Όταν οι περισσότεροι φέρνουν τη λέξη χρώμιο στο μυαλό τους σκέφτονται τα μεταλλικά εξαρτήματα ενός αυτοκινήτου! Πολλοί λίγοι είναι εκείνοι που φαντάζονται το μπρόκολο, τα μανιτάρια, τα προϊόντα ολικής άλεσης, τα πορτοκάλια και τις υπόλοιπες πηγές του πολύτιμου διατροφικού ιχνοστοιχείου. Το χρώμιο αποτελεί ένα διατροφικό συστατικό, που το σώμα πρέπει να λάβει απαραιτήτως σε μικρές αλλά πολύτιμες ποσότητες. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη χρωμίου κυμαίνεται από 20 μέχρι 35 μικρογραμμάρια. Ο ρόλος του, όπως και κάθε άλλου θρεπτικού συστατικού, είναι πολυδιάστατος. Θα μπορούσε όμως να ισχυρισθεί κανείς πως το χρώμιο «εξειδικεύεται» στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και στην καλύτερη αξιοποίησή τους από τα κύτταρα.
Πώς το χρώμιο συμβάλλει στον καλύτερο έλεγχο του ζαχάρου;
Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που εκκρίνεται από το πάγκρεας μετά από την κατανάλωση ενός γεύματος. Ο ρόλος της είναι να «ξεκλειδώσει» τις πόρτες των κυττάρων, για να μπορέσουν αυτά τελικά να αξιοποιήσουν τα θρεπτικά συστατικά για να παράξουν ενέργεια. Εκτός όμως από την ενίσχυση της δράσης της ινσουλίνης, το χρώμιο έχει καταλυτική δράση σε όλες τις αντιδράσεις του μεταβολισμού.
Πόσο αποτελεσματική είναι η χρήση χρωμίου στο ζάχαρο;
Τα πρώτα πειράματα με χρώμιο, έγιναν τη δεκαετία του 1950 σε διαβητικά ποντίκια. Τα θετικά αποτελέσματα αυτών ακολούθησαν δεκάδες μελέτες, με την ελπίδα πως ένα φυσικό συστατικό μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα του ζαχαρώδους διαβήτη. Μέχρι και σήμερα οι ειδικοί δεν έχουν καταφέρει να καταλήξουν σε κάποιο ασφαλές συμπέρασμα. Τα αντικρουόμενα πορίσματα οφείλονται στα διαφορετικά χαρακτηριστικά της κάθε μελέτης. Για παράδειγμα ο τύπος και η ποσότητα του χρωμίου που ερευνώνται δεν είναι πάντα ίδια. Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν θετική επίδραση του χρωμίου από μαγιάς μπύρας, στα επίπεδα της γλυκόζης νηστείας. Άλλοι πάλι ειδικοί καταλήγουν προτείνουν πως η πρόσληψη πικολινικού χρωμίου θα πρέπει να υπερβαίνει τα 200 μικρογραμμάρια κάθε ημέρα, προκειμένου να λάβει κανείς τα οφέλη του. Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως άτομα με υψηλότερα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, παρουσίασαν μεγαλύτερη βελτίωση τόσο στη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, όσο και σε μετρήσεις νηστείας.
Πως μεταφράζονται τα αποτελέσματα στην καθημερινότητα;
Οι επίσημες οδηγίες κάθε ομοσπονδίας για το διαβήτη, δεν συμβουλεύουν την καθημερινή κατανάλωση χρωμίου ως μέσο ελέγχου του ζαχάρου. Η έμφαση σε τροφές που θεωρούνται καλές πηγές του διατροφικού συστατικού, έχουν προτεραιότητα στα πλαίσια μίας ισορροπημένης διατροφής. Ενδεχομένως τα επόμενα χρόνια να φέρουν στο φως της δημοσιότητα καλύτερες μελέτες που θα καταδείξουν, το είδος, τη δοσολογία και το προφίλ των ασθενών που επωφελούνται περισσότερο από τις δράσεις του χρωμίου.
Η υπερβολική λήψη χρωμίου μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών όπως ο σίδηρος, αλλά και φαρμακευτικών αγωγών. Συζητήστε με το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε την κατανάλωση ενός συμπληρώματος διατροφής με χρώμιο.
Ήβη Παπαϊωάννου, MS, RDN Διαιτολόγος, Διατροφολόγος Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ ivipapai@gmail.com
Βιβλιογραφία: Yin RV, Phung OJ. Effect of chromium supplementation on glycated hemoglobin and fasting plasma glucose in patients with diabetes mellitus. Nutr J. 2015 Feb 13;14:14. Suksomboon N, Poolsup N, Yuwanakorn A. Systematic review and meta-analysis of the efficacy and safety of chromium supplementation in diabetes. J Clin Pharm Ther. 2014 Jun;39(3):292-306.
