Τηλεϊατρική: Ο πατέρας ήταν Έλληνας

Τηλεϊατρική
03-11-2020

Κι όμως ο πατέρας της τηλεϊατρικής ήταν Έλληνας! Ο Σκευοφύλαξ ή Σκεύος Ζερβός, ιατρός χειρουργός από την Κάλυμνο, θεωρείται σήμερα διεθνώς, ο πατέρας της τηλεϊατρικής. Ήταν μια πολυσχιδής προσωπικότητα, καθώς ήταν επίσης  πρωτοπόρος στις μεταμοσχεύσεις, πολιτικός και κυρίως εθνικός αγωνιστής για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου, ένα όραμα που τον οδήγησε να ξοδέψει το σύνολο της περιουσίας του και να ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε απόλυτη φτώχεια και τυφλός.

τηλεϊατρική, σκεύος ζερβός,

Κατά την διάρκεια κατοχής της Ελλάδας, ο Σκεύος Ζερβός είναι ήδη γνωστός καθηγητής, Μαιευτικής, Γυναικολογίας και της Ιστορίας της Ιατρικής στο πανεπιστήμιο Αθηνών, πολυγραφότατος και με σημαντικό ερευνητικό έργο. Έχοντας και αγωνιστική πολιτική παρουσία κυρίως για το δωδεκανησιακό ζήτημα, για να αποφύγει τη σύλληψη από τις δυνάμεις του Άξονα, καταφεύγει στην Αίγυπτο κι αργότερα στην Κεντρική Αφρική. Εκεί αρρωσταίνει βαριά και με αφορμή αυτές τις συνθήκες, οραματίζεται τη μεγάλη αξία που θα είχε μια εφεύρεση, η οποία θα επέτρεπε την εξέταση ενός ασθενή  – όπου κι αν βρισκόταν αυτός – από ειδικευμένους γιατρούς που θα βρίσκονται σε άλλες περιοχές. Εργάζεται συστηματικά σε αυτή την ιδέα και το 1946, ανακοινώνει την «Τηλεξέταση», όπως ονόμασε την  εφεύρεσή του, στην Ακαδημία Αθηνών. Μέσω αυτής μπορούσε να αφουγκραστεί τους σφυγμούς ενός αρρώστου από απόσταση και το πρώτο λιθαράκι της Τηλεϊατρικής, είχε μπει!

Σε μια προφητική επιστολή του προς τον ίδιο ο καταξιωμένος καθηγητής ιατρικής και ακαδημαϊκός Μαρίνος Γερουλάνος γράφει: «Η ανακάλυψις σας θα φέρει αναστάτωση εις την Ιατρικήν και αποτελεί μέγιστην πρόοδον δια την διαγνωστικήν και θεραπευτικήν ιατρικήν εις το μέλλον». 

Για αυτή την καινοτομία, ο Ζερβός ανακηρύχθηκε καθηγητής του πανεπιστημίου του Ιλλινόις και επίτιμος καθηγητής χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου το 1950. 

Βιογραφικό σημείωμα:

Ο Σκευοφύλαξ ή Σκεύος Ζερβός (19 Ιανουαρίου 1875 – Αύγουστος 1966) γεννήθηκε στην Πόθια της Καλύμνου. Νέος, αναγκάστηκε να δουλέψει ως σφουγγαράς όπου νόσησε από την νόσο των σφουγγαράδων. Παρακολούθησε μαθήματα στο τετρατάξιο γυμνάσιο της Καλύμνου και στο Γ΄ Γυμνάσιο της Πλάκας, εισήχθη στην Ιατρική σχολή από όπου αποφοίτησε με άριστα και εργάστηκε στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Μιλούσε Γερμανικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Αγγλικά και Τουρκικά.

Ιατρικό – Επιστημονικό έργο:

