Στις 13.552 αναφορές ανέρχονται οι αναφορές των πολιτών/κατοίκων απ’ όλη τη χώρα στον Συνήγορο του Πολίτη κατά το 2023. Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2023, από τις αναφορές, για τις οποίες διαπιστώθηκε κακοδιοίκηση και υπήρξε διαμεσολάβηση, επιλύθηκε θετικά για τους αναφερόμενους πολίτες με ενέργειες της Αρχής η μεγάλη πλειοψηφία των αναφορών, σε ποσοστό 71%. Αντιθέτως, για ένα ποσοστό 18% των αναφορών, δεν ήταν δυνατή η επίλυση των αντίστοιχων υποθέσεων, για λόγους που οφείλονται είτε σε άρνηση της Διοίκησης να ακολουθήσει τις υποδείξεις του Συνηγόρου του Πολίτη, είτε σε νομοθετικά κενά ή σε οργανωτικές δυσλειτουργίες.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, το έτος 2023 επιβεβαιώθηκε το χρόνιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Διοίκηση στην ικανοποίηση αιτημάτων που σχετίζονται με το ασφαλιστικό και εργασιακό καθεστώς των πολιτών, ζητήματα που κατέλαβαν τη δεύτερη θέση, ως προς τον συνολικό αριθμό των αναφορών που υποβλήθηκαν στον Συνήγορο του Πολίτη. Ωστόσο, για τη χρονιά που πέρασε, την πρώτη θέση σε αριθμό αναφορών (περισσότερες από 2.500) καταλαμβάνουν τα θέματα που σχετίζονται με το οικιστικό περιβάλλον, όπως λ.χ. προβλήματα σχετικά με τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ύδρευση, αποχέτευση, ηλεκτροδότηση), την οικοδομική δραστηριότητα, τη χωροθέτηση, αδειοδότηση και παρακολούθηση της λειτουργίας έργων και επιχειρήσεων, κ.ά.
ΥΓΕΊΑ
Ο τομέας της υγείας αποτελεί προτεραιότητα για τις δημόσιες πολιτικές, μετά και τη μακρά υγειονομική κρίση που επιβάρυνε υπέρμετρα το Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ.). Η προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών κατά την πρόσβαση και εξυπηρέτησή τους στις δημόσιες δομές υγείας, η πρόσβαση στο φάρμακο και τις θεραπείες, η επαρκής εξέταση και απάντηση των αιτημάτων/ παραπόνων τους και η άρτια διοικητική διερεύνηση των καταγγελιών, οι παροχές και η αποζημίωση των δαπανών υγείας, καθώς και ο έλεγχος των ιδιωτών παρόχων από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., αποτέλεσαν αντικείμενο διαμεσολάβησης και παρέμβασης της Αρχής. Ενδεικτικά αναφέρονται:
Συνταγογράφηση εν αγνοία των ασφαλισμένων
O Συνήγορος του Πολίτη έλαβε αναφορές ασφαλισμένων που διαπίστωσαν συνταγογράφηση φαρμάκων στον Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.) τους, εν αγνοία τους. Κατόπιν διαμεσολάβησης της Αρχής προς τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., κάποιες εκ των καταγγελιών διαβιβάστηκαν στις αρμόδιες αστυνομικές αρχές για έλεγχο τυχόν ποινικών αδικημάτων. Ως προς τον έλεγχο από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. των ιδιωτών παρόχων, ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. επικαλείται τη, μέχρι σήμερα, μη έκδοση υπουργικής απόφασης, κατ’ εξουσιοδότηση του Ν. 4931/2022, για το πλαίσιο διενέργειας ελέγχων από τη νεοσύστατη προς τούτο Διεύθυνση εντός του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
Έλεγχος χρεώσεων ιδιωτικών κλινικών – θεραπευτηρίων
Ο Συνήγορος του Πολίτη συνεχίζει να λαμβάνει αναφορές ασφαλισμένων σχετικά με την οικονομική επιβάρυνσή τους κατά τη λήψη υπηρεσιών υγείας σε ιδιωτικές κλινικές και θεραπευτήρια συμβεβλημένα με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει κατ’ επανάληψη θέσει στο Υπουργείο Υγείας τη σημασία της εφαρμογής του νομοθετικού πλαισίου και της διενέργειας αποτελεσματικών ελέγχων από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., τόσο στο πλαίσιο διαμεσολάβησης επί ατομικών αναφορών, όσο και συνολικών παρεμβάσεών του. Εντούτοις, και παρά την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου μηχανισμού ελέγχου, τα προβλήματα παραμένουν, με συνέπεια οι ασφαλισμένοι να μην έχουν επαρκή ενημέρωση για την κοστολόγησή τους από τις ιδιωτικές κλινικές/ θεραπευτήρια και να μη διενεργούνται αποτελεσματικοί έλεγχοι των χρεώσεων και αντίστοιχη απόδοση των ποσών στους ασφαλισμένους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
Χορήγηση φαρμάκου σε χρονίως πάσχοντα κάτοικο απομακρυσμένης περιοχής
Στην Αρχή προσέφυγε ασθενής, κάτοικος ακριτικού νησιού, που ανέφερε πρόβλημα με την κωδικοποίηση και συνταγογράφηση σπάνιου και ακριβού φαρμάκου που χρειαζόταν, λόγω χρόνιας πάθησης. Μετά την παρέμβαση της Αρχής, συντονίστηκαν οι κεντρικές και περιφερειακές υπηρεσίες του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και δόθηκαν σαφείς οδηγίες στον ιατρό, και πλέον δεν χρειάζεται ο ασθενής να προσέρχεται στο φαρμακείο του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. στην Αθήνα για την παραλαβή του φαρμάκου, αλλά, αντιθέτως, για την εξυπηρέτηση του ασθενούς, το φάρμακο αποστέλλεται στον απομακρυσμένο τόπο κατοικίας του.
