Συγγραφέας: Γεώργιος Κολιάκος, αναπλ. Καθηγητής Ιατρικής
Τα βλαστοκύτταρα είναι αρχέγονα κύτταρα τα οποία παραμένουν στο σώμα μας μετά την διάπλασή του και μπορούν να εξελιχθούν σε ωριμότερες μορφές κυττάρων.
Βλαστοκύτταρα με αποδεδειγμένα ασφαλείς χρήσεις λαμβάνονται σήμερα από το ομφαλοπλακουντιακό αίμα, την ουσία Wharton, τα νεογιλά δόντια, τον μυελό των οστών και το λίπος.
Πιθανότητες χρήσης των βλαστοκυττάρων
Με βάση τα σημερινά δεδομένα οι πιθανότητες να χρησιμοποιήσει κάποιος τα βλαστοκύτταρά του καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του είναι 1/200 και σύμφωνα με μελέτη στις ΗΠΑ ένας στους τρεις χρόνια πάσχοντες ασθενείς άνω των 65 ετών (128 εκατ.) θα έχει ανάγκη κυτταρικής θεραπείας στα επόμενα χρόνια.
Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται το ομφαλοπλακουντιακό αίμα
Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα και ο μυελός των οστών χρησιμοποιούνται κυρίως για τη θεραπεία ασθενειών του αίματος, κακοήθων και μη, όγκων της παιδικής ηλικίας, ασθενειών του ανοσοποιητικού, όπως σκλήρυνση κατά πλάκας και νεανική ρευματοειδή αρθρίτιδα. Ακόμα, το ομφαλοπλακουντιακό αίμα των ίδιων των παιδιών χρησιμοποιείται σήμερα σε κλινικές μελέτες για τη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης και του νεανικού σακχαρώδη διαβήτη. Τα αποτελέσματα των μελετών αυτών είναι ενθαρρυντικά και αναμένεται να βοηθήσουν παιδιά τα οποία έχουν φυλάξει τα βλαστοκύτταρά τους κατά τη γέννηση.
Βλαστοκύτταρα και καρδιά
Η χρήση βλαστοκυττάρων του μυελού των οστών για τη βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας αποτελεί συχνή εφαρμογή σε καρδιοχειρουργικά κέντρα της χώρας μας. Τα αποτελέσματα αυτών των θεραπειών έχουν δείξει σημαντική βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας.
Τα βλαστοκύτταρα που απομονώνονται από την ουσία Wharton, τα δόντια και το λίπος είναι μεσεγχυματικού τύπου, προορίζονται μόνο για αυτόλογη χρήση και προτείνονται για τη θεραπεία αυτοάνοσων νοσημάτων, την αποκατάσταση του μυοκαρδίου μετά από έμφραγμα, των οστών μετά από κατάγματα ή ελλείμματα, καθώς και σε συνδυασμό με αλλογενή μοσχεύματα για τη μείωση της απόρριψης μη απόλυτα συμβατών αιμοποιητικών μοσχευμάτων.
Βλαστοκύτταρα και λίπος
Ο λιπώδης ιστός σήμερα αποτελεί την σημαντικότερη πηγή λήψης βλαστοκυττάρων τα οποία λαμβάνονται με λιποαναρρόφηση. Τα κύτταρα αυτά είναι πολλά σε αριθμό, και ως εκ τούτου δεν χρειάζεται να πολλαπλασιαστούν, μπορούν να κρυοσυντηρηθούν τμηματικά και να χρησιμοποιηθούν περισσότερες της μιας φορές. Η επούλωση των διαβητικών ελκών, καθώς και η αισθητική αποκατάσταση ατελειών του σώματος με τα βλαστοκύτταρα του λίπους είναι εφαρμογές που ήδη πραγματοποιούνται στη χώρα μας.
Γεώργιος Κολιάκος, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής ΑΠΘ, Πρόεδρος της Τράπεζας Αρχέγονων Κυττάρων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΤΑΚ-ΕΙΕ)
