Στα 15 ο μέσος όρος ηλικίας έναρξης χρήσης ουσιών

26-12-2016

Στις εκρηκτικές διαστάσεις που παίρνει το πρόβλημα των ναρκωτικών στην ελληνική κοινωνία, τη συνοσυρότητα αλλά και την αποδεδειγμένη πλέον σύνδεση του με γονίδια που σε μεγάλο βαθμό ωθούν προς την ανάπτυξη συνδρόμου εθισμού, αναφέρθηκε ενόψει της σημερινής Παγκόσμιας ημέρα κατά των Ναρκωτικών ο ψυχίατρος- ψυχαναλυτής  κ. Θεοδόσης  Χριστοδουλάκης   και ο υπεύθυνος προγράμματος της « ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ» κ .Χρήστος Παπαγεωργίου. 

Όπως τόνισε, άκρως ανησυχητικό είναι  το γεγονός ότι,  σταδιακά παρατηρείται  μείωση του  μέσου όρου   ηλικίας έναρξης χρήσης ουσιών, καθώς υπολογίζεται ότι  τα 15  έτη  είναι  η ηλικία, που ξεκινά ο πειραματισμός των ελληνόπουλων  με τα ναρκωτικά , ενώ ένα χρόνο νωρίτερα  ξεκινούν  το   αλκοόλ και το κάπνισμα. Επιστημονικές μελέτες απέδειξαν  ότι,    όσο πιο νωρίς ηλικιακά ξεκινά η    χρήση  ουσιών τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες  κατάχρησης και εθισμού στην ενήλικη ζωή.

Μελέτη που   πραγματοποίησαν πρόσφατα    Αμερικάνοι ψυχίατροι και δημοσίευσαν στην έγκυρη επιθεώρηση “ Archives of General Psychiatry”, σε δείγμα 10.000 νέων   ηλικίας από 13 μέχρι και 18 ετών , έδειξε  ότι , σχεδόν τέσσερις στους πέντε εφήβους έχουν δοκιμάσει αλκοόλ και τουλάχιστον το 15% έχει κάνει κατάχρηση μέχρι να ενηλικιωθεί. Την ίδια στιγμή το ποσοστό των εφήβων που έκαναν υπερβολική χρήση ναρκωτικών, μέχρι να συμπληρώσουν τα 18 τους χρόνια,  άγγιζε το 16%.

Ο κ. Χριστοδουλάκης ανέφερε ότι μετά τις τραγικές διαστάσεις που  έχει πάρει παγκοσμίως  η  μάστιγα των ναρκωτικών η διεθνής επιστημονική κοινότητα χαρακτηρίζει και αντιμετωπίζει τον εθισμό    ως  μια χρόνια πάθηση. Οι παράγοντες,  που  ενοχοποιούνται  για την ανάπτυξη του εθισμού   ,   εκτός από   το φύλλο,  την εθνότητα,  το κοινωνικό περιβάλλον ,  είναι  και τα γονίδια. Μάλιστα  οι επιστήμονες σήμερα ,καθορίζουν τη γενετική συμμετοχή, σε ένα ποσοστό που κυμαίνεται στο  40-60% στην εξάρτηση από το αλκοόλ ή τις ουσίες .

 Όπως υπογράμμισε ο  κ Χριστοδουλάκης «  η  αρχική απόφαση για τη λήψη μιας ουσίας είναι μία εκούσια πράξη. Όταν όμως η κατάχρηση της ουσίας πάρει το «πάνω χέρι» τότε η ικανότητα του ατόμου για αυτοέλεγχο, διαταράσσεται σημαντικά.

Μελέτες απεικόνισης του εγκεφάλου,  απέδειξαν  ότι η κατάχρηση ουσιών προκαλεί ανατομικές αλλαγές σε περιοχές του εγκεφάλου οι οποίες είναι υπεύθυνες για την κρίση, για τη λήψη αποφάσεων, για την εκμάθηση, για τη μνήμη και για τον έλεγχο της συμπεριφοράς». και συνέχισε   τονίζοντας ότι «αυτές οι αλλαγές , αλλοιώνουν με τη σειρά τους το τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου και εξηγούν σε ένα μεγάλο βαθμό τη παρορμητική και καταστροφική συμπεριφορά που συναντάμε στον εθισμό».