Χορήγηση εύληπτων και κατανοητών ιατρικών οδηγιών με το εξιτήριο από δομές υγείας
Η σημασία των γραπτών εύληπτων οδηγιών προς τους πολίτες έχει ανακύψει κατά τη διερεύνηση άλλων αναφορών, όπου, λόγω διαφορετικών περιγραφών μεταξύ ιατρών και ασθενών, δεν προκύπτει με βεβαιότητα ότι ο ασθενής κατανόησε τις οδηγίες που του δόθηκαν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αναφορά πολίτη, την οποία διερεύνησε η Αρχή, από την οποία προέκυπτε ότι, κατά τη νοσηλεία του πατέρα του στο Νοσοκομείο, δεν ενημερώθηκε ούτε ο ασθενής ούτε ο ίδιος, ως υιός του, για πιθανή ύπαρξη προχωρημένης κακοήθειας και άμεση ανάγκη διερεύνησης. Στην ένορκη διοικητική εξέταση (Ε.Δ.Ε.) που διενεργήθηκε, ο θεράπων ιατρός– χειρουργός επικαλέστηκε ότι χορήγησε προφορικές οδηγίες με το εξιτήριο.Ο Συνήγορος του Πολίτη, με έγγραφό του επεσήμανε, μεταξύ άλλων, την ανάγκη χορήγησης εύληπτων και κατανοητών μετεγχειρητικών οδηγιών, οι οποίες πρέπει να είναι έγγραφες και όχι προφορικές, ώστε να διασφαλίζεται και να αποδεικνύεται ότι χορηγήθηκαν και επίσης να μπορούν να λάβουν γνώση οι φροντιστές του ασθενούς στο σπίτι.
Ελλιπής περίθαλψη σε δημόσιο νοσοκομείο
Δημόσιο νοσοκομείο δεν απαντούσε επί μήνες σε αναφορά πολίτη, για ελλιπή περίθαλψη, από τμήμα επειγόντων περιστατικών, στον πατέρα της, ο οποίος απεβίωσε την ίδια ημέρα. Κατόπιν των παρεμβάσεων της Αρχής, το Νοσοκομείο προέβη σε διενέργεια Ε.Δ.Ε. για τη διερεύνηση των καταγγελλομένων. Στη συνέχεια, κοινοποιήθηκε στον Συνήγορο του Πολίτη το πόρισμα της Ε.Δ.Ε., σύμφωνα με το οποίο διαπιστώθηκε ότι, στην προκειμένη περίπτωση, δεν εξαντλήθηκαν όλες οι υπάρχουσες δυνατότητες, σύμφωνα με τις επιταγές της ιατρικής επιστήμης και υπήρξε παράβαση του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας, λόγω παραλείψεων στην περίθαλψη του ασθενούς, επισημαίνοντας παράλληλα τις δύσκολες συνθήκες διαχείρισης στο συγκεκριμένο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Ο Συνήγορος του Πολίτη ζήτησε περαιτέρω ενημέρωση για τις ενέργειες της Διοίκησης του Νοσοκομείου, μετά το πόρισμα της Ε.Δ.Ε. Η Διοίκηση του Νοσοκομείου προέβη σε αυστηρή έγγραφη σύσταση προς την εμπλεκόμενη ιατρό, να επιτελεί τα καθήκοντά της σύμφωνα με τον νόμο και την ιατρική επιστήμη, και δόθηκαν γενικότερες οδηγίες για την βελτίωση της περίθαλ ψης των ασθενών στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του Νοσοκομείου.
