1. Κάνοντας έναν απολογισμό της χρονιάς που πέρασε που βρίσκετε λάθη και ποια νομίζετε ότι είναι τα μεγάλα στοιχήματα που κέρδισε ο Οργανισμός;
Πράγματι, το 2014 είχε δυσκολίες, οι οποίες με τη στενή συνεργασία του Υπουργείου Υγείας και των παρόχων ξεπεράστηκαν, με αποτέλεσμα ο ΕΟΠΥΥ να παρέχει ένα εξαιρετικά μεγάλο όγκο υπηρεσιών υγείας στους πολίτες της χώρας. Τα στοιχήματα που κερδήθηκαν είναι πολλά και είναι καθοριστικά για τη μετέπειτα πορεία του Οργανισμού, ο οποίος ως ο μεγαλύτερος αγοραστής υπηρεσιών υγείας διαθέτει ισχυρή διαπραγματευτική δύναμη, την οποία καλείται εφεξής να εκμεταλλευτεί προς την επίτευξη οικονομικών συμφωνιών. Η τακτικότητα στις πληρωμές των παρόχων, η σημαντική μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, η τήρηση του προϋπολογισμού και οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις όπως η δημιουργία του Φακέλου Ασφάλισης Υγείας, και η πλήρης εφαρμογή των ηλεκτρονικών διαδικασιών αποτελούν κατακτήσεις στρατηγικής σπουδαιότητας για τη βιωσιμότητα του ΕΟΠΥΥ και των παρόχων και για τη διασφάλιση της πρόσβασης των ασφαλισμένων σε υπηρεσίες υγείας. Η απουσία εξωστρέφειας του Οργανισμού, θεωρώ ότι είναι το σημαντικότερο λάθος της χρονιάς που πέρασε, δεδομένου ότι μολονότι λήφθηκαν σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως πχ η πρόσβαση των ανασφάλιστων σε υπηρεσίες υγείας, μικρή μερίδα των πολιτών γνωρίζουν για τις δράσεις αυτές. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να υπάρξει συστηματική ενημέρωση των αρμόδιων φορέων και υπηρεσιών αλλά και των πολιτών για τα δικαιώματα και τις δυνατότητες οι οποίες τους παρέχονται, αλλά και απολογιστική καταγραφή και δημοσίευση των παροχών οι οποίες δόθηκαν και των αντίστοιχων δαπανών.
2. Ποια είναι τα πρώτα αποτελέσματα από την εφαρμογή των διαρθρωτικών μέτρων (πχ κατευθυντήριες οδηγίες) που έχετε λάβει;
Η θέσπιση από το Υπουργείο Υγείας, κατευθυντήριων οδηγιών για τη συνταγογράφηση διαγνωστικών εξετάσεων, έχει ήδη επιφέρει ενθαρρυντικά αποτελέσματα (ενδεικτική είναι η μείωση, μεσοσταθμικά, κατά 20% της δαπάνης για διαγνωστικές εξετάσεις). Η προσπάθεια εξορθολογισμού συνεχίζεται με την εισαγωγή επιπλέον οδηγιών, έτσι ώστε να μην προκαλούνται επιβαρύνσεις στους ασφαλισμένους και απώλειες στους παρόχους- προμηθευτές. Η θέσπιση κανόνων στη συνταγογράφηση και εκτέλεση διαγνωστικών εξετάσεων πέραν των σημαντικών εξοικονομήσεων που επιφέρει είναι πρωτίστως ζήτημα προστασίας της δημόσιας υγείας.
