“Συναγερμός” για τα μικρόβια από το Υπουργείο Υγείας

26-12-2016

«Συναγερμός» έχει σημάνει στο υπουργείο Υγείας για τα μικρόβια στα δημόσια νοσοκομεία. Ενδεικτικό είναι ότι το 10% των ασθενών που νοσηλεύονται στα ελληνικά νοσοκομεία προσβάλλονται από σοβαρές λοιμώξεις με αποτέλεσμα τον διπλασιασμό της διάρκειας νοσηλείας τους. Μάλιστα, το 30% των ασθενών αυτών νοσηλεύονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας.

Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία οι θάνατοι στην Ελλάδα κάθε χρόνο από ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, υπολογίζονται σε 3.000. Σημειώνεται μάλιστα χρόνο με το χρόνο μία αυξητική τάση.

Τα στοιχεία αυτά παρουσίασε σήμερα, ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Γεώργιος Πετρίκκος, με αφορμή την έναρξη συνεργασίας του υπουργείου Υγείας με το Πανεπιστήμιο του Cambridge της Μ. Βρετανίας, για την εφαρμογή στην Ελλάδα πρωτοκόλλου δράσης που έχει εφαρμοσθεί τα τελευταία χρόνια με τεράστια επιτυχία στο Cambridge, μηδενίζοντας τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.

Το πρωτόκολλο αυτό θα εφαρμοσθεί πιλοτικά στο νοσοκομείο Αττικό με την ευθύνη του κ. Γεώργιου Πετρίκκου και σε συνεργασία με τον Καθηγητή Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΚΕΕΛΠΝΟ, κ. Θανάση Τσακρή και θα είναι διάρκειας 9 μηνών.

Για την καλύτερη εφαρμογή και αποτελεσματικότητα, όπως εξήγησε ο Διευθυντής του Τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης του Cambridge, κ. Stephen Kelleher θα έρχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα στην Ελλάδα και θα παρακολουθούν το πρόγραμμα ειδικές ομάδες επιστημόνων του Cambridge.

Πριν από 4 χρόνια στο Cambridge, καταγράφονταν περίπου 50 σοβαρά κρούσματα ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων κατ’ έτος. Με την εφαρμογή αυτού του προγράμματος, υπογράμμισε ο Διευθυντής Διεθνών Συνεργασιών για την Εκπαίδευση και την Έρευνα του Cambridge, κ. Τάκης Κότης, τα κρούσματα σχεδόν μηδενίστηκαν, με αποτέλεσμα να σωθούν εκατοντάδες ζωές και εκατομμύρια λίρες. Ευελεπιστούμε όπως επεσήμανε ο κ. Κότης ότι το ίδιο θα συμβεί και στην Ελλάδα και με το πρόγραμμα αυτό θα σωθούν πολλές ζωές και θα είναι σημαντικό το οικονομικό όφελος για το Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Από την πλευρά της η υφυπουργός Υγείας, κα Ζέττα Μακρή, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η χώρα μας εμφανίζεται μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με τον υψηλότερο ποσοστό νοσοκομειακών λοιμώξεων, με τη μεγαλύτερη συχνότητα απομόνωσης πολυανθεκτικών παθογόνων αλλά και με το υψηλότερο ποσοστό χρήσης αντιβιοτικών στο νοσοκομειακό χώρο. Επιπλέον, η μικροβιακή αντοχή στη χώρα μας δεν περιορίζεται σε κλινικά τμήματα υψηλού κινδύνου όπως στις μονάδες εντατικής νοσηλείας, αλλά αφορά πλέον και τους ασθενείς που νοσηλεύονται σε κοινούς θαλάμους, σε ιδρύματα χρόνιων πασχόντων αλλά και σε κέντρα φυσικής αποκατάστασης.

Ο έλεγχος των λοιμώξεων που συνδέονται με τη νοσηλεία των ασθενών στους χώρους Παροχής Υγείας αποτελεί βασική αρμοδιότητα και ευθύνη των Διοικήσεων αυτών σημείωσε η κα Ζέττα Μακρή. Η αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των Διοικήσεων όσον αφορά στον περιορισμό των νοσοκομειακών λοιμώξεων πρόσθεσε θα βασιστεί στην παρακολούθηση της διαχρονικής εξέλιξης συγκεκριμένων δεικτών ελέγχου λοιμώξεων.