Καταλήγοντας ο κ Χριστοδουλάκης υπογράμμισε ότι «η επικινδυνότητα κατάχρησης ουσιών, αυξάνεται στις μεταβατικές καταστάσεις. Στις αλλαγές σχολείων, στις αλλαγές τόπου διαμονής , στα διαζύγια.  Εάν μπορέσουμε να προλάβουμε τη κατάχρηση ναρκωτικών  ουσιών, προλαμβάνουμε τον εθισμό».

Επίσης ο κος Χριστοδουλάκης  τόνισε πως ενώ στο εξωτερικό η έρευνα στρέφεται στην ανακάλυψη εμβολίων που να αποτρέπεουν τον εγκέφαλο από ερεθίσματα που να οδηγούν στον εθισμό στην Ελλάδα κινούμαστε στις θεραπείες με βάση τα υποκατάστατα. όπως ανέφερε τα υποκατάστατα δε λύνουν το πρόβλημα όμως έχει παρατηρηθεί ότι μειώνουν κατά 80% τους χρήστες από τις πιάτσες γεγονός που βελτιώνει σημαντικά τις συνθήκες αντιμετώπισης του φαινομένου. 

Παίρνοντας  τον λόγο ο υπεύθυνος του προγράμματος της «ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ» κ. Χρήστος Παπαγεωργίου    ανέλυσε  τις θεραπευτικές  και συμβουλευτικές μεθόδους που  εφαρμόζονται στο Συμβουλευτικό κέντρο «Διαδρομή».   

Αφού αναφέρθηκε στην εμπειρία και στα βιώματα  που απέκτησε σε αντίστοιχα προγράμματα που παρακολούθησε  στην Αγγλία   επισήμανε  ότι «  ο εθισμένος δεν είναι ένας ανήθικος ή αδύναμος άνθρωπος αλλά ένας άρρωστος που χρειάζεται περίθαλψη και κατάλληλη φροντίδα και όχι απαξίωση ή τιμωρία. Στην Αγγλία άλλωστε η εξάρτηση αναγνωρίζεται επισήμως από το κράτος σαν αρρώστια και αντιμετωπίζεται κατά ανάλογο τρόπο».

Στη συνέχεια παρουσίασε  το πρόγραμμα της «ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ» το οποίο δεν έχει υποκατάστατα ή φάρμακα , και η ανάρρωση γίνεται σε 12  βήματα .Περιλαμβάνει  ομαδικές  και   προσωπικές συνεδρίες, γραπτές εξειδικευμένες εργασίες,   διαλέξεις  ,  πληροφόρηση και εκπαίδευση  σε όλους τους τομείς του εθισμού  και της εξάρτησης.

Η διάρκεια του  ,εξαρτάται από τις ανάγκες και την προσωπικότητα του  κάθε ατόμου. Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις εκείνες  όσων   έχουν   χρόνια ιστορικό κατάχρησης ουσιών και αλκοόλ   και  δεν έχουν  μόνιμη στέγη ή είναι άστεγοι,   το πρόγραμμα επιμηκύνεται   ώστε  προοδευτικά  να τους  επανεντάξει στην κοινωνία.( Εξεύρεση εργασίας και κατοικίας επίλυση οικονομικών ή δικαστικών εκκρεμοτήτων). 

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο κ .Παπαγεωργίου  ο μέσος όρος ηλικίας   των ατόμων που ζητούν θεραπεία στη « ΔΙΑΔΡΟΜΗ»είναι τα 27 χρόνια  για τους άντρες και τα 25  χρόνια για τις γυναίκες.Ο  μέσος όρος ηλικίας έναρξης χρήσης,  είναι τα 15,5 χρόνια, ωστόσο ένας στους τρεις  ξεκίνησε  τη χρήση πριν από τα 15.

Η πρώτη ουσία που χρησιμοποίησε η συντριπτική πλειονότητα όσων  απευθύνθηκαν  στην «ΔΙΑΔΡΟΜΗ»  είναι η κάνναβη  ενώ ως κύρια ουσία  κατάχρησης αναφέρεται η ηρωίνη  σε ποσοστό 65% και η κοκαΐνη  στο 5%.

Συνηθισμένο φαινόμενο αποτελεί η παράλληλη χρήση ουσιών, ενώ οκτώ στα δέκα άτομα ζουν με τις οικογένειές τους οι οποίες τους στηρίζουν  στην αναζήτηση θεραπείας.