Πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν πως τα φρούτα περιέχουν ζάχαρη, συνεπώς είναι εξίσου βλαβερά για την υγεία όσο και τα γλυκά. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια όπου η ζάχαρη έχει λάβει αρνητική δημοσιότητα για το ρόλο της στην επιδημία της παχυσαρκίας, η ανησυχία των καταναλωτών γύρω από τα φρούτα έχει αυξηθεί. Την ίδια στιγμή οι ειδικοί υγείας χτυπάνε το καμπανάκι του κινδύνου πως παγκοσμίως η ημερήσια κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι κατά πολύ χαμηλότερη από την συνιστώμενη.
Που βρίσκεται λοιπόν η αλήθεια; Πρέπει να καταναλώνουμε περισσότερα φρούτα; Η’ μήπως η ζάχαρη που αυτά περιέχουν είναι επικίνδυνη για την υγεία μας;
Κατανοώντας τι είναι τα σάκχαρα: Τα φυσικά σάκχαρα τα βρίσκουμε σε μη επεξεργασμένες τροφές όπως στα φρούτα με τη μορφή φρουκτόζης και στα γαλακτοκομικά με τη μορφή γαλακτόζης. Από την άλλη μεριά, τα πρόσθετα σάκχαρα μπαίνουν στα τρόφιμα κατά την επεξεργασία τους και τα συναντάμε κυρίως με τη μορφή της κλασσικής επιτραπέζια ζάχαρης, που επιστημονικά ονομάζεται σουκρόζη. Η σουκρόζη με τη σειρά της αποτελείται από γλυκόζη και φρουκτόζη. Στην πραγματικότητα η χημική δομή και σύσταση των σακχάρων που μόλις αναφέραμε είναι η ίδια, είτε καταναλωθούν μέσα από ένα κομμάτι κέικ, μέσα από μία κουταλιά ζάχαρη, μέσα από ένα μήλο ή μέσα από μία μπανάνα. Αυτό όμως που αλλάζει και τελικά κάνει τη διαφορά!
Ο τρόπος που το σώμα μεταβολίζει τα σάκχαρα μετράει: Η φρουκτόζη που συναντάμε στα φρούτα, αποτελεί κομμάτι ενός πολύπλοκου πλέγματος θρεπτικών συστατικών, όπως για παράδειγμα οι φυτικές ίνες, οι βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία και άλλα φυτικά θρεπτικά συστατικά όπως οι πολυφαινόλες. Η παρουσία αυτού του πλέγματος «γύρω» από τα σάκχαρα έχει δύο βασικά πλεονεκτήματα. Το πρώτο είναι πως επιβραδύνει την απορρόφηση της φρουκτόζης από το σώμα συμβάλλοντας στον καλύτερο έλεγχο του ζαχάρου στο αίμα, την παράταση του αισθήματος κορεσμού και τη μειωμένη αποθήκευση λίπους. Το δεύτερο πλεονέκτημα είναι πως όλα τα δομικά υλικά του πλέγματος είναι άκρως απαραίτητα για την καλή υγεία ολόκληρου του οργανισμού.
Στην περίπτωση της σουκρόζης των γλυκών εδεσμάτων πάλι, αυτή σπάει πολύ γρήγορα σε γλυκόζη και φρουκτόζη, οι οποίες δεν συνοδεύονται από κάποιο πλέγμα ωφέλιμων θρεπτικών συστατικών. Έτσι η απορρόφησή τους από το σώμα είναι γρήγορη, αφήνοντάς σας πεινασμένους και με το ζάχαρο του αίματος στα ύψη.
Ναι λοιπόν! Τα φρούτα περιέχουν φυσικά σάκχαρα. Περιέχουν όμως και ένα σύνολο άλλων θρεπτικών συστατικών που θρέφουν και θωρακίζουν από άκρη σε άκρη τον οργανισμό. Όταν θελήσετε να μειώσετε την κατανάλωση ζάχαρης στοχεύστε στο να περιορίσετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα, εκείνα δηλαδή που περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη και σχεδόν κανένα άλλο ωφέλιμο θρεπτικό συστατικό.
Ο στόχος σας: Καταναλώστε τουλάχιστον 6 μερίδες χρωματιστών φρούτων και λαχανικών ημερησίων, και περιορίστε όσο το δυνατό περισσότερο τα έτοιμα γεύματα και σνακς.
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN
Διαιτολόγος, Διατροφολόγος
Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ
