Οι κολπίτιδες, δηλαδή οι φλεγμονές του κόλπου, που εκδηλώνονται συνήθως με την ύπαρξη κνησμού και αυξημένων υγρών, αποτελούν ένα από τα συχνότερα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και είναι η συνηθέστερη αιτία που μια γυναίκα θα επισκεφθεί τον γυναικολόγο της.
Η κολπίτιδα, παρ΄ ότι θεωρείται απλή περίπτωση, μπορεί να αποτελέσει ένα από τα δυσκολότερα, στην αντιμετώπισή τους, προβλήματα, εξαιτίας της ιδιαιτερότητας της φυσιολογίας του κόλπου και της πολυπλοκότητας των λεπτών ισορροπιών, πάνω στις οποίες στηρίζεται η εύρυθμη λειτουργία του.
Ο κόλπος όλων των γυναικών αποικίζεται από έναν μεγάλο αριθμό μικροοργανισμών, οι οποίοι αποτελούν τη φυσιολογική χλωρίδα και οι οποίοι πρέπει να υπάρχουν στον κόλπο. Η παρουσία αυτών των μικροοργανισμών είναι επιθυμητή γιατί, χάρη σε ουσίες που παράγουν, διατηρούν το pH του κόλπου στις φυσιολογικές τιμές και εμποδίζουν την ανάπτυξη κάποιων άλλων (παθογόνων) μικροοργανισμών, οι οποίοι δεν πρέπει να βρίσκονται στον κόλπο.
Κολπίτιδα και χλωρίδα του κόλπου
Στην κολπίτιδα αναπτύσσονται κάποιοι παθογόνοι μικροοργανισμοί σε βάρος της φυσιολογικής χλωρίδας, διαταράσσοντας έτσι την ισορροπία του pH και αυτό κλινικά εκδηλώνεται με τη μορφή κνησμού και υγρών στον κόλπο. Οι γυναίκες που εκδηλώνουν αυτά τα συμπτώματα πρέπει να απευθύνονται άμεσα στον γυναικολόγο τους.
Οι φλεγμονές (μολύνσεις) των γυναικείων γεννητικών οργάνων μπορεί να παρουσιαστούν στο αιδοίο (την εξωτερική περιοχή γύρω από την είσοδο του κόλπου), στον κόλπο (κολπίτιδες) και τον τράχηλο της μήτρας, στο ενδομήτριο και στις σάλπιγγες.
Από τι μπορεί να προκληθεί η κολπίτιδα
Προκαλούνται από μικροοργανισμούς, όπως μύκητες και τριχομονάδες (που είναι οι πιο συνηθισμένοι), χλαμύδια, μυκόπλασμα κ.ά., από μικρόβια (αερόβια και αναερόβια), καθώς και από ιούς, όπως αυτοί που προκαλούν τον έρπητα των γεννητικών οργάνων (ιός HSV) και τα κονδυλώματα (ιός HPV). Θα πρέπει να σημειωθεί πως ορισμένοι τύποι του ιού HPV ενοχοποιούνται για δυσπλασίες (προκαρκινικές αλλοιώσεις) και καρκίνο στον τράχηλο της μήτρας και στο αιδοίο.
Πιο ευαίσθητες απέναντι στις κολπίτιδες είναι οι γυναίκες που:
- Ο οργανισμός τους δεν είναι πολύ ανθεκτικός λόγω έλλειψης ύπνου, ανθυγιεινής ή φτωχής διατροφής, στρες και κάπνισμα.
- Έχουν ελλιπή τοπική υγιεινή (κολπικές πλύσεις, συνεχή χρήση ταμπόν).
- Έχουν κάνει πολλές εκτρώσεις.
- Χρησιμοποιούν αποσμητικά σπρέι στην ευαίσθητη περιοχή.
- Έχουν σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό.
Κολπίτιδα – Παράγοντες προδιάθεσης
Επίσης, υπάρχουν ορισμένοι επιπλέον παράγοντες που προδιαθέτουν και συντελούν ειδικά στην ανάπτυξη μυκητιάσεων, όπως:
* Παρατεταμένη χορήγηση αντιβιοτικών ευρέως φάσματος, κάτι που αποτελεί την κυριότερη αιτία ανάπτυξης μυκήτων. Γι’ αυτό, εάν είναι απολύτως απαραίτητο να πάρετε αντιβίωση, φροντίστε να χρησιμοποιήσετε παράλληλα κάποιο φυσικό σκεύασμα που βοηθάει στη διατήρηση της φυσιολογικής ισορροπίας του κόλπου.
- Χρήση αντισυλληπτικών χαπιών.
- Συστηματική χορήγηση κορτιζόνης.
- Νοσήματα που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα και διαβήτης.
- Συνθετικά ρούχα ή εσώρουχα.
- Παραμονή σε υγρά μολυσμένα μέρη, όπως τουαλέτες, πλακόστρωτο πισίνας.
Συμπτώματα κολπίτιδας ανάλογα με τη μόλυνση
Αν παρατηρήσετε αυξημένη έκκριση κολπικών υγρών, τσούξιμο, φαγούρα, ερυθρότητα, οίδημα, πόνο κυρίως κατά τη σεξουαλική επαφή (δυσπαρευνία) αλλά και στο υπογάστριο, αν η φλεγμονή είναι στο ενδομήτριο ή τις σάλπιγγες, θα πρέπει να υποψιαστείτε ότι έχετε κολπίτιδα.
Οι μύκητες (μυκητιασική αιδοιοκολπίτιδα) δημιουργούν έντονο κνησμό (φαγούρα) στον κόλπο και στο αιδοίο, αυξημένη ποσότητα λευκών κολπικών υγρών που έχουν τυρώδη μορφή, είναι άοσμα και παχύρρευστα.
Οι τριχομονάδες χαρακτηρίζονται από αραιά υγρά, κιτρινοπράσινα και δύσοσμα, ενώ η μόλυνση από το βακτήριο του αιμόφιλου από παχύρρευστες δύσοσμες εκκρίσεις.
Το μυκόπλασμα και τα χλαμύδια συχνά δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, αλλά επηρεάζουν τη γονιμότητα γιατί, εάν προκαλέσουν σαλπιγγίτιδα, μπορεί οδηγήσουν ακόμα και σε στειρότητα.
Στον έρπητα εμφανίζονται μικρές φουσκάλες και έλκη (πληγές) στο αιδοίο, ενώ τα κονδυλώματα είναι θηλώδεις προσεκβολές στο αιδοίο, στον κόλπο ή στον τράχηλο.
Ηλίας Καρλαύτης
χειρουργός γυναικολόγος
επιστημ. υπεύθυνος Γυναικολογικού Τμήματος, Ευρωκλινική Αθηνών