3. Είναι επαρκείς πλέον οι ελεγκτικοί μηχανισμοί που υπάρχουν στη χώρα μας για την καταπολέμηση της διαφθοράς στο χώρο της υγείας; Τι νομίζετε ότι πρέπει να γίνει περαιτέρω σε επίπεδο θεσμικό;
Τα περιστατικά διαφθοράς όπως η προκλητή ζήτηση, η παραβατική συμπεριφορά από ορισμένους παρόχους υγείας και η άτυπη καθιέρωση των παραπληρωμών (το γνωστό σε όλους φακελάκι) έχουν ζημιώσει και συνεχίζουν να ζημιώνουν το κράτος με απώλειες εκατομμυρίων ευρώ και προκαλούν ανυπολόγιστες επιβαρύνσεις στους πολίτες. Ωστόσο, από την έναρξη λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ μέχρι σήμερα έχουν γίνει σημαντικές ενέργειες για τη θέσπιση οριοθετημένου συστήματος κανόνων και σαφούς πλαισίου ποινών, καθώς και την οργάνωση και λειτουργία ελεγκτικού μηχανισμού, μέτρα τα οποία έχουν αποφέρει την επιβολή προστίμων ύψους 2,2 εκ. ευρώ. Για τον ΕΟΠΥΥ, η καθολική καθιέρωση των ηλεκτρονικών διαδικασιών (συνταγογράφηση, εκτέλεση, υποβολή, έλεγχος δικαιολογητικών κλπ) και η εισαγωγή του Φακέλου Ασφάλισης Υγείας, αποτελούν τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις για τη θεσμική θωράκιση του συστήματος υγείας καθώς περιορίζεται η φυσική επαφή των εμπλεκομένων και μειώνεται ο κίνδυνος φαινομένων διαφθοράς.
4. Ποιες είναι οι μεγάλες προκλήσεις για την καινούργια χρονιά;
Το 2015, αποτελεί χρονιά ορόσημο για την καθιέρωση και ανάδειξη του ΕΟΠΥΥ ως μεγάλου αγοραστή υπηρεσιών υγείας προς όφελος και για λογαριασμό των πολιτών. Η θέσπιση σταθερού πλαισίου κανόνων συνεργασίας με τους παρόχους και η ενίσχυση του θεσμού της διαπραγμάτευσης αποτελούν τις σημαντικότερες προκλήσεις σε στρατηγικό επίπεδο. Ο νέος Ενιαίος Κανονισμός Παροχών Υγείας (ΕΚΠΥ), η εισαγωγή κλινικού ελέγχου σε πραγματικό χρόνο (real time clinical audit), η λειτουργία του Φακέλου Ασφάλισης Υγείας αποτελούν δράσεις τα οποία μελετήθηκαν και σχεδιάστηκαν το 2014 και προβλέπεται να αποφέρουν πολλαπλά οφέλη ως προς την εξοικονόμηση πόρων και την παροχή αποτελεσματικών και ποιοτικών υπηρεσιών υγείας στους πολίτες.
5. Σχεδόν όλοι οι πάροχοι διαμαρτύρονται και ζητούν αύξηση του προϋπολογισμού. Έχουν άδικο;
Πράγματι, τα τελευταία χρόνια, ιδίως στον υγειονομικό τομέα, υπήρξαν σημαντικές και συχνά απότομες προσαρμογές σε οικονομικούς στόχους, οι οποίες, ωστόσο, ήταν αναγκαίες. Οι διαμαρτυρίες προκύπτουν γιατί πλέον τα προϋπολογισθέντα μεγέθη συνθέτουν προϋπολογισμό επάρκειας και όχι σπατάλης, με στόχο την κάλυψη των πραγματικών αναγκών των ασφαλισμένων και όχι την κερδοφορία λιγοστών επιτήδειων μέσω προκλητής ζήτησης για υπηρεσίες υγείας. Στόχος του ΕΟΠΥΥ είναι η καλύτερη διαχείριση των πεπερασμένων πόρων τους οποίους διαθέτει, η εσωτερική ανακατανομή στα επιμέρους κέντρα κόστους με κριτήρια αποδοτικότητας και η αύξηση του προϋπολογισμού σε συγκεκριμένες κατηγορίες δαπανών, εφόσον τεκμηριωμένα προκύπτει τέτοια ανάγκη, μέσω πρόσθετης χρηματοδότησης.
6. Εσείς θεωρείτε ότι με τα λεφτά που μπορούμε να διαθέσουμε για την υγεία σήμερα, διασφαλίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους;
Νομίζω πως η καλύτερη απάντηση στην ερώτηση αυτή δίνεται από σχετικούς δείκτες ικανοποίησης των πολιτών από το σύστημα υγείας, στους οποίους εάν ανατρέξει κανείς τα προηγούμενα χρόνια, τα χρόνια του κατακερματισμένου νοσοκομειακού χάρτη της χώρας, του εγκαταλελειμμένου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, της υψηλής φαρμακευτικής δαπάνης των 5,1δις το 2009, των υψηλών ποσοστών σε μαγνητικές και αξονικές εξετάσεις, διαπιστώνει ότι τα περισσότερα χρήματα δεν ισοδυναμούν πάντα με καλύτερους υγειονομικούς δείκτες και δείκτες χρησιμότητας. Το ζητούμενο είναι η καλύτερη διαχείριση των πόρων ώστε να επιτευχθεί καθολική και επαρκής κάλυψη για τον πληθυσμό με βάση τα κριτήρια της ισότητας και της αποδοτικότητας. Εφόσον, τα κέντρα λήψης των αποφάσεων και η πολιτική ηγεσία αξιοποιήσει τα εργαλεία εκείνα που εγγυώνται την πλήρωση των κριτηρίων αυτών, οι πολιτικές που θα υιοθετούνται, θα οδηγούν στον εξορθολογισμό και τη βιωσιμότητα του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης της χώρας.
