Υπερθυρεοειδισμός: Τι είναι, πώς εκδηλώνεται και πώς αντιμετωπίζεται

23-04-2020

Γράφει ο Γεώργιος Σακοράφας Χειρουργός Θυρεοειδούς – Παραθυρεοειδών Επ. Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο υπερθυρεοειδισμός είναι μία πάθηση του θυρεοειδούς αδένα που προκύπτει σαν αποτέλεσμα της υπερλειτουργίας αυτού.

Έτσι παράγονται αυξημένες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών, που υπερβαίνουν τις φυσιολογικές ανάγκες του οργανισμού. Στην περίπτωση αυτή, ο θυρεοειδής δεν βρίσκεται πλέον κάτω από τον έλεγχο των φυσιολογικών ρυθμιστικών μηχανισμών του οργανισμού.

Ο υπερθυρεοειδισμός προσβάλλει συχνότερα τις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες. Οι εκδηλώσεις του αφορούν σχεδόν όλα τα συστήματα του ανθρωπίνου σώματος και ποικίλουν ανάλογα με την βαρύτητα και τη διάρκεια της νόσου.

Συνηθέστερα οφείλεται σε διάχυτη τοξική βρογχοκήλη (γνωστή σαν νόσο Graves) όπου ο θυρεοειδής παρουσιάζει διάχυτη ομοιογενή διόγκωση, αυξημένη αγγείωση και υπερλειτουργία.

Μπορεί επίσης να οφείλεται σε οζώδη τοξική βρογχοκήλη, που χαρακτηρίζεται από την παρουσία όζων στο υπερλειτουργικό θυρεοειδικό ιστό. Μπορεί τέλος να οφείλεται σε μονήρη όζο που υπερλειτουργεί (τοξικό αδένωμα).

Κάποιες από τις πιο χαρακτηριστικές εκδηλώσεις του υπερθυρεοειδισμού είναι:

  • αδυνάτισμα (που δεν δικαιολογείται από την άσκηση ή το διαιτολόγιο του ασθενούς)
  • ταχυκαρδίες / καρδιακές αρρυθμίες
  • εφιδρώσεις, εξάψεις, δυσανεξία στη ζέστη
  • νευρικότητα, συναισθηματική αστάθεια
  • αίσθημα αδυναμίας, εύκολη κόπωση
  • μυικός τρόμος (‘τρέμουλο’)
  • εξόφθαλμος (οι οφθαλμοί προβάλλουν χαρακτηριστικά δίνοντας ένα χαρακτηριστικό βλέμμα στον ασθενή)
  • διόγκωση του θυρεοειδούς (ομοιόμορφη [διάχυτη] ή με παρουσία όζων)

Η θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού είναι αρχικά συντηρητική (χορήγηση αντιθυρεοειδικών φαρμάκων). Με τα φάρμακα αυτά επιτυγχάνεται συχνά ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας.

Χειρουργική επέμβαση μπορεί να χρειαστεί στις εξής περιπτώσεις:

  • Απορρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας στον ασθενή που είναι σε αγωγή με αντιθυρεοειδικά φάρμακα. Αποτυχία των φαρμάκων να ελέγξουν τη λειτουργία του θυρεοειδούς
  • Εμφάνιση επιπλοκών από τη λήψη των αντιθυρεοειδικών φαρμάκων
  • Υποψία καρκίνου θυρεοειδούς. Παλιότερα εθεωρείτο σπάνια η ύπαρξη καρκίνου θυρεοειδούς στον ασθενή με υπερπαραθυρεοειδισμό. Φαίνεται όμως ότι η συχνότητα του καρκίνου θυρεοειδούς στους ασθενείς αυτούς είναι μεγαλύτερη από ότι πιστεύονταν παλιότερα
  • Μεγάλου βαθμού διόγκωση του θυρεοειδούς (είτε διάχυτη είτε λόγω παρουσίας πολλαπλών όζων) που πιέζει διπλανά όργανα (συνήθως τραχεία, οισοφάγος), με αποτέλεσμα την εμφάνιση συμπτωμάτων από πίεση (δύσπνοια, δυσκαταποσία)
  • Συνύπαρξη υπερπαραθυρεοειδισμού
  • Μεγάλου βαθμού εξόφθαλμος (στην νόσο Graves)

H χειρουργική επέμβαση επιτυγχάνει την άμεση και οριστική λύση του προβλήματος.

Η θυρεοειδεκτομή στους ασθενείς με υπερθυρεοειδισμό θα πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση από έμπειρο χειρουργό θυρεοειδούς για την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας εμφάνισης επιπλοκών.