Ο σακχαρώδης διαβήτης και η παχυσαρκία αποτελούν ιδιαίτερα επιβαρυντικές καταστάσεις για βαριά νόσηση αλλά και αυξημένη θνητότητα μετά από λοίμωξη από κορωνοϊό. Πολλές μελέτες σε όλον τον κόσμο ,αλλά και με τη δική μας πολυκεντρική μελέτη – η οποία δημοσιεύτηκε στις αρχές του πρώτου κύματος και στην οποία συμμετείχαν 8 νοσοκομεία από όλη τη χώρα- πιστοποιήσαμε αυτά τα αρνητικά συμπεράσματα και στον ελληνικό χώρο.
Τα άτομα με διαβήτη,που νοσηλεύονταν στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας στην Ελλάδα ,είχαν κατά μέσο όρο 30% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου. Για τους νεότερους σε ηλικία νοσηλευόμενους ασθενείς, χωρίς άλλα υποκείμενα νοσήματα, η παχυσαρκία – ακόμα και χωρίς την παρουσία διαβήτη- ήταν η κυριότερη αιτία που τους οδηγούσε στο θάνατο. Τα αίτια που οδηγούν τα άτομα με διαβήτη και παχυσαρκία σε δυσμενείς εξελίξεις, περιλαμβάνουν τη συχνή παρουσία καρδιαγγειακών νοσημάτων, την υποβαθμισμένη ανοσιακή τους λειτουργία, τη γενικευμένη αγγειακή δυσλειτουργία και τον αυξημένο βαθμό θρομβογένεσης που σχετίζονται με την παρουσία διαβήτη και παχυσαρκίας. Ένας έμμεσος επίσης επιβαρυντικός παράγοντας ήταν η επιπρόσθετη αρνητική επίδραση ,που τους επιβλήθηκε λόγω της μειωμένης φυσικής δραστηριότητας και της ανατροπής των ορθών υγειινοδιαιτητικών τους συνθηκών που επέβαλε ο υποχρεωτικός περιορισμός της κοινωνικότητάς τους από το lockdown.
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί και σχετίζονται με μια νέα αναδυόμενη κλινική οντότητα που περιγράφεται σαν «Σύνδρομο Καθυστερημένης Ανάνηψης» μετά από οξεία νόσηση από κορωνοϊό, φαίνεται να περιγράφονται πιο συχνά σε άτομα με διαβήτη και παχυσαρκία. Μπορεί το σύνδρομο αυτό να αφορά άτομα με σοβαρή λοίμωξη, εντούτοις παρουσιάζεται και σε άτομα με μετρίου βαθμού νόσηση. Το σύνδρομο αυτό χαρακτηρίζεται από εμμένουσα έντονη συμπτωματολογία, κυρίως από το καρδιοαναπνευστικό, το οποίο παραμένει για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μηνός από τη λοίμωξη. Άτομα με διαβήτη και παχυσαρκία παρουσιάζουν συχνά, ακόμα και 3 μήνες μετά τη νόσηση από κορωνοϊό, αυξημένου βαθμού κόπωση, νευρολογική δυσλειτουργία και αγχώδεις συνδρομές.
Στο Νοσοκομείο Ελπίς, που έχω τη τιμή να υπηρετώ ως Πρόεδρος του ΔΣ, έχουμε σχεδιάσει και θα υλοποιήσουμε άμεσα, ένα πρόγραμμα επανένταξης ατόμων που έχουν νοσήσει από κορωνοϊό και παρουσιάζουν επιμένουσα συμπτωματολογία για μήνες μετά τη νόσηση, μέσω προγραμμάτων ομαδικής θεραπευτικής άσκησης που θα εκτελείται σε ειδικό προαύλιο χώρο εντός του νοσοκομείου από καθηγητές Φυσικής Αγωγής του Τμήματος Αθλητισμού του Δήμου Αθηναίων.
