φαρδιές, ώστε να μοιράζεται σωστά το βάρος στην πλάτη, ενώ είναι σημαντικό το παιδί να φορά το σακίδιο σωστά και με τις δύο τιράντες. Όταν τα παιδιά φορούν το σακίδιο μόνο με την μία τιράντα (κάτι που γίνεται συχνά και για λόγους ευκολίας αλά και σαν στυλ), τότε είναι σαν να κρατούν μια τσάντα χειρός αφού το βάρος της σχολικής τσάντας δεν κατανέμεται σωστά στην πλάτη τους. Συνεπώς όταν τα σακίδια πλάτης φοριούνται από την μία μόνο πλευρά ισοδυναμούν με τσάντα χειρός σε ότι αφορά τον κίνδυνο σκολίωσης.
Η σχολική τσάντα ψηλά στην πλάτη
Επίσης οι τσάντες σε στυλ σακίδιο πλάτης πρέπει να φοριούνται ψηλά, δηλαδή το επάνω μέρος τους να βρίσκεται στο ύψος της ωμοπλάτης και να μην πέφτουν χαμηλά πίσω στη μέση γιατί τότε το σώμα γέρνει μπροστά ώστε να αντισταθμίσει το βάρος. Όταν ο κορμός γέρνει προς τα εμπρός αυξάνεται ο κίνδυνος κύφωσης, ενώ μεγαλώνουν και τα φορτία που δέχεται η σπονδυλική στήλη στη μέση. Έτσι εντείνεται ο κίνδυνος για σκολίωση και πόνους στη μέση που μπορεί να εκδηλωθούν στην μετέπειτα ζωή.
Πώς να γεμίζουν τα παιδιά την σχολική τσάντα
Σημαντικός όμως είναι και ο τρόπος που οι μαθητές γεμίζουν την σχολική τσάντα. Ο σωστός τρόπος είναι να ξεκινούν από τις θήκες που βρίσκονται πιο κοντά στην πλάτη γιατί το βάρος τους εκμηδενίζεται. Επίσης πρέπει να αποφεύγουν να τοποθετούν μέσα στη σχολική τσάντα βαριά αντικείμενα και να παίρνουν στο σχολείο μονάχα τα απαραίτητα. Επειδή στα κορίτσια ο σκελετός ωριμάζει ταχύτερα, οι μαθήτριες πρέπει να προσέχουν πολύ τι βάζουν στην σχολική τους τσάντα και πώς την κρατούν. Μεγάλη προσοχή χρειάζεται από τους μαθητές και τις μαθήτριες στις ηλικίες 11-15 ετών (τα κορίτσια) και 13-17 ετών (τα αγόρια), καθώς λάθη με την σχολική τσάντα σε αυτά τα κρίσιμα στάδια ζωής μπορούν να επιδεινώσουν την σκολίωση ή να προκαλέσουν την μετέπειτα εμφάνισή της.
Η θέση της σχολικής τσάντας στο ποδήλατο
Ιδιαίτερα προσεκτικά με το πως κουβαλούν την τσάντα πρέπει να είναι και όλα τα παιδιά που πηγαίνουν με άλλα μεταφορικά μέσα στο σχολείο εκτός από το σχολικό (πούλμαν-λεωφορείο). Αν πηγαίνουν με τα πόδια δέχονται μεγαλύτερη επιβάρυνση και πρέπει να φορούν το σχολικό σακίδιο στην πλάτη σωστά και με τις δύο τιράντες. Αν πηγαίνουν με ποδήλατο, η κυρτή στάση της πλάτης αυξάνει την επιβάρυνση του κορμού, αλλά βοηθά το ότι υπάρχουν τέσσερα σημεία στήριξης του σώματος (χέρια και πόδια).Το μεγάλο λάθος που κάνουν αρκετοί μαθητές οι οποίοι κινούνται με ποδήλατο είναι πως κρατούν την σχολική τσάντα-σακίδιο ανάποδα στο στήθος αντί για την πλάτη, είτε για λόγους ευκολίας είτε από προσωπικό στυλ. Τότε το σακίδιο αυξάνει με το βάρος του την κύρτωση της σπονδυλικής στήλης και εντείνει τον κίνδυνο για σκολίωση. Η καλύτερη θέση για την σχολική τσάντα στο ποδήλατο είναι στην σχάρα, ώστε να μην επιβαρύνει το σώμα του μαθητή.
Αναστάσιος Τερζόπουλος:
- φυσικοθεραπευτής,
- πρόεδρος του περιφερικού συλλόγου φυσικοθεραπευτών Δωδεκανήσου.