Το 1898 δημοσίευσε την πρώτη του επιστημονική μελέτη με τον τίτλο «Δύο περιπτώσεις αιματοθώρακος τραυματικού μετά στατιστικής των εν τω Ελληνοτουρκικώ πολέμω του 1897 τραυμάτων», τα οποία ο ίδιος θεράπευσε. Η 2η επιστημονική του μελέτη «Ο Ιπποκράτης και τα επιθέματα Πρίζνιτς» δημοσιεύτηκε το 1899, όπου υποστήριξε ότι τα επιθέματα δεν τα εφηύρε ο αυστριακός ιατρός Πρίζνιτς το 1815 αλλά ο Ιπποκράτης.. Το 1900 – 1902 παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα στα πανεπιστήμια του Μονάχου, Βερολίνου, Βιέννης, Λειψίας και του Παρισιού. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα εκλέχτηκε υφηγητής της Μαιευτικής, της Γυναικολογίας και της Ιστορίας της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ ο τίτλος του Καθηγητή Πανεπιστημίου, του δόθηκε σε μεγάλη ηλικία\. Το 1902 πραγματοποιεί πειράματα σε σκύλους και άλλα ζώα για τη μεταμόσχευση γεννητικών οργάνων. Την ίδια χρονιά στο Β΄ Πανελλήνιο συνέδριο Ιατρικής αλλά και το 1903 στην Ακαδημία του Παρισιού έδωσε διαλέξεις για την νόσο «γυμνών σπογγαλιέων», τη νεκρωτική δηλ. δερματίτιδα των σφουγγαράδων, η οποία πήρε το όνομα του (Νόσος Σκεύου Ζερβού). Με τα πενιχρά επιστημονικά μέσα της εποχής, ο Ζερβός ανακάλυψε ότι η νόσος αυτή προκαλείται από τα κοιλεντερωτά ακτίνια που ζουν στις ρίζες των σφουγγαριών και προσβάλλουν τους γυμνούς σφουγγαράδες στα σημεία επαφής του δέρματος με το σφουγγάρι, δηλαδή κυρίως τα χέρια, το στήθος και την κοιλιακή χώρα. Θεωρείται ένας από τους μεγάλους μελετητές του Ιπποκράτη και συνέγραψε διάφορα άρθρα αναδεικνύοντας το έργο του πανελλαδικώς αλλά και διεθνώς. Το 1909 εξέδωσε το βιβλίο του Περί μεταμοσχεύσεως των όρχεων στη γαλλική γλώσσα. Το έργο του περί μεταμοσχεύσεων θεωρείται ότι οικειοποήθηκε σε μεγάλο βαθμό ο γιατρός Σεργκέι Βορονώφ το 1934  ο οποίος και έγινε διάσημος για τις εργασίες του για τις μεταμοσχεύσεις και τις περίφημες ενέσεις του που ανανεώνουν τον ανθρώπινο οργανισμό. Σε απάντηση ο Ζερβός συνέχισε να εργάζεται πειραματιζόμενος σε σκυλιά, κουνέλια, τράγους κι άλλα ζώα. Όταν ολοκλήρωσε τα πειράματά του, δημοσίευσε ολοκληρωμένη την έρευνά του το 1935 σε 358 σελίδες με τον τίτλο «Η μεταμόσχευσις των οργάνων και αι νέαι ημών πειραματικαί έρευναι». Στο τέλος του ενάτου κεφαλαίου γράφει προφητικά «παρακαλώ τους Έλληνας συναδέλφους, όπως ενδιαφέρονται διά την μεταμόσχευσιν και παρακολουθώσιν ευμενώς την εξέλιξιν της, διότι αύτη αποτελεί την αρχήν μιας νέας, μιας σπουδαιοτάτης θεραπευτικής αγωγής, της οποίας όμως   το μέλλον προβλέπομεν παμμέγιστον, την δε σημασίαν σπουδαιοτάτην διά τε την Επιστήμην και την ανθρωπότητα σύμπασαν».

Το επιστημονικό έργο του Ζερβού είναι ογκωδέστατο: 12 πρωτότυπα συγγράμματα, 13 ανακοινώσεις σε ξένες Ιατρικές Ακαδημίες, 14 ανακοινώσεις σε πανελλήνια ιατρικά συνέδρια, 40 μελέτες σε ξένα και ελληνικά περιοδικά και 63 άρθρα στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια του Ελευθερουδάκη.

Πολιτική – Αγωνιστική δράση:

Τον Απρίλη 1912 δημιούργησε τον Αιγαιοπελαγίτικο Σύλλογο με στόχο την ένωση των νήσων του Αιγαίου, με την ηπειρωτική Ελλάδα. Στους Βαλκανικούς πολέμους κατατάσσεται ως εθελοντής στον Ελληνικό Στρατό με τον βαθμό του Ιατρού (Λοχαγός) και υπηρετεί στο 10ο ορεινό χειρουργείο. Με το τέλος του Α΄ΠΠ καταπιάνεται με τον Αιγαιοπελαγίτικο Σύλλογο και το 1920 συνοδεύει το Βενιζέλο στην υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών. Το 1923 ως πληρεξούσιος Αθηνών και Πειραιώς στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση και πρόεδρος του Εκπαιδευτικού της Τμήματος ανέλαβε την καταγραφή των Εθνικών Κληροδοτημάτων και Δωρεών αποκαλύπτοντας τη δέσμευση μεγάλου χρηματικού ποσού από τα κληροδοτήματα που έμεναν ανενεργά στα χέρια ιδιωτών και των τραπεζών. Το χρηματικό ποσό εκτιμήθηκε στα 5 δισεκατομμύρια δραχμές και από αυτό κατασκευάστηκαν έργα, όπως, λειτούργησε η Ακαδημία Αθηνών, κτίστηκε το νοσοκομείο Ερυθρός Σταυρός, η Σιβιτανίδειος Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων, η Στρατιωτική Λέσχη Αθηνών και ναυπηγήθηκε το οπλιταγωγό Άρης. Στις εκλογές του 1924 εκλέχτηκε βουλευτής Αθηνών, με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Ήρθε σε ρήξη με τον Ελευθέριο Βενιζέλο για το δωδεκανησιακό ζήτημα, αφού ο Βενιζέλος είχε επιλέξει να εγκαταλείψει το δωδεκανησιακό ζήτημα. Κατά το Ελληνοϊταλικό πόλεμο 1940 προέτρεπε τους Δωδεκανήσιους να καταταγούν στο Εθνικό Στρατό.

 Το 1946 παρασημοφορείται με το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Σωτήρος από τον Βασιλέα Γεώργιο Β΄ και το 1948 παρασημοφορείται του από την Ακαδημία Αθηνών με το Αργυρό Παράσημο ανακηρύσσοντας τον Αρχηγό του απελευθερωτικού αγώνα της Δωδεκανήσου, ενώ παρασημοφορήθηκε από την τοπική αυτοδιοίκηση της Καλύμνου με το χρυσό Παράσημο.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Δραματική πρόβλεψη για την Ευρώπη: “Το δεύτερο κύμα του κορονοϊού δεν θα είναι το τελευταίο”