Όπως εξήγησε η Υφυπουργός:

  • Οι συγκεκριμένοι δείκτες υπολογίζονται με βάση δεδομένα που πρέπει υποχρεωτικά να συλλέγονται από τις δομές υγείας που θα αποδίδονται τους αρμόδιους φορείς, θα κοινοποιούνται στο Υπουργείο και στο ΕΣΥ-ΝΕΤ και αποτελούν βασικό κριτήριο αξιολόγησης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας για κάθε νοσοκομείο.
  • Κάθε Μονάδα Υγείας υποχρεούται να κοινοποιεί στο Υπουργείο Υγείας και να αναρτά στο ΕΣΥ-ΝΕΤ: α)τη συνολική ετήσια δαπάνη για τον περιορισμό των νοσοκομειακών λοιμώξεων στο συγκεκριμένο νοσηλευτικό ίδρυμα β) τη συνολική ετήσια δαπάνη για την θεραπεία των νοσοκομειακών λοιμώξεων στους νοσηλευθέντες ασθενείς στο συγκεκριμένο νοσηλευτικό ίδρυμα.
  • Συστήνεται Επιτροπή Νοσοκομειακών Λοιμώξεων (ΕΝΑ) σε κάθε Μονάδα Υγείας, η οποία θα λαμβάνει οδηγίες από το ΚΕΕΛΠΝΟ ως αρμόδιος φορέας για την πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Υποχρεωτική θεωρείται η παρουσία νοσηλεύτριας επιτήρησης λοιμώξεων.   

Η αντοχή στις λοιμώξεις είναι αποτέλεσμα της κατάχρησης και υπερκατανάλωσης των υπαρχόντων αντιβιοτικών, εξαπλώνεται ταχύτατα εξαιτίας της έντονης μετακίνησης ατόμων μεταξύ των διαφόρων χωρών για λόγους τουριστικούς, ιατρικούς ή οικονομικούς, ανέφερε ο Καθηγητής κ. Αθανάσιος Τσακρής.

Ο ιατρικός τουρισμός, τόνισε, είναι από τους κυριότερους, μια και πολίτες από τις αναπτυγμένες χώρες καταφθάνουν στις αναπτυσσόμενες χώρες αναζητώντας γρήγορη και φθηνή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Συγκεκριμένα, το 2012 περισσότεροι από 1.600.000 Αμερικανοί επιχείρησαν ένα «νυστεροσαφάρι», συνδυάζοντας τουρισμό και εγχείριση. Ο κλάδος γνωρίζει μια ξέφρενη ανάπτυξη, της τάξης του 35%. Έτσι η διασπορά στις διάφορες χώρες της Ευρώπης πολυανθεκτικών βακτηρίων οφείλεται κυρίως σε μετακινήσεις ασθενών – φορέων που έχουν ιστορικό προηγούμενης νοσηλείας σε χώρες όπου ενδημεί ο συγκεκριμένος τύπος αντοχής. Μάλιστα ο  χρόνος ανάπτυξης φορείας σε ενδημικό νοσοκομειακό περιβάλλον ποικίλει από μόλις 3 ημέρες έως 27 ημέρες, ενώ η φορεία μπορεί να ανιχνεύεται για διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών. Σημαντικός παράγοντας για παρατεταμένη φορεία είναι η παρουσία καθετήρων, καθώς και η παραμονή σε οίκο ευγηρίας.

Η εμπειρία έδειξε, κατέληξε ο Καθηγητής ότι, αφότου η συχνότητα των ανθεκτικών στελεχών περάσει ένα κρίσιμο σημείο, η διασπορά τους είναι πλέον μη αναστρέψιμη και καταγράφεται εξάπλωση στην κοινότητα, στο περιβάλλον και στην τροφική αλυσίδα. Επομένως είναι απαραίτητο να παρθούν έγκαιρα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της αντοχής.