Σύφιλη

16-03-2009

Η σύφιλη είναι μια μικροβιακή λοίμωξη που προκαλείται από το βακτήριο ωχρό τρεπόνημα ή ωχρά σπειροχαίτη και η οποία εκδηλώνεται αρχικά με έλκη στα χείλη, τη γλώσσα, το στόμα, τα βλέφαρα, το πρόσωπο, το στήθος, τα δάκτυλα, τους μαστούς, το έντερο και το περίνεο και στα δύο φύλα. Οι άνδρες μπορεί να εμφανίσουν έλκη στο πέος, στο εσωτερικό της ουρήθρας ή στους όρχεις, ενώ οι γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν έξω ή μέσα στον κόλπο, στον τράχηλο ή στην ουρήθρα. Το συγκεκριμένο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, παρά το γεγονός ότι θεραπεύεται, θεωρείται αρκετά σοβαρό, καθώς προκαλεί αλλοιώσεις και βλάβες σε διαφορετικά σημεία όλου του σώματος, όπως στο δέρμα, τους βλεννογόνους, τα οστά, τα σπλάχνα, τα αγγεία και το νευρικό σύστημα, οι οποίες μπορεί να επιφέρουν ακόμη και το θάνατο. Η σύφιλη μπορεί να μεταδοθεί στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της κύησης, ειδικά αν η μόλυνση της μητέρας βρίσκεται στο 1ο ή το 2ο στάδιο, και να προκαλέσει ακόμη και θάνατο.

Πώς μεταδίδεται;

Η σύφιλη συμπεριλαμβάνεται στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τα οποία μεταδίδονται με κάθε μορφή σεξουαλικής επαφής (τόσο με κολπική όσο και με πρωκτική ή στοματική), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι απαιτείται συνουσία για τη μετάδοση καθώς και η απλή δερματική επαφή αρκεί για να μεταδοθεί το βακτήριο, το οποίο εισέρχεται στον οργανισμό μέσω μικροδιαβρώσεων του δέρματος. Επίσης, η σύφιλη μεταδίδεται από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της κύησης, ειδικά αν η μητέρα βρίσκεται στο 1ο ή στο 2ο στάδιο της νόσου.

Πόσος χρόνος χρειάζεται για να επωαστεί;

Το παθογόνο βακτήριο επωάζεται σε ένα διάστημα που κυμαίνεται από 1 εβδομάδα έως 3 μήνες, συνήθως όμως τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από 3 εβδομάδες.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα της σύφιλης, τα οποία εκδηλώνονται σε τρία στάδια εφόσον δεν αντιμετωπιστούν θεραπευτικά, είναι τα εξής:

Στους ενήλικες:

  • πρωτοπαθή ανώδυνα έλκη που εμφανίζονται για περίπου δύο εβδομάδες στο σημείο της μόλυνσης και στη συνέχεια μπορεί να εξαφανιστούν ακόμη και χωρίς θεραπεία
  • μετά την επούλωση εμφανίζονται συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης και εξανθήματα
  • μετά από αρκετά χρόνια εμφανίζονται σοβαρές ασθένειες, όπως τύφλωση, καρδιοπάθειες, αναπηρίες.

Στα βρέφη:

  • εξάνθημα αποτελούμενο από πομφόλυγες (φουσκάλες), κυρίως στις παλάμες και τα πέλματα
  • βλάβες στο ήπαρ και το σπλήνα, αλωπεκία, ωτίτιδα, λαρυγγίτιδα
  • βλάβες στα οστά και το νευρικό σύστημα
  • σε μεγαλύτερη ηλικία, βλάβες στα μάτια (ακόμη και τύφλωση) και στα αυτιά (ακόμη και κώφωση).

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Το Ωχρό Τρεπόνημα μπορεί να ανιχνευθεί με μικροσκόπηση σκοτεινού πεδίου σε ορό που συλλέγεται από μαλακά έλκη, ή από υγρές ή διαβρωμένες βλάβες της δευτερογενούς ή πρώιμης σύφιλης. Σε ορισμένα κέντρα χρησιμοποιείται επίσης η δοκιμασία άμεσου ανοσοφθορισμού ή PCR. Οι ειδικότερες διαγνωστικές δοκιμασίες, σήμερα, είναι το τεστ φθοριζόντων σωμάτων τρεπονηματικών αντισωμάτων(FTA-ABS) και η δοκιμασία παθητικής αιμοσυγκόλλησης (TPHA). Οι δοκιμασίες κροκίδωσης (VDRL) και RPR είναι φθηνότερες, αλλά μπορούν να επηρεαστούν από συνυπάρχουσες νόσους.

Πώς θεραπεύεται;

Η σύφιλη θεραπεύεται με φαρμακευτική αγωγή -ειδικά στα δύο πρώτα στάδια της νόσου- η οποία περιλαμβάνει τη λήψη αντιβιοτικών φαρμάκων, όπως είναι η πενικιλίνη ή η τετρακυκλίνη, και στη συνέχεια μακρόχρονες τακτικές αιματολογικές εξετάσεις, προκειμένου να αποκλειστεί η υποτροπή με έγκαιρη αντιμετώπιση.

Τι είδους επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει;

  • τύφλωση
  • καρδιοπάθειες
  • βλάβη στον εγκέφαλο
  • αναπηρίες.

Πώς μπορεί να προληφθεί;

Η σύφιλη, όπως όλα τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, προλαμβάνεται με την ασφαλή σεξουαλική επαφή. Ωστόσο, ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε τη μετάδοση της νόσου είναι να αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή μέχρι να καταπολεμήσετε τη λοίμωξη.

Με τη συνεργασία της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας