Η ισχυρή ζέστη και η αποπνιχτική ατμόσφαιρα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού και σύμφωνα με τις προβλέψεις της ΕΜΥ, οι υψηλές θερμοκρασίες θα επικρατήσουν τουλάχιστον μέχρι και αύριο Πέμπτη 9 Ιουλίου.
Μεγάλη προσοχή απαιτείται από άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση προβλημάτων από τη ζέστη, και από τα άτομα που βρίσκονται κοντά τους ή έχουν αναλάβει τη φροντίδα τους. Οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού που κινδυνεύουν από τις υψηλές θερμοκρασίες είναι οι ασθενείς με χρόνια νοσήματα, οι ηλικιωμένοι και τα βρέφη.
Οι βασικοί τρόποι για την πρόληψη προβλημάτων και την αντιμετώπιση της ζέστης είναι η παραμονή σε σκιερά και δροσερά μέρη, τα συχνά ντους, η λήψη άφθονων υγρών, η κατανάλωση φαγητού χωρίς λιπαρά. Η ζέστη έχει ως πρώτη επιπλοκή την αφυδάτωση, με αρχική ένδειξη την απλή δίψα, ενώ όσο αυξάνεται η ποσότητα των υγρών που χάνονται, τόσο επιβαρύνεται ο οργανισμός. Από την άλλη, η ισχυρή ζέστη μπορεί να προκαλέσει θερμοπληξία, ανύψωση δηλαδή της θερμοκρασίας του σώματος. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να παρασχεθούν πρώτες βοήθειες.
Αφυδάτωση: Η πρώτη επιπλοκή από τις υψηλές θερμοκρασίες
Η αφυδάτωση είναι η βασική δυσλειτουργία του οργανισμού που προκαλείται από τις υψηλές θερμοκρασίες και η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε άλλου είδους επιπλοκές.
Όπως προκύπτει από ειδικές μελέτες, η ελάχιστη επίδραση στην υγεία παρατηρείται στους 23 βαθμούς Κελσίου. Από αυτή τη θερμοκρασία και πάνω, μπορεί κανείς να μιλά για επιπτώσεις της ζέστης στον ανθρώπινο οργανισμό.
Η υψηλή θερμοκρασία προκαλεί αφυδάτωση και η απλή δίψα είναι η πρώτη ένδειξη. Όσο αυξάνεται η ποσότητα των υγρών που χάνονται, τόσο επιβαρύνεται ο οργανισμός. Η εξάντληση, η ανακοπή καρδιάς, το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μερικές από τις σοβαρότερες επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών. Οι κίνδυνοι αυτοί βέβαια εμφανίζονται στις λεγόμενες συνθήκες καύσωνα – στη χώρα μας ο καύσωνας «ορίζεται» από τρεις συνεχόμενες ημέρες με θερμοκρασίες άνω των 38 βαθμών Κελσίου.
ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΤΙΣ ΖΕΣΤΕΣ ΜΕΡΕΣ
- Αποφεύγουμε άσκοπες μετακινήσεις και πολύωρα ταξίδια με οχήματα
- Δεν κάνουμε βαριές σωματικές εργασίες ή άσκηση κάτω από τον ήλιο.
- Φοράμε ελαφρά, άνετα και ανοιχτόχρωμα ρούχα, καπέλο με φαρδύ γείσο και γυαλιά ηλίου.
- Τρώμε σε μικρά και ελαφρά γεύματα, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, και φτωχά σε λίπη
- Πίνουμε πολλά υγρά, δροσερά αλλά όχι πολύ παγωμένα
- Αποφεύγουμε τις απότομες εναλλαγές θερμοκρασιών (π.χ. βουτιά στη θάλασσα ύστερα από ηλιοθεραπεία, απότομη έξοδος από κλιματιζόμενο χώρο)
- Ντύνουμε τα βρέφη με ελαφρά ρούχα αφήνοντας τα χέρια και τα πόδια τους ελεύθερα. Μέχρι 6 μηνών δεν πρέπει να εκτίθενται καθόλου στον ήλιο. Τα μεγαλύτερα παιδιά πρέπει να μένουν στον ήλιο για μισή ώρα το πολύ και απαραίτητα με καπέλο.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΩΛΕΙΑ ΥΓΡΩΝ
|
ποσοστό αφυδάτωσης |
απώλεια υγρών (σε λίτρα, για άτομο βάρους 70 κιλών) |
επίπτωση στην υγεία |
|
2% |
1,4 |
δίψα |
|
4% |
2,8 |
δίψα και ξηρότητα στόματος |
|
6% |
4,2 |
ταχυκαρδία, αύξηση θερμοκρασίας |
|
8% |
5,6 |
πρησμένη γλώσσα, δυσκολία ομιλίας, μειωμένη πνευματική και σωματική απόδοση |
|
12% |
8,4 |
κατάρρευση που απαιτεί ιατρική χορήγηση υγρών |
|
14% |
9,8 |
ραγδαία αύξηση της θερμοκρασίας, θάνατος |
Θερμοπληξία: Πρώτες Βοήθειες
Θερμοπληξία είναι η ανύψωση της θερμοκρασίας του σώματος η οποία προέρχεται από πολύ υψηλή σχετική υγρασία(πάνω από 70%), θερμοκρασία πάνω από 35ο C και νηνεμία του περιβάλλοντος.
Αυτή παρατηρείται κυρίως σε κλειστούς χώρους ανεπαρκώς αεριζόμενους, όπου υπάρχει συνωστισμός πολλών ατόμων ή σε εξωτερικούς χώρους κατά τις θερμές ώρες της ημέρας, κατόπιν βαριάς σωματικής άσκησης, κοπιαστικής εργασίας κ.λπ.
Σύμφωνα με οδηγίες της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Υγιεινής της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης, οι πρώτες βοήθειες που θα προσφέρουμε σ’ ένα άτομο θερμοπληγέντα θα είναι η μεταφορά του σε δροσερό , ευάερο και σκιερό μέρος η ανάπαυσή του ύπτια με το κεφάλι ψηλά, αφαίρεση του βαρέως ρουχισμού και αερισμός του σώματος με οποιονδήποτε τρόπο. Τοποθέτηση ψυχρών επιθεμάτων στο μέτωπο, πρόσωπο, λαιμό κ.λπ. και πλύσιμο με δροσερό νερό του θώρακα και των άκρων. Ελαφρύ μασάζ στα άκρα με φορά από την περιφέρεια προς το κέντρο.
Του δίνουμε άφθονα υγρά με μικρή ποσότητα χλωριούχου νατρίου(αλατιού).Ακολούθως, αν η κατάσταση της υγείας του δεν βελτιωθεί, ειδοποιείται το ΕΚΑΒ για τη μεταφορά του στο Νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας κ.λ.π.
Οδηγίες για προστασία από τη ζέστη και τον καύσωνα
Το καλοκαίρι είναι δυνατόν να δημιουργηθούν συνθήκες καύσωνα, ιδιαίτερα στις πόλεις που το φαινόμενο επιτείνεται από τη ρύπανση του περιβάλλοντος. Σύμφωνα με οδηγίες της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Υγιεινής της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης τα γενικά προφυλακτικά μέτρα είναι τα εξής:
- Αποφυγή ηλιοθεραπείας κυρίως τις θερμές ώρες της ημέρας (12μ-4μμ) και παραμονή σε σκιερό και δροσερό μέρος.
- Αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας και άσκησης ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία.
- Η ενδυμασία πρέπει να είναι ελαφρά, άνετη, ανοιχτόχρωμη. Η χρήση καπέλου και γυαλιών ηλίου είναι ενδεδειγμένη κατά την παραμονή στον υπαίθριο χώρο.
- Ελαφρά και μικρά γεύματα με έμφαση στα φρούτα και λαχανικά και περιορισμό στα λιπαρά. Λήψη άφθονων υγρών (νερού, χυμού, φρούτων κ.λπ.) και σε αυξημένη εφίδρωση, μικρή προσθήκη αλατιού. Αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών και ξηρών καρπών.
- Πολλά δροσερά ντους στη διάρκεια της ημέρας και κατά διαστήματα ψυχρά επιθέματα στο μέτωπο, λαιμό τράχηλο κ.λπ.
- Άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα (αναπνευστικά, καρδιαγγειακά, νεφροπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη κ.λπ.) και παίρνουν φάρμακα θα πρέπει να συμβουλεύονται τον θεράποντα γιατρό τους για εφαρμογή ειδικών οδηγιών για την περίπτωσή τους.
- Αποφυγή πολύωρων ταξιδιών με διάφορα μέσα συγκοινωνίας κατά τη διάρκεια των ωρών μεγάλης ζέστης.
Βρέφη και Ηλικιωμένοι
Ειδικότερα για τα νεογνά-βρέφη και ηλικιωμένα άτομα πρέπει να λαμβάνονται επιπρόσθετες προφυλάξεις, όπως:
- Τα νεογνά πρέπει να είναι ντυμένα πιο ελαφρά με ελεύθερα τα χέρια και τα πόδια(δηλ. να μην είναι φασκιωμένα).
- Όταν κάνει ζέστη εκτός από το γάλα, μητρικό ή άλλο να προσφέρεται νερό χαμομήλι, κ.λπ.
- Τα βρέφη και τα μεγαλύτερα παιδιά να τρώνε περισσότερα χορταρικά και λιγότερα λίπη.
- Τα παιδιά να μην παραμένουν πολλή ώρα στον ήλιο μετά το μπάνιο και να φορούν πάντα καπέλο.
- Τα παιδιά να αποφεύγουν την κολύμβηση και την έκθεση στον ήλιο κατά τις θερμές ώρες της ημέρας (από 12.00-16.00) και να χρησιμοποιούν αντηλιακό.
Όσον αφορά για τα ηλικιωμένα άτομα θα πρέπει να αποφεύγουν το ζεστό και υγρό περιβάλλον και να μεταφέρονται σε δροσερές περιοχές αν υπάρχει δυνατότητα. Το δωμάτιο ή το σπίτι κατά τη διάρκεια της μέρας πρέπει να είναι ερμητικά κλειστό αφού προηγουμένως έχει μείνει ανοιχτό κατά τη διάρκεια της νύχτας, όταν δεν υπάρχει κλιματιστικός μηχανισμός.
Τέλος τα ηλικιωμένα άτομα δεν πρέπει να εγκαταλείπονται από τους οικείους τους μόνα τους, σε περίπτωση θερινών διακοπών ή άλλης μακρόχρονης απουσίας από το σπίτι.