7. Ποιος είναι αυτή τη στιγμή ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ για το 2015 και πόσο έκλεισε το 2014 (εκτιμήσεις και υπερβάσεις).
Τα συνολικά έσοδα του Οργανισμού για το 2015 έχουν προϋπολογισθεί σε 5.352 δις ενώ τα αντίστοιχα έξοδα σε 5.472 δις. Η διαφορά που προκύπτει (έσοδα-έξοδα) δεν δύναται να χαρακτηριστεί ως έλλειμμα καθώς υπερκαλύπτεται από τα ταμειακά διαθέσιμα του Οργανισμού στο τέλος του 2014. Τα προϋπολογισθέντα μεγέθη του 2015 είναι αντίστοιχα με τα προσωρινά απολογιστικά του 2014, εντός του οποίου ο Οργανισμός πέτυχε, αφενός την επιτάχυνση των πληρωμών του προς τους συμβεβλημένους παρόχους και αφετέρου τη σημαντική μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του. Η περαιτέρω βελτίωση της οικονομικής θέσης του ΕΟΠΥΥ αποτελεί προτεραιότητα της Διοίκησης του Όργανισμού και του Υπουργείου Υγείας. Προς την κατεύθυνση αυτή υιοθετούνται συγκεκριμένες διαρθρωτικές δράσεις και παρεμβάσεις με γνώμονα πάντα την ποιοτική και απρόσκοπτη πρόσβαση των ασφαλισμένων στην παροχή υπηρεσιών υγείας.
8. Yπάρχει μείωση της κατανάλωσης των φαρμάκων (τι δείχνει η συνταγογραφική συμπεριφορά) και ποια η αναλογία γενόσημων-πρωτοτύπων;
Η μείωση της κατανάλωσης όγκου φαρμάκων είναι μικρή για το 2014 σε σχέση με το 2013 (σύγκριση αντίστοιχων α’ εξαμήνων). Ειδικότερα, παρατηρείται μια μείωση της κατανάλωσης 5% (σε εμβαλλάγια) με αντίστοιχη μείωση της δαπάνης κατά 8%.
Αναφορικά με την αναλογία γενοσήμων πρωτοτύπων, το ποσοστό τους αυξήθηκε κατά 1% το 2014 σε σύγκριση με το 2013 και μειώθηκε κατά 2% η αναλογία των off–patent.
Ενδεικτικά, ο μέσος όρος του ποσοστού των γενοσήμων το 2014 είναι της τάξεως του 19.50% έναντι 34.27% των πρωτοτύπων & 46.23% των off patent.
9. Είσθε ευχαριστημένος από την αύξηση που έχει επιτευχθεί στον όγκο των γενοσήμων;
Δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι από τη διείσδυση των γενοσήμων καθώς απέχουμε κατά πολύ από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο.Σαφώς υπάρχει μια αυξητική τάση στα γενόσημα αλλά η υψηλότερη τους διείσδυση θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση τιμών άρα σε εξοικονόμηση πόρων για διασφάλιση της πρόσβασης σε καινοτόμες ακριβότερες θεραπείες μέσω της διαδικασίας της δυναμικής τιμολόγησης. Με άλλα λόγια, είναι προς το συμφέρον των ασθενών η μεγαλύτερη χρήση γενοσήμων φαρμάκων, των οποίων η ασφάλεια και ποιότητα διασφαλίζεται μέσω των ελέγχων του ΕΟΦ, καθώς απαλλάσονται από πρόσθετες επιβαρύνσεις πέραν της προβλεπόμενης συμμετοχής στο κόστος με αποτέλεσμα τη μείωση της δαπάνης των νοικοκυριών για φάρμακα.
