Συνήγορος του Πολίτη: Τα επιδόματα σε ΑμεΑ προστατεύονται από κατασχέσεις και συμψηφισμούς

26-06-2019

Κατοχυρώθηκε πλέον ότι τα προνοιακά επιδόματα σε ΑμεΑ δεν εντάσσονται εφεξής σε καμία κατηγορία εισοδήματος και προστατεύονται από την κατάσχεση και τον συμψηφισμό. Οι ρυθμίσεις για τα προνοιακά επιδόματα σε ΑμεΑ είχαν αρχικά προβλεφθεί σε Κοινή Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών.

Ο Συνήγορος του Πολίτη ωστόσο διαπίστωσε σοβαρά προβλήματα κατά την εφαρμογή της Απόφασης, κυρίως λόγω της απουσίας σχετικής πρόβλεψης σε νόμο και της παράλειψης ενημέρωσης της Α.Α.∆.Ε. ώστε να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες αλλαγές στο ηλεκτρονικό σύστημα TAXIS.

Συγκεκριμένα, με αφορμή την υποβολή μεγάλου αριθμού αναφορών από δικαιούχους του επιδόματος στέγασης, διαπιστώθηκε ότι τα αναπηρικά επιδόματα εξακολουθούν να συμπεριλαμβάνονται στο εισόδημα, επειδή προσυμπληρώνονται από τους αρμόδιους για τη χορήγησή τους φορείς ή τους φοροτεχνικούς σε κωδικούς που τα εντάσσουν στα εισοδηματικά όρια.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την υπέρβαση του προβλεπόμενου εισοδηματικού ορίου από τους δικαιούχους και τον κίνδυνο απώλειας του επιδόματος. Μετά από παρέμβαση της Αρχής, το πρόβλημα επιλύθηκε για το επίδομα στέγασης ad hoc, μέσω της τροποποίησης της ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποβολής των σχετικών αιτήσεων.

Ωστόσο, ο Συνήγορος, με έγγραφό του στους συναρμόδιους Υπουργούς, τόνισε ότι παραμένει ο κίνδυνος της απώλειας άλλων προνοιακών ή κοινωνικών παροχών καθώς και φορολογικών απαλλαγών, με χαρακτηριστική την περίπτωση της απαλλαγής από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

Η Αρχή ζήτησε να επιλυθούν συνολικά όλα τα ανωτέρω προβλήματα μέσω της νομοθετικής ρύθμισης του θέματος και να δοθούν οδηγίες ως προς την αλλαγή των κωδικών του TAXIS ώστε τα αναπηρικά προνοιακά επιδόματα να μην υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια. Ζήτησε επίσης να ρυθμιστεί με νόμο και η προστασία των επιδομάτων αυτών από την κατάσχεση και τον συμψηφισμό

Πράγματι, μετά από την παρέμβαση του Συνηγόρου, στον ν. 4611/2019 συμπεριλήφθηκε το άρθρο 81 σύμφωνα με το οποίο «τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) ως προνοιακές παροχές σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος και δεν φορολογούνται.

Το ποσό των προνοιακών παροχών σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση ή εισφορά, δεν κατάσχεται εις χείρας του ∆ημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το ∆ημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα νομικά πρόσωπα των Ο.Τ.Α. α` και β` βαθμού, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα».

Ειδικά για το Επίδομα Στέγασης, στο άρθρο 78 του ανωτέρω νόμου προβλέπεται ότι «…δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος, απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ του ∆ημοσίου ή τρίτου, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης  δεν κατάσχεται εις χείρας του δημοσίου ή οποιουδήποτε τρίτου, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το ∆ημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται για τον καθορισμό της εισοδηματικής ενίσχυσης ή στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης και του Επιδόματος Παιδιού.

Ο Συνήγορος επισημαίνει  ότι η νέα ρύθμιση θα ισχύσει σε κάθε περίπτωση για τα επιδόματα που θα χορηγηθούν κατά το οικονομικό έτος 2019 και αναμένει από την Α.Α.∆.Ε. την έκδοση σχετικών οδηγιών τόσο προς τους φορείς χορήγησης των επιδομάτων όσο καi προς τους φορολογούμενους και φοροτεχνικούς.