Πολλές αντιδιαβητικές θεραπείες που έχουν χαρακτηριστικά αντιφλεγμονώδους δράσης δημιούργησαν πολλές ελπίδες ότι μπορεί να παρέχουν προστασία στα άτομα με διαβήτη. Εντούτοις, μέχρι σήμερα δεν έχει ακόμα πιστοποιηθεί κάποια ιδιαίτερα ευεργετική επίδραση για καμία από αυτές. Τα πρώιμα αποτελέσματα από τη νέα πολυκεντρική μας μελέτη -που διερευνά το γονιδιακό υπόστρωμα των βαρέως πασχόντων από κορωνοϊό – έχουν ήδη εντοπίσει ειδικές γονιδιακές διαφοροποιήσεις που σχετίζονται με αρνητικές εξελίξεις κατά τη νόσηση με κορωνοϊό σε γονίδια που σχετίζονται με τη δράση συγκεκριμένου αντιδιαβητικού σκευάσματος.
Ο ειδικός εμβολιασμός για τον κορωνοϊό αποτελεί αφενός μεν τη μοναδική διέξοδο από τα δεινά της πανδημίας και προστατεύει από τη βαριά νόσηση και το θάνατο τους έχοντες χρόνια υποκείμενα νοσήματα όπου συμπεριλαμβάνεται ο διαβήτης και η παχυσαρκία. Τα εμβόλια νέας τεχνολογίας με τη χρήση mRNA αναμφίβολα προσφέρουν ισχυρότερη προστασία στους εμβολιαζόμενους αλλά πολλές μελέτες έχουν εντοπίσει μια βαθμιαία πτώση του τίτλου των προστατευτικών αντισωμάτων έναντι του κορωνοϊού μερικούς μήνες μετά τον πλήρη εμβολιαστικό κύκλο και πολλές συζητήσεις είναι σε εξέλιξη αν θα απαιτηθεί και τρίτη αναμνηστική δόση. Ενδιαφέροντα στοιχεία όμως προκύπτουν από πολύ πρόσφατα δημοσιευμένες μελέτες. Σύμφωνα με αυτές ο τίτλος των αντισωμάτων παρουσιάζεται σταδιακά χαμηλότερος και αντιστρόφως ανάλογα με την αύξηση του δείκτη βάρους σώματος που αποτελεί παράμετρο η οποία υποδηλώνει παχυσαρκία. Η ομάδα μας σύντομα ολοκληρώνει μια αντίστοιχη μελέτη στο υγειονομικό προσωπικό ελληνικών δομών υγείας, όπου περιμένουμε με ενδιαφέρον την ανάλυση των δεδομένων που θα αφορούν την προστασία από τον εμβολιασμό στις αναφερθείσες ομάδες.
Ο σακχαρώδης διαβήτης από μόνος του αποτελεί για την Ευρωπαϊκή Ένωση την 5η αιτία θανάτου και η παχυσαρκία αναμφισβήτητα συσχετίζεται με την εμφάνιση του Διαβητικού Συνδρόμου. Τόσο η παχυσαρκία αλλά και ο διαβήτης ενοχοποιούνται για την ιδιαίτερη επιβάρυνση που επιφέρουν στη νόσηση από κορωνοϊό. Η μόνη αποδεδειγμένη, μέχρι τώρα, οδός προστασίας για αυτή την υψηλού κινδύνου ομάδα των συνανθρώπων μας αποτελεί η ορθή διαχείριση του Διαβήτη ούτως ώστε να έχουν φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου αλλά και ο ειδικός εμβολιασμός.
Βρισκόμαστε σε αναμονή συμπερασμάτων από μελέτες που διερευνούν την πιθανότητα υπεροχής κάποιας αντιδιαβητικής αγωγής ώστε να προστατεύει από την νόσηση με κορωνοϊό και πολλά στοιχεία μέχρι τώρα όμως συνηγορούν ότι η παρουσία Διαβήτη και Παχυσαρκίας θα απαιτήσει την ανάγκη χορήγησης μιας νέας αναμνηστικής δόσης των εμβολίων της νέας τεχνολογίας.
Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας, Πρόεδρος Δ.Σ Γ.Ν.Α «Η Ελπίς»
