Ο Τζον Σκοτ Χαλντέιν (2 Μαΐου 1860 – 14/15 Μαρτίου 1936) ήταν Σκωτσέζος γιατρός και φυσιολόγος διάσημος για τον ατρόμητο αυτο-πειραματισμό που οδήγησε σε πολλές σημαντικές ανακαλύψεις σχετικά με το ανθρώπινο σώμα και τη φύση των αερίων. Πειραματίστηκε επίσης στον γιο του, τον εξίσου διάσημο J. B. S. Haldane (τόσο για την επέκταση του ενδιαφέροντος του πατέρα του για τις καταδύσεις όσο και ως βασικό πρόσωπο στη γενετική του πληθυσμού και την ανάπτυξη της σύγχρονης σύνθεσης), ακόμη και όταν ήταν αρκετά νέος. Ο Χαλντέιν κλειδώθηκε σε σφραγισμένους θαλάμους αναπνέοντας δυνητικά θανατηφόρα κοκτέιλ αερίων ενώ κατέγραφε την επίδρασή τους στο μυαλό και το σώμα του.
Ο Χαλντέιν επισκέφτηκε τις σκηνές πολλών καταστροφών στα ορυχεία και ερεύνησε τα αίτια τους. Όταν οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν δηλητηριώδες αέριο στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Haldane πήγε στο μέτωπο μετά από αίτημα του Λόρδου Kitchener και προσπάθησε να αναγνωρίσει τα αέρια που χρησιμοποιήθηκαν. Ένα αποτέλεσμα αυτού ήταν η εφεύρεση του πρώτου αναπνευστήρα.
Ο Χαλντέιν ήταν παγκόσμια αυθεντία στον αιθέρα και την αναπνοή και ο εφευρέτης του Black Veil Respirator, ή της πρώιμης μάσκας αερίου, κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το Χαλντέιν βοήθησε στον προσδιορισμό της ρύθμισης της αναπνοής και ανακάλυψε το φαινόμενο Haldane στην αιμοσφαιρίνη. Ήταν ο ιδρυτής του The Journal of Hygiene. Το 1907 ο Χαλντέιν κατασκεύασε έναν θάλαμο αποσυμπίεσης για να βοηθήσει τους δύτες βαθέων υδάτων πιο ασφαλείς και παρήγαγε τους πρώτους πίνακες αποσυμπίεσης μετά από εκτεταμένα πειράματα με ζώα. Ήταν επίσης αυθεντία στις επιπτώσεις των πνευμονικών ασθενειών, όπως η πυριτίαση που προκαλείται από την εισπνοή σκόνης πυριτίου. Αφού αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την καταπολέμηση των δηλητηριωδών αερίων στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, λόγω της υποτιθέμενης γερμανικής συμπάθειας, μεταπήδησε σε συνεργασία με θύματα πολέμου αερίων και ανέπτυξε θεραπεία οξυγόνου συμπεριλαμβανομένης της σκηνής οξυγόνου